น้ำมันรั่วมาบตาพุด! ทำความรู้จัก OilMap โปรแกรมคำนวณการเคลื่อนตัวน้ำมัน

จากกรณีที่กรมควบคุมมลพิษ ได้รับแจ้งจากบริษัท สตาร์ปิโตรเลี่ยม รีไฟน์นิ่ง จำกัด(มหาชน) ว่าได้เกิดเหตุน้ำมันดิบจากท่อใต้ทะเลบริเวณทุ่นผูกเรือน้ำลึก หรือจุดขนถ่ายน้ำมันในทะเล (SPM) ซึ่งเป็นของบริษัทฯ ตั้งอยู่ในนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด อ.เมืองระยอง รั่วไหลลงทะเลจำนวน 400,000 ลิตร

 

 

โดยที่กรมควบคุมมลพิษ ได้ใช้แบบจำลอง OilMap แสดงให้เห็นว่ากลุ่มน้ำมันดังกล่าวอาจเคลื่อนตัวเข้าสู่ชายฝั่งทะเลบริเวณหาดแม่รำพึง จนถึงบริเวณอุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า-หมู่เกาะเสม็ด ในเวลาประมาณ 17.00 น.ของวันที่ 28 มกราคมนี้ ซึ่งคาดว่าจะมีน้ำมันไหลเข้าพื้นที่ประมาณ 180,000 ลิตร 

 

 

 

ทั้งนี้ แบบจำลอง OilMap ที่กรมควบคุมมลพิษใช้เพื่อคำนวณการคเลื่อนตัวของกลุ่มน้ำมันคืออะไร "ฐานเศรษฐกิจ" จะพาไปพบคำตอบ
 

สำหรับแบบจำลอง OilMap เป็นแบบจำลองคณิตศาสตร์ที่ใช้คาดการณ์การเคลื่อนตัวของคราบน้ำมัน ซึ่งทำงานบนพื้นฐานของโปรแกรมวินโดวส์ และเหมาะสมกับการใช้งานสำหรับการจัดการและการวางแผนกี่ยวกับการรั่วไหลของน้ำมัน 

 

 

 

วิธีการของ OilMap สามารถใช้ใด้ทั้งภาคอุตสาหกรรมและภาครัฐบาล ที่เกี่ยวข้องกับการขนส่งและขนย้ายน้ำมัน  OilMap จะให้การคาดการณ์การเคลื่อนตัวของคราบน้ำมันที่รวดเร็ว 

 

 

 

แบบจำลองนี้ประกอบด้วย 

 

 

 

ทางกราฟฟิกสำหรับการป้อนข้อมูลเกี่ยวกับลมและน้ำ และกำหนดแบบจำลองของการรั่วไหลของน้ำมัน โดยระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์จะช่วยให้ผู้ใช้สามารถใส่ข้อมูล หรือนำเข้าข้อมูลจากระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์อื่น ๆ ได้ 

 

 

 

รวมทั้งให้ข้อมูลอื่นๆ ทางภูมิศาสตร์ เช่น หน่วยงานที่รับผิดชอบ พื้นที่ซึ่งมีความเสี่ยงทางสิ่งแวดล้อมสูง และลักษณะของชายฝั่งที่สำคัญ เนื่องจากคุณภาพของการคาดการณ์จากแบบจำลองนี้จะขึ้นอยู่กับคุณภาพของข้อมูลทางสิ่งแวดล้อม ชุดเครื่องมือที่เหมาะสมกับการใช้งานจึงถูกสร้างขึ้นเพื่อช่วยให้ผู้ใช้สามารถจัดการกับข้อมูลทางสิ่งแวดล้อมอย่างมีประสิทธิภาพ 
 

ชุดเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ประเภทต่าง ๆ ที่มีนี้จะช่วยให้ผู้ใช้สามารถ 

 

 

 

• กำหนดแบบจำลองของการรั่วไหล
• แสดงการแพร่กระจายของคราบน้ำมัน
• กำหนดชอบเขตของพื้นที่ภายในบริเวณที่ตั้งทางภูมิศาสตร์เพื่อการทำงานของแบบจำลอง
• ป้อนข้อมูลลมตามระยะเวลาต่าง ๆ
• กำหนดบริเวณซึ่งมีกระแสน้ำไหลคงที่
• กำหนดบริเวณซึ่งมีกระแสน้ำขึ้น-ลง
• ป้อนและปรับช้อมูลเกี่ยวกับประเภทของน้ำมันที่มีอยู่ในฐานข้อมูล
• ป้อนข้อมูลต่าง ๆ ตามระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ของ OilMap 
• แสดงแหล่งทรัพยากรในระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ซึ่งได้รับผลกระทบจากการแพร่กระจายของคราบน้ำมัน

 

 

 

ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์นี้ใช้ฐานข้อมูลในระบบ Microsoft Access ในการเก็บข้อมูลและระบบนี้จะสนับสนุนแสดงภาพของโปรแกรม ARCVIEW / ARCINFO

 

 

ซึ่งจะเหมาะสมกับแฟ้มข้อมูลโดยตรงเช่นเดียวกับรูปแบบดั้งเดิมของระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ของ OilMap และยังมีเครื่องมือนำเข้าข้อมูลสำหรับรูปแบบการส่งออกข้อมูล ของ MAPINFO (MIF /MID)

 

 

 

นอกจากนี้ โปรแกรม OilMap ยังมีฐานข้อมูลเกี่ยวกับแผนที่โลกบนแผ่นชีดีรอม ซึ่งสามารถเลือกพื้นที่ใด ๆ ในโลกนี้ใด้จากแผนที่โลกแบบศิจิตอล (Digital Chart of the World (DCW), the World Vector (WVS), หรือ NOAA's medium resolution coastine เฉพาะประเทศสหรัฐอเมริกา) 

 

 

 

แผ่นบันทึกข้อมูลคอมพิวเตอร์นี้จะมีข้อมูลเกี่ยวกับลมตามสถานีต่างๆ ทั่วโลก พร้อมกับสถิติข้อมูลลมที่ผ่านมา เพื่อใช้ในแบบจำลองคณิตศาสตร์ Stochastic ผลรวมของข้อมูลทางสิ่งแวดล้อมเฉพาะกรณีที่ป้อนเข้า และข้อมูลจากระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ในรูปแบบต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

 

 

 

จะช่วยให้โปรแกรม OilMap นี้ทำการคาดการณ์ ให้มีความถูกต้องแม่นยำสูง และสอดคล้องกับความต้องการ

 

 

 

ลักษณะการทำงานต่าง ๆ ของ OilMap ได้แก่

 

 

 

• การคาดการณ์คุณสมบัติของน้ำมันที่เปลี่ยนแปลงไปหลังจากการรั่วไหลลงสู่สิ่งแวดล้อมและการเคลื่อนตัวของคราบน้ำมันบนและใด้ผิวน้ำ
• การคาดการณ์กี่ยวกับความเป็นไปใด้ของพื้นที่ที่มีความเสี่ยง ซึ่งได้รับผลกระทบจากการรั่วไหลจากแหล่งที่กำหนด
• การทำนายการเคลื่อนตัวของคราบน้ำมันย้อนหลัง (Back Track) จากแบบจำลองเพื่อตรวจหาแหล่งของการรั่วไหล

 

 

 

OilMap จะให้แบบจำลองการแพร่การกระจายและแนวทางการเคลื่อนตัวของคราบน้ำมัน โดยอาศัยข้อมูลการตอบสนองของระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ และข้อมูลทางสิ่งแวดล้อม แบบจำลองการคาดการณ์การรั่วไหลของน้ำมันนี้จะทำนายการแพร่กระจายตัวของคราบน้ำมันไม่ว่จะเกิดจากการรั่วไหลแบบฉับพลันหรือแบบต่อเนื่อง 

 

 

รวมทั้งให้ข้อมูลทางตรกวิยาของการแพร่ระจ่าย การระเหย การแขวนลอย การขนส่งทางเรือ ปฏิสัมพันธ์ของน้ำมันที่มีต่อขายฝั่ง  การกระจายตัวของน้ำมันและสมดุลของมวลจะได้รับการทำนายตามประเภทของการรั่วไหลของน้ำมันแบบจำลองทางคณิตศาสตร์ที่ใช้คาดการณ์  สามารถปรับปรุงให้ทันสมัยด้วยข้อมูลของน้ำมันที่เก็บได้