อิสราเอล-ฮามาส บรรลุข้อตกลงหยุดยิงในฉนวนกาซา-ปล่อยตัวประกัน

หลังจากการต่อสู้ที่ยืดเยื้อนานกว่า 15 เดือนในฉนวนกาซา ในที่สุดอิสราเอลและฮามาสได้บรรลุข้อตกลงหยุดยิง ยุติความขัดแย้งที่นำมาซึ่งความสูญเสียมหาศาลทั้งชีวิตและทรัพย์สิน

ฮามาสและอิสราเอล บรรลุข้อตกลงหยุดยิงในฉนวนกาซา ซึ่งผู้ไกล่เกลี่ย ระบุว่าจะมีผลบังคับใช้ในวันอาทิตย์ (19 ม.ค.) และรวมถึงการปล่อยตัวตัวประกันที่ถูกควบคุมตัวไว้ในช่วง 15 เดือนแห่งการนองเลือดที่ทำลายล้างดินแดนปาเลสไตน์และก่อให้เกิดความขัดแย้งในตะวันออกกลาง

ข้อตกลงดังกล่าว ระบุถึงการหยุดยิงเบื้องต้นเป็นเวลา 6 สัปดาห์ โดยกองกำลังอิสราเอลจะถอนกำลังออกจากฉนวนกาซาอย่างค่อยเป็นค่อยไป ซึ่งมีผู้เสียชีวิตหลายหมื่นคน ตัวประกันที่ถูกกลุ่มติดอาวุธฮามาสซึ่งควบคุมฉนวนกาซาจับตัวไปจะได้รับอิสรภาพโดยแลกกับนักโทษชาวปาเลสไตน์ที่ถูกอิสราเอลควบคุมตัวไว้

โจ ไบเดน ทิ้งทวน แถลงหยุดยิงฉนวนกาซา

ในงานแถลงข่าวที่โดฮา ชีค โมฮัมเหม็ด บิน อับดุลเราะห์มาน อัล ธานี นายกรัฐมนตรีกาตาร์ กล่าวว่า ข้อตกลงหยุดยิงจะมีผลบังคับใช้ในวันอาทิตย์ ผู้เจรจากำลังดำเนินการร่วมกับอิสราเอลและฮามาสเกี่ยวกับขั้นตอนในการปฏิบัติตามข้อตกลงดังกล่าว 

ประธานาธิบดีโจ ไบเดนแห่งสหรัฐฯ กล่าวในกรุงวอชิงตัน ว่า ข้อตกลงนี้จะยุติการสู้รบในฉนวนกาซา เพิ่มความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมที่จำเป็นอย่างยิ่งให้กับพลเรือนชาวปาเลสไตน์ และช่วยให้ตัวประกันได้กลับไปรวมตัวกับครอบครัวหลังจากถูกกักขังมานานกว่า 15 เดือน

รายงานระบุว่า แม้จะมีความก้าวหน้า แต่ประชาชน กล่าวว่า การโจมตีทางอากาศของอิสราเอลยังคงดำเนินต่อไปในเย็นวันพุธ (15 ม.ค.) ในฉนวนกาซา ซึ่งประชาชนมากกว่า 46,000 คนเสียชีวิตจากความขัดแย้งดังกล่าว ตามข้อมูลของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่ การโจมตีในกาซาซิตี้และทางตอนเหนือของกาซาทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 32 ราย 

เจ้าหน้าที่ชาวปาเลสไตน์ที่ใกล้ชิดกับการเจรจากล่าวว่า ผู้ไกล่เกลี่ยกำลังพยายามให้ทั้งสองฝ่ายยุติการสู้รบก่อนที่การสงบศึกจะเริ่มต้นขึ้น

ชาวปาเลสไตน์เฉลิมฉลองบนท้องถนนในฉนวนกาซา

ชาวปาเลสไตน์ตอบรับข่าวข้อตกลงดังกล่าวด้วยการเฉลิมฉลองบนท้องถนนในฉนวนกาซา ซึ่งเผชิญกับปัญหาขาดแคลนอาหาร น้ำ ที่พักพิง และเชื้อเพลิงอย่างรุนแรง ที่เมืองคานยูนิส ฝูงชนแออัดยัดเยียดบนท้องถนนท่ามกลางเสียงแตรรถที่โห่ร้อง โบกธงปาเลสไตน์ และเต้นรำ

ฉันมีความสุข ใช่ ฉันร้องไห้ แต่เป็นน้ำตาแห่งความสุข 

ในกรุงเทลอาวีฟ ครอบครัวของตัวประกันชาวอิสราเอลและเพื่อนๆ ของพวกเขาต่างแสดงความยินดีกับข่าวนี้ โดยระบุในแถลงการณ์ว่า

ยินดีและโล่งใจอย่างล้นหลามเกี่ยวกับข้อตกลงที่จะนำคนที่เรารักกลับบ้าน

การยอมรับข้อตกลงดังกล่าวของอิสราเอลจะไม่เป็นทางการจนกว่าจะได้รับการอนุมัติจากคณะรัฐมนตรีด้านความมั่นคงและรัฐบาลของประเทศ ซึ่งการลงคะแนนเสียงจะมีขึ้นในวันพฤหัสบดี (16 ม.ค.) เจ้าหน้าที่อิสราเอลกล่าว

แต่ข้อตกลงดังกล่าวคาดว่าจะได้รับการอนุมัติแม้จะมีการคัดค้านจากกลุ่มหัวรุนแรงบางกลุ่มในรัฐบาลผสมของ นายกรัฐมนตรีเบนจามิน เนทันยาฮูของอิสราเอล รวมถึงรัฐมนตรีกระทรวงการคลัง เบซาเลล สโมทริช ซึ่งกล่าวซ้ำประณามข้อตกลงดังกล่าวเมื่อวันพุธที่ผ่านมา

เนทันยาฮูโทรศัพท์ไปหาไบเดนและว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯโดนัลด์ ทรัมป์เพื่อขอบคุณและกล่าวว่า จะเดินทางไปเยือนวอชิงตันในเร็วๆ นี้ 

ในแถลงการณ์ทางโซเชียลมีเดียที่ประกาศการหยุดยิง กลุ่มฮามาสเรียกข้อตกลงดังกล่าวว่า ความสำเร็จสำหรับประชาชนและจุดเปลี่ยน

การคลี่คลายความตึงเครียดในระดับภูมิภาค

หากประสบความสำเร็จ การหยุดยิงจะช่วยยุติการสู้รบที่ทำลายเมืองใหญ่ในฉนวนกาซาไปมาก และทำให้ประชากรส่วนใหญ่ในเขตดินแดนเล็กๆ แห่งนี้ซึ่งมีอยู่ 2.3 ล้านคนต้องอพยพออกจากพื้นที่

จะช่วยคลี่คลายความตึงเครียดในตะวันออกกลาง ซึ่งสงครามได้ก่อให้เกิดความขัดแย้งในเขตเวสต์แบงก์ที่ถูกอิสราเอลยึดครอง เลบานอน ซีเรีย เยเมน และอิรัก และทำให้เกิดความกลัวว่าจะเกิดสงครามเต็มรูปแบบระหว่างศัตรูตัวฉกาจในภูมิภาคอย่างอิสราเอลและอิหร่าน

ข้อตกลงระยะที่ 1

การปล่อยตัวตัวประกันชาวอิสราเอล 33 ราย ซึ่งรวมถึงผู้หญิง เด็ก และผู้ชายที่อายุมากกว่า 50 ปี แหล่งข่าวเปิดเผยด้วยว่าตัวประกันชาวอเมริกัน 2 ราย คือ คีธ ซีเกล และซากี เดเคิล-เฉิน อยู่ในกลุ่มผู้ได้รับการปล่อยตัวในระยะแรก

เรียกร้องให้เพิ่มความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมแก่ฉนวนกาซา และอันโตนิโอ กูเตอร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติเน้นย้ำว่า ขณะนี้สิ่งสำคัญที่สุดคือการบรรเทาความทุกข์ทรมานอันแสนสาหัสที่เกิดจากความขัดแย้งนี้

ซึ่งทั้งสหประชาชาติและคณะกรรมการกาชาดระหว่างประเทศ กำลังเตรียมที่จะขยายขอบเขตการปฏิบัติการให้ความช่วยเหลืออย่างมหาศาล

ข้อตกลงดังกล่าวเกิดขึ้นภายหลังการเจรจาที่ยุ่งยากเป็นเวลานานหลายเดือนระหว่างผู้ไกล่เกลี่ยชาวอียิปต์และกาตาร์ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐฯ และเกิดขึ้นก่อนการเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีของทรัมป์ในวันจันทร์นี้ (20 ม.ค.)

