"พาณิชย์" ตรวจเข้มการรับซื้อข้าวนาปรัง เตือนฉวยโอกาสทั้งปรับ-จำคุก

นายอุดม ศรีสมทรง รองอธิบดีกรมการค้าภายใน เปิดเผยภายหลังลงพื้นที่จังหวัดสุพรรณบุรีและพระนครศรีอยุธยา เมื่อวันที่ 4 - 5 มีนาคม 2568 เพื่อติดตามสถานการณ์รับซื้อข้าวเปลือกในห้วงเวลาฤดูกาลเก็บเกี่ยวข้าวเปลือกนาปรัง เพื่อกำกับดูแลราคาสินค้าเกษตรให้มีเสถียรภาพและเกิดความเป็นธรรมต่อเกษตรกร รวมถึงป้องกันมิให้เอารัดเอาเปรียบเกษตรกร หรือฉวยโอกาสกดราคารับซื้อ 

โดยจากการลงพื้นที่ตรวจสอบโรงสีและท่าข้าวร่วมกับเจ้าหน้าที่สำนักงานพาณิชย์จังหวัดและนายตรวจชั่งตวงวัด ณ ท่าข้าวทรัพย์สมบูรณ์ จังหวัดสุพรรณบุรี สหกรณ์การเกษตรเพื่อการตลาดลูกค้า ธกส. พระนครศรีอยุธยา และบริษัท รวยทรัพย์ทองทวี จำกัด จังหวัดพระนครศรีอยุธยา พบว่า ผู้ประกอบการรับซื้อข้าวเปลือกแสดงราคารับซื้อชัดเจน รวมถึงใช้เครื่องชั่งน้ำหนักรถยนต์และเครื่องวัดความชื้นที่เที่ยงตรงตามกฎหมาย และไม่พบการฉวยโอกาสคิดค่าชั่งน้ำหนักที่รับซื้อข้าวเปลือกจากเกษตรกร

ขณะเดียวกันมีการขออนุญาตประกอบการค้าข้าวถูกต้อง โดยราคารับซื้อข้าวเปลือกปรับลดตามคุณภาพของข้าวเปลือก ข้าวเปลือกเจ้าความชื้นไม่เกิน 15 % ราคา 8,200 – 8,500 บาท/ตัน ความชื้น 25 % ราคา 7,200 – 7,500 บาท/ตัน

ทั้งนี้ กรมฯได้สั่งการให้สายตรวจเฉพาะกิจ บูรณาการร่วมกับเจ้าหน้าที่สำนักงานพาณิชย์จังหวัดและนายตรวจชั่งตวงวัด ตรวจสอบกำกับดูแลผู้ประกอบการรับซื้อข้าวเปลือกที่ปฏิบัติถูกต้องตามข้อกำหนดของกฎหมาย โดยมีการระดมตรวจท่าข้าว และโรงสี รวมถึงตลาดกลางข้าวเปลือกครอบคลุมพื้นที่เพาะปลูกที่สำคัญอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกษตรกรชาวนาเชื่อมั่นในเครื่องชั่งน้ำหนักและเครื่องวัดที่ได้มาตรฐาน และขอเตือนให้ผู้ประกอบการรับซื้อข้าวเปลือกปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัดกรณีจะรับซื้อข้าวเปลือก ต้องขออนุญาตประกอบการค้าข้าวก่อนรับซื้อ 

นอกจากนี้หากพบว่ารับซื้อข้าวโดยไม่ได้รับอนุญาต ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 5,000 บาท หรือจำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือทั้งปรับทั้งจำ ตามพระราชบัญญัติการค้าข้าว พุทธศักราช 2489 กรณีมีการกดราคารับซื้อต้องระวางโทษสูงสุดจำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือปรับไม่เกิน 140,000 บาทหรือทั้งจำทั้งปรับ 

กรณีไม่แสดงราคารับซื้อตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขการรับซื้อ หรือมีการคิดค่าชั่งน้ำหนักข้าวเปลือกที่รับซื้อ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาทหรือ ทั้งจำทั้งปรับตามพระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. 2542 

กรณีใช้เครื่องชั่งตวงวัดที่ไม่มีเครื่องหมายรับรองหรือคำรับรองสิ้นอายุในการซื้อขายสินค้า ต้องระวางโทษสูงสุดจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับและกรณีโกงเครื่องชั่งหรือใช้เครื่องชั่งตวงวัดที่มีการดัดแปลงแก้ไข ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี และปรับไม่เกิน 280,000 บาท ตามพระราชบัญญัติมาตราชั่งตวงวัด พ.ศ. 2542 โดยกรมจะส่งเจ้าหน้าที่เฝ้าติดตามอย่างใกล้ชิด หากตรวจพบจะดำเนินคดีอย่างเข้มงวด

ทั้งนี้ หากเกษตรกรรายใดไม่ได้รับความเป็นธรรมในการขายข้าวเปลือกหรือสินค้าเกษตรอื่น รวมทั้งพบเห็นหรือทราบเบาะแสการกระทำความผิด สามารถแจ้งข้อมูลได้ที่ สายด่วน 1569 กรมการค้าภายใน หรือ สำนักงานพาณิชย์จังหวัดทั่วประเทศ