ศาลปกครองเผยคดี“เขากระโดง”เหลือเพียงประเด็นเดียวคือเรียกค่าเสียหาย

วันที่ 5 มี.ค.2568 ที่ห้องสัมมนา 2 (แนวลาด) ชั้นบี 1ศาลปกครอง ถนนเเจ้งวัฒนะ นายประสิทธิ์ศักดิ์ มีลาภ ประธานศาลปกครองสูงสุด แถลงผลงาน ครบรอบ 24 ปี ศาลปกครอง 

นายประวิตร บุญเทียม รองประธานศาลปกครองสูงสุด ตอบคำถามสื่อมวลชนในประเด็น ความคืบหน้าในคดีที่ดินเขากระโดง ว่า คดีเขากระโดงอยู่ระหว่างการพิจารณาของศาลปกครองสูงสุด เป็นคดีที่การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ฟ้องกรมที่ดิน และอธิบดีกรมที่ดิน 

โดยอ้างคดีที่กรมที่ดินฟ้องว่า ศาลฎีกาและศาลอุทธรณ์มีคำวินิจฉัยหลายคดี ให้เพิกถอนเอกสิทธิ์ของประชาชนหลายแปลง โดยศาลฎีกาและศาลอุทธรณ์ให้เหตุผลว่า เป็นที่ดินที่อยู่ในเขตพระราชกฤษฎีกา เวนคืนเพื่อสร้างทางรถไฟสายนครราชสีมา บนบริเวณทางแยกเขากระโดง ในขณะเมื่อปี 2462 ทางโครงการรถไฟก็ได้ใช้ประโยชน์ตามแนวพระราชกฤษฎีกานั้น ในการทำทางรถไฟเป็นแหล่งลำเลียง 

ศาลฎีกาก็มีคำวินิจฉัยว่า ในการทำประโยชน์เหล่านั้น กรรทสิทธิ์ตกเป็นของกรมรถไฟ ตามพ.ร.บ.จัดวางการรถไฟแลทางหลวง พ.ศ.2464  ผลก็คือ เป็นการหวงห้ามไม่ให้ประชาชนเข้าไปยึดถือ คดีที่ไปฟ้องศาลยุติธรรมก็ถูกวินิจฉัยให้เพิกถอน

และเมื่อมีแนวคำวินิจฉัยของศาลยุติธรรมเช่นนี้ การรถไฟก็เลยไปร้องต่อกรมที่ดินขอให้ใช้อำนาจตามมาตรา 61 ตรวจสอบและเพิกถอนเอกสารสิทธิ์ต่างๆ แต่ว่ากรมที่ดินไม่ทำ การรถไฟก็เลยมาฟ้องเป็นคดีปกครอง ตามมาตรา 61 คือ ให้ตั้งกรรมการตรวจสอบ และเรียกค่าเสียหาย

ศาลปกครองชั้นต้นวินิจฉัยว่า แม้ในคำพิพากษาศาลฎีกาและคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ไม่ได้วินิจฉัยมาถึงที่ดินแปลงอื่นๆ นอกจากที่ปรากฏในคำพิพากษาของศาลฎีกาและศาลอุทธรณ์ และกรมที่ดินอ้างว่าไม่ได้ผูกพัน แต่ศาลปกครองชั้นต้นวินิจฉัยว่า สามารถใช้คำพิพากษากับบุคคลภายนอกได้เว้นแต่จะอ้างสิทธิ์ 

กรมที่ดินจึงมีหน้าที่ตั้งกรรมการสอบสวน ข้ออ้างที่ว่ากรมที่ดินบอกให้การรถไฟไปเอาหนังสือแสดงสิทธิ์มาก่อน จึงจะดำเนินการนั้นรับฟังไม่ได้ 

ศาลปกครองชั้นต้นจึงพิพากษาว่า กรมที่ดินและอธิบดีกรมที่ดินมีอำนาจอำนาจหน้าที่ตามมาตรา 61 คือ ตั้งกรรมการสอบสวนให้แล้วเสร็จภายใน 15 วัน นับแต่คำพิพากษาถึงที่สุด โดยมีข้อสังเกตให้การรถไฟร่วมกับคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา 61 ช่วยกันหาแนวเขตให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลฎีกาและศาลอุทธรณ์ เรื่องนี้กรมที่ดินไม่ได้อุทธรณ์ เนื่องจากศาลชั้นต้นให้ดำเนินการ 

แต่ที่ยกฟ้องคือ เรื่องค่าเสียหาย ฝ่ายอุทธรณ์คือ การรถไฟที่อุทธรณ์ขอให้ชดใช้ค่าเสียหายด้วย ซึ่งคดีนี้ก็ค้างอยู่ในศาลปกครองสูงสุด ในประเด็นที่ว่าการรถไฟสมควรที่จะได้ค่าเสียหายหรือไม่ ส่วนเรื่องตั้งกรรมการสอบสวนตามมาตรา 61 นั้นยุติไปเรียบร้อยแล้ว