ไลฟ์สไตล์ 'ท่องเที่ยวเชิงนิเวศ' การเดินทางที่เป็นมิตรต่อใจ-สิ่งแวดล้อม

การท่องเที่ยวเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่เติบโตเร็วที่สุดในโลก และในระยะหลังมานี้การท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ ยิ่งฟีเวอร์ตามกระแสรักษ์โลกมากขึ้น แต่รู้หรือไม่ว่าการท่องเที่ยวมีส่วนทำให้เกิดการปล่อยคาร์บอนประมาณ 8% ของโลก 

 

ไม่ว่าการเดินทางโดยเครื่องบิน รถยนต์ เรือ ไปจนถึงของที่ระลึกและที่พัก ตลอดจนกิจกรรมต่างๆ ล้วนมีส่วนในการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์และทิ้งรอยเท้าคาร์บอนเอาไว้ระหว่างการเดินทางอย่างมหาศาล ยิ่งจำนวนคนเดินทางเพิ่มมากขึ้น ผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมจากการท่องเที่ยวก็ยิ่งเพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย

 

อย่างไรก็ตาม ไม่ได้หมายความว่าการเดินทางท่องเที่ยวเป็นการทำร้ายโลกหรือกลายเป็นคนไม่รักษ์โลก หรือจะต้องหยุดเดินทางท่องเที่ยว เพราะการเดินทางเป็นการเปิดประสบการณ์ใหม่ของชีวิต ยิ่งท่องเที่ยว ยิ่งเพิ่มการเรียนรู้จากการได้ออกไปพบเจอโลกในมุมใหม่ๆ อีกทั้งการท่องเที่ยวนั้นเป็นหนึ่งในเครื่องจักรกระตุ้นเศรษฐกิจที่สำคัญ

เพียงแต่เราสามารถเลือกการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนได้ และเลือกการเดินทางที่ช่วยลดผลกระทบต่อธรรมชาติให้น้อยลงได้ "การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ" หรือ Ecotourism จึงเป็นหนึ่งในตัวเลือกการเดินทางตามธรรมชาติที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อปกป้องและเพิ่มศักยภาพให้กับสิ่งแวดล้อม สัตว์ และชุมชนท้องถิ่นถือเป็นหนึ่งในโซลูชั่นที่กำลังได้รับความนิยมจากบรรดานักท่องเที่ยวมาอย่างต่อเนื่อง

 

 

การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ มีแนวโน้มที่จะมีมูลค่าตลาดพุ่งสูงขึ้นในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา นักเดินทางได้ตระหนักถึงสิ่งแวดล้อมและรับผิดชอบต่อสังคมมากขึ้น

การท่องเที่ยวเชิงนิเวศคืออะไร?
การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโดยตระหนักถึงสิ่งแวดล้อมให้มากที่สุด นักท่องเที่ยวเชิงนิเวศพยายามจำกัดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และสนับสนุนระบบนิเวศในท้องถิ่นด้วยการมีส่วนร่วมในเชิงบวก เช่น รับประทานอาหารที่ร้านอาหารท้องถิ่นหรืองดใช้พลาสติกในการเดินทาง การท่องเที่ยวเชิงนิเวศกลายเป็นเรื่องสำคัญในขณะที่ผู้คนพยายามขยายโลกทัศน์ของตนในขณะที่ยังคงคำนึงถึงสิ่งแวดล้อม

การท่องเที่ยวเชิงนิเวศจำเป็นอย่างไร?
การท่องเที่ยวมีความสำคัญต่อชุมชนหลายแห่งทั่วโลก นักท่องเที่ยวใช้จ่ายเงินเพื่อช่วยให้ธุรกิจขนาดเล็กเจริญเติบโตและกระตุ้นเศรษฐกิจในท้องถิ่น แต่ในขณะเดียวกันการท่องเที่ยวอาจส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมได้เช่นกัน การศึกษาในปี 2022 พบว่าการท่องเที่ยวมีส่วนทำให้เกิดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) เกือบ 8% ของโลก ซึ่งส่วนใหญ่มาจากการจัดการอาหารและขยะ

การระบาดครั้งใหญ่ของโควิด-19 ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไม่น้อย โดยการเดินทางระหว่างประเทศลดลงอย่างมากถึง 74% หลายประเทศมีมาตรการล็อกดาวน์เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อ ซึ่งถึงแม้จะทำให้การปล่อยก๊าซคาร์บอนลดลงในปี 2020 แต่ประเทศที่จำเป็นต้องพึ่งพาการท่องเที่ยวก็ประสบกับความสูญเสียทางเศรษฐกิจครั้งใหญ่

หลังสถานการณ์โรคระบาดคลี่คลายลง การท่องเที่ยวกลับมาฟื้นตัวอย่างต่อเนื่อง หมายความว่าการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากปัจจัยนี้ก็กลับมาเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน โดยในปี 2565 การปล่อยก๊าซเรือนกระจกเพิ่มขึ้น 7% ในไตรมาสแรกเมื่อเทียบกับปี 2563

 

ประโยชน์ของการท่องเที่ยวเชิงนิเวศคืออะไร?
การท่องเที่ยวเชิงนิเวศถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ดีเมื่อพูดถึงการรับมือภาวะโลกร้อนมีความชัดเจนมากขึ้นในมุมไลฟ์สไตล์ฉบับนักเดินทาง มีประโยชน์ต่อทั้งธรรมชาติและตัวนักท่องเที่ยวเอง คือการได้เรียนรู้และการเป็นเพื่อนที่ดีขึ้นต่อสิ่งแวดล้อมในเวลาเดียวกัน

 

1. เพิ่มความรู้ให้กับตัวเอง
ประโยชน์ที่สำคัญที่สุดของการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ คือ การให้ความรู้แก่ตัวเองเกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อม เมื่อเกิดความตระหนักถึงสิ่งแวดล้อมในระหว่างการเดินทาง ก็มีแนวโน้มที่จะทำพฤติกรรมเหล่านั้นอย่างต่อเนื่องจนเป็นความเคยชินที่สร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม

 

2. ปกป้องทรัพยากรและธรรมชาติ
การเดินทางอย่างยั่งยืนหมายถึงการใช้ทรัพยากรธรรมชาติและทรัพยากรหมุนเวียนเพื่อรักษาสุขภาพของโลก และการปกป้องสิ่งแวดล้อมรอบตัวจากผลกระทบด้านลบจากการเดินทาง

 

3. ส่งเสริมเศรษฐกิจ
การท่องเที่ยวเชิงนิเวศกระตุ้นให้เกิดการใช้จ่ายเงินกับธุรกิจเล็กๆ ซึ่งเปรียบเหมือนหัวใจของชุมชนในท้องถิ่น ช่วยให้พวกเขาเติบโตและให้บริการต่อไปสำหรับผู้มาเยือนในอนาคต

 

5 วิธีง่ายๆ ในการเป็นนักท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อมมากขึ้น
การลบรอยเท้าคาร์บอนทั้งหมดในขณะเดินทางท่องเที่ยวนั้นเป็นเรื่องท้าทายและแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย เพราะเมื่อพูดถึงการท่องเที่ยวคนเรามักจะคิดถึงความสนุกเพลิดเพลินและความสะดวกสบายเป็นเรื่องแรก แต่มีหลายวิธีในการจำกัดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ยกตัวอย่างเช่น 4 วิธีเหล่านี้ที่จะทำให้เราสามารถเป็นนักท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่มีสติในการเดินทางครั้งต่อไปได้

1. ศึกษาข้อมูลสถานที่ท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
การท่องเที่ยวเชิงนิเวศเริ่มต้นตั้งแต่ก่อนออกเดินทาง ค้นคว้าข้อมูลให้ละเอียดที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้เพื่อดูว่าจุดหมายปลายทางใดที่เอื้อต่อการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์มากที่สุด และค้นหาวิธีที่จะเป็นนักท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ณ สถานที่นั้นๆ ตัวอย่างเช่น การค้นหาโรงแรมที่มีการออกแบบที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

และพื้นที่นั้นๆ ให้ความสำคัญกับแนวทางปฏิบัติสีเขียวหรือไม่อย่างไร เช่น มีนโยบายที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมที่ส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ตัวอย่างเช่น เมืองซีแอตเทิล รัฐวอชิงตัน ที่ใช้พลังงานไฟฟ้าพลังน้ำเกือบ 100% ของการใช้พลังงานทั้งหมด แต่อย่าลืมระวังการฟอกเขียวด้วยเพราะบางองค์กรอาจใช้นโยบายรักษ์โลกเพียงเพื่อการตลาดเท่านั้น

2. เยี่ยมชมเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
ส่วนหนึ่งของการท่องเที่ยวเชิงนิเวศคือการหาวิธีจำกัดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม แต่ก็สามารถมีส่วนร่วมในขณะที่ยังคงสนุกสนานได้ด้วย เช่นการเยี่ยมชมเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในช่วงวันหