อัพเดท "ชุดตรวจโควิด ATK" ตามที่ กระทรวงสาธารณสุขส่งเสริมให้ประชาชนเข้าถึงการตรวจโควิด 19 ด้วยการใช้ชุดตรวจ ATK ซึ่งขณะนี้เริ่มมีราคาถูกลง และเป็นการสนับสนุนนโยบายรัฐบาลในการ "เปิดประเทศ"
แต่เเน่นอนว่า "คุณภาพ" ต้องมาก่อนราคา เพราะเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องใช้และต้องมีคุณภาพในการตรวจเชื้อโควิด 19 จึงต้องเลือกยี่ห้อที่ได้รับการรับรองมาตรฐานจาก อย.และชุดตรวจ ATK มีข้อจำกัดในการใช้
ปัจจัยที่ทำให้เกิดผลบวกลวง
- ชุดตรวจที่ไม่ผ่านมาตรฐาน อย. มีคุณภาพต่ำ หรือ อาจมีการปนเปื้อนเชื้ออื่น หรือ ทิ้งผลตรวจไว้นานเกินไปแล้วมาอ่านค่าภายหลัง หรือ สภาพการตรวจไม่เหมาะสม จึงต้องควบคุมปัจจัยเหล่านี้ให้ดี
- ส่วนผลลบลวงเกิดได้หากตรวจหลังจากวันที่รับเชื้อเร็วเกินไป ปริมาณไวรัสจะยังไม่มากพอ หรือ เก็บสิ่งส่งตรวจไม่ถูกต้อง หรือ วิธีการตรวจไม่ถูกต้อง หรืออ่านผลเร็วเกินไป
ชุดตรวจโควิด ATK ที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เปิดเผยรายชื่อชุดตรวจ สำหรับใช้โดยประชาชนทั่วไป (Antigen Test Kits) กว่า 100 ยี่ห้อ ที่ได้รับอนุญาตให้จำหน่าย และรับรองมาตรฐานผลตรวจในประเทศไทย และใช้โดยบุคลากรทางการแพทย์ 93 รายการ
อัพเดตล่าสุดเดือนพฤศจิกายน 2564 (ข้อมูล ณ วันที่ 7 พ.ย.64) ที่ เช็คที่นี่
คำแนะนำ
- แนะนำให้ตรวจหลังมีความเสี่ยงรับเชื้อแล้ว 3-5 วัน หากตรวจทันทีอาจไม่พบเชื้อเนื่องจากปริมาณไวรัสยังมีน้อย อาจเกิดผลลบลวง
- กรณีที่มีอาการไข้และอาการระบบทางเดินหายใจให้ตรวจทันที
- เก็บรักษาชุดตรวจในอุณหภูมิที่เหมาะสม และตรวจตามขั้นตอนในเอกสารคำแนะนำของชุดตรวจ เพื่อให้ได้ผลตรวจที่แม่นยำ เนื่องจากพบว่าบางคนเก็บชุดตรวจ ATK ไว้ในรถทำให้เสื่อมคุณภาพ
- ต้องอ่านคู่มืออย่างละเอียดเพื่อใช้ได้อย่างถูกต้องและได้ผลแม่นยำ
ชุดตรวจ ATK เเตกต่างกันอย่างไร
- ชุดตรวจ ATK แบบที่ใช้สารคัดหลั่งจากทางโพรงจมูก ให้ใช้ไม้ swab ที่ให้มากับชุดตรวจเก็บตัวอย่างในจมูกทั้ง 2 ข้าง โดยสอดลึก 2-3 เซนติเมตร แล้วปั่นข้างละ 5 รอบ เพื่อให้ได้สารคัดหลั่งมากพอ
- ชุดตรวจ ATK ที่ใช้น้ำลาย ให้เก็บน้ำลายตามวิธีที่ชุดตรวจกำหนด
การอ่านผลตรวจชุดตรวจ ATK
- ตลับชุดตรวจต้องมีแถบสีเกิดขึ้นบริเวณตัว C จึงใช้ได้ หากมีแถบขึ้นที่ตัว T ร่วมด้วย หมายถึงผลบวก หากไม่มีแถบขึ้นที่ตัว T คือผลลบ
- เมื่อได้ผลบวกให้แจ้งเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลใกล้บ้าน หรือโทร.สายด่วน สปสช. 1330 หรือรายงานผลตรวจผ่านแอปพลิเคชัน H4U หรือ SMART-อสม.
- กรณีเป็นสถานประกอบการ จะมีโรงพยาบาลคู่สัญญาในการทำ Bubble and Seal และพิจารณาส่งต่อเข้าระบบการรักษา
- กรณีโรงเรียน ถ้าพบผล ATK บวก ให้แจ้งเจ้าหน้าที่สาธารณสุขเข้าไปสอบสวนโรค เพื่อตรวจซ้ำด้วยชุดตรวจ ATK หรือตรวจ RT-PCR
คุณสมบัติของชุดตรวจ ATK แต่ละประเทศกำหนดแตกต่างกัน
ประเทศไทยกำหนดความไวเชิงวินิจฉัย มากกว่าหรือเท่ากับ 90% ความจำเพาะเชิงวินิจฉัย มากกว่าหรือเท่ากับ 98% และความไม่จำเพาะน้อยกว่าหรือเท่ากับ 10%
ทั้งนี้ ชุดตรวจที่องค์การเภสัชกรรมจัดจำหน่ายได้รับความสนใจจากประชาชนอย่างมาก จึงเปิดขายผ่านเว็บไซต์เมื่อได้รับใบอนุญาตโฆษณาแล้ว พร้อมสั่งซื้อเข้ามาเพิ่มเติมอย่างต่อเนื่อง มีสินค้าเพียงพอ เพื่อให้ผู้บริโภครายย่อยเข้าถึงสินค้าจึงกำหนดให้ซื้อได้คนละ 1 กล่อง