ประธานาธิบดีอียิปต์ อับเดล ฟัตตาห์ อัลซิซี แสดงความยินดีกับข้อตกลงดังกล่าวในโพสต์บน X เช่นเดียวกับผู้นำและเจ้าหน้าที่จากตุรกี อังกฤษ สหประชาชาติ จอร์แดน เยอรมนี และสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ เป็นต้น

โดนัลด์ ทรัมป์ กล่าวบนเว็บไซต์โซเชียลมีเดีย Truth ว่าข้อตกลงนี้จะไม่เกิดขึ้นหากเขาไม่ได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งสหรัฐฯ ในเดือนพฤศจิกายน

สตีฟ วิทคอฟฟ์ ผู้แทนตะวันออกกลางของทรัมป์ อยู่ที่กาตาร์พร้อมกับทูตทำเนียบขาวเพื่อร่วมการเจรจา และเจ้าหน้าที่ระดับสูงในรัฐบาลของไบเดน กล่าวว่า การปรากฏตัวของวิทคอฟฟ์มีความสำคัญต่อการบรรลุข้อตกลง หลังจากการเจรจาที่เข้มข้นเป็นเวลานาน 96 ชั่วโมง

ไบเดน กล่าวว่า ทั้งสองทีมพูดคุยเป็นหนึ่งเดียวกันแม้ว่ารัฐบาลของทรัมป์จะจัดการเรื่องการนำข้อตกลงไปปฏิบัติเป็นส่วนใหญ่

เส้นทางอันตรายข้างหน้า

เส้นทางข้างหน้ามีความซับซ้อนและมีแนวโน้มว่าจะเกิดความขัดแย้งทางการเมือง ครอบครัวตัวประกันชาวอิสราเอลแสดงความกังวลว่า ข้อตกลงดังกล่าว อาจไม่ได้รับการปฏิบัติอย่างเต็มที่ และตัวประกันบางส่วนอาจถูกทิ้งไว้ในฉนวนกาซา

การเจรจาเพื่อนำข้อตกลงระยะที่สองไปปฏิบัติจะเริ่มต้นขึ้นภายในวันที่ 16 ของระยะที่หนึ่ง โดยคาดว่าระยะนี้จะรวมถึงการปล่อยตัวตัวประกันที่เหลือทั้งหมด การหยุดยิงถาวร และการถอนกำลังอิสราเอลออกจากฉนวนกาซาโดยสมบูรณ์

คาดว่าระยะที่สามจะมุ่งเน้นไปที่การส่งศพที่เหลือทั้งหมดกลับคืนและการเริ่มต้นการฟื้นฟูฉนวนกาซาภายใต้การกำกับดูแลของอียิปต์ กาตาร์ และสหประชาชาติ

ทรัมป์กล่าวว่า จะใช้ข้อตกลงหยุดยิงเป็นแรงผลักดันในการขยายข้อตกลงอับราฮัม ซึ่งเป็นข้อตกลงที่ได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐฯ ที่บรรลุระหว่างดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีครั้งแรกในปี 2560-2564 ซึ่งช่วยให้ความสัมพันธ์ระหว่างอิสราเอลกับประเทศอาหรับหลายประเทศเป็นปกติ

หากทุกสิ่งทุกอย่างดำเนินไปอย่างราบรื่น ปาเลสไตน์ รัฐอาหรับ และอิสราเอลยังต้องตกลงกันในวิสัยทัศน์สำหรับฉนวนกาซาหลังสงคราม ซึ่งเป็นความท้าทายที่เกี่ยวข้องกับการรับประกันความปลอดภัยสำหรับอิสราเอล และการลงทุนหลายพันล้านดอลลาร์เพื่อการฟื้นฟู

ใครจะเป็นผู้บริหารฉนวนกาซาหลังสงคราม

อิสราเอลปฏิเสธการมีส่วนร่วมของกลุ่มฮามาสซึ่งเป็นกลุ่มอิสลามที่ปกครองฉนวนกาซามาตั้งแต่ปี 2550 และสาบานว่าจะทำลายอิสราเอลให้สิ้นซาก แต่อิสราเอลก็คัดค้านการปกครองโดยกลุ่มบริหารปาเลสไตน์ที่จัดตั้งขึ้นภายใต้ข้อตกลงสันติภาพชั่วคราวออสโลเมื่อ 30 ปีก่อนเช่นกัน โดยกลุ่มนี้มีอำนาจจำกัดในการปกครองในเขตเวสต์แบงก์

กองทหารอิสราเอลรุกรานฉนวนกาซาหลังจากมือปืนที่นำโดยกลุ่มฮามาสฝ่าด่านรักษาความปลอดภัยและบุกเข้าไปในชุมชนบริเวณชายแดนของอิสราเอลเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2566 ส่งผลให้ทหารและพลเรือนเสียชีวิต 1,200 นาย และลักพาตัวตัวประกันชาวต่างชาติและชาวอิสราเอลมากกว่า 250 คน ตามการนับของอิสราเอล

สงครามทางอากาศและทางบกของอิสราเอลในฉนวนกาซาได้คร่าชีวิตผู้คนไปแล้วกว่า 46,000 รายตามข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุขของฉนวนกาซา และยังมีผู้คนพลัดถิ่นอีกหลายแสนคนต้องดิ้นรน ทุกข์ทรมานจากความหนาวเย็นในช่วงฤดูหนาวภายในเต็นท์และศูนย์พักพิงชั่วคราว