สธ.หนุนใช้สมุนไพรไทย ลดนำเข้ายาจาก ตปท. ตั้งเป้า 3 พันล้านปี 69
สมศักดิ์ ประกาศนโยบาย "เจ็บป่วยคราใด คิดถึงยาไทย ก่อนไปหาหมอ" เร่งผลักดันยาสมุนไพร 10 รายการรักษา 10 โรคพบบ่อย ลดนำเข้ายาจากต่างประเทศ สร้างรายได้ เพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ ตั้งเป้าเพิ่มการใช้ยาสมุนไพรไม่ต่ำกว่า 1.5 พันล้านบาทในปี 68 และไม่ต่ำกว่า 3 พันล้านบาทในปี 2569
24 กุมภาพันธ์ 2568 นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เปิดการประชุมเชิงปฏิบัติการ "ส่งเสริมการใช้ยาจากสมุนไพรสำหรับบุคลากรทางการแพทย์ Kick off นโยบาย "เจ็บป่วยคราใด คิดถึงยาไทย ก่อนไปหาหมอ" โดยมี นพ.ภูวเดช สุระโคตร รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข นพ.มณเฑียร คณาสวัสดิ์ รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข นพ.สมฤกษ์ จึงสมาน อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกและคณะผู้บริหาร เข้าร่วม ณ โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ คอนเวนชั่น กรุงเทพมหานคร
นายสมศักดิ์ กล่าวว่า ปัจจุบันมีการใช้ยาในระบบสาธารณสุขของรัฐ ประมาณ 70,543 ล้านบาท ในจำนวนนี้เป็นยาสมุนไพร 1,560 ล้านบาทโดยเป็นการใช้ยาสมุนไพรในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติเพียง 408 ล้านบาท ทั้งที่ยาสมุนไพรหลายรายการมีสรรพคุณในการรักษาดีเทียบเท่ายาแผนปัจจุบัน
กระทรวงสาธารณสุขจึงตั้งเป้าหมายที่จะเพิ่มการสั่งใช้ยาสมุนไพรในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติให้มีมูลค่าไม่ต่ำกว่า 1,500 ล้านบาท ภายในปี 2568 และไม่ต่ำกว่า 3,000 ล้านบาทในปี 2569
ทั้งนี้ กรมการแพทย์แผนไทยฯ ร่วมมือกับ สปสช. ในการประกาศรายการยาสมุนไพร 32 รายการ ภายในวันที่ 1 มีนาคม 2568 เป็นรูปแบบ Fee schedule ซึ่งจะปรับระบบการเบิกจ่ายเป็นต่อคอร์สการรักษา เพิ่มราคายาจากสมุนไพร เพื่อส่งเสริมการใช้ยาจากสมุนไพรให้เพิ่มมากขึ้นซึ่งนอกจากจะเป็นทางเลือกให้แก่ผู้ป่วย ยังช่วยลดการนำเข้ายาจากต่างประเทศ
สนับสนุนการยกระดับภูมิปัญญาไทย และสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจในประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งยาสมุนไพร 10 รายการ ใน 10 กลุ่มโรคที่พบบ่อย ได้แก่
- ยาไพล แก้ปวดกล้ามเนื้อและข้อ
- ยาฟ้าทะลายโจร รักษาไข้หวัดและโควิด 19
- ยาขมิ้นชัน แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ
- ยาเพชรสังฆาต ช่วยเรื่องท้องผูก ริดสีดวงทวาร
- ยาขิง บรรเทาอาการวิงเวียน
- ยามะระขี้นก แก้เบื่ออาหาร
- ยากล้วย บรรเทาอาการท้องเสีย
- ยาหอมเทพจิตร ช่วยเรื่องนอนไม่หลับ
- ยาพริก แก้อาการชาจากอัมพฤกษ์ อัมพาต
- ยาว่านหางจระเข้ ใช้ทาผิวหนัง แผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก
นอกจากนี้ยังได้ขับเคลื่อนส่งเสริมการใช้ยาจากสมุนไพร ลดการใช้ยาแผนตะวันตก โดยมุ่งเน้นการใช้ยาจากสมุนไพรทดแทนยาแผนปัจจุบัน หากเป็นกลุ่มอาการที่พบบ่อยทั่วไป ขอให้คิดถึงยาไทยก่อนไปหาหมอ ซึ่งมี 5 รายการยาจากสมุนไพรที่สามารถใช้แทนยาแผนตะวันตกได้เป็นอย่างดี ได้แก่
- ยาประสะมะแว้ง ใช้ทดแทนยาน้ำแก้ไอ ละลายเสมหะ
- ยามะขามแขก ใช้ทดแทนยาระบาย Bisacodyl
- ยาครีมไพล ใช้ทดแทน Analgesic balm
- ขมิ้นชัน ใช้ทดแทนยาขับลม เช่น M. carminative
- ยาเพรชสังฆาต ใช้ทดแทนยาริดสีดวงทวารหนัก เช่น Dafron
ด้าน นพ.ภูวเดช กล่าวว่า การจัดประชุมเชิงปฏิบัติการครั้งนี้ มุ่งเน้นการเสริมสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับประสิทธิภาพของยาสมุนไพร ให้บุคลากรทางการแพทย์เชื่อมั่นและนำไปใช้ในการรักษาผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของนโยบาย "ลดการใช้ยาแผนตะวันตก เพิ่มการใช้ยาสมุนไพร" และ "เจ็บป่วยคราใด คิดถึงยาไทย ก่อนไปหาหมอ" ที่จะทำให้ประชาชนเข้าถึงยาสมุนไพรได้มากขึ้น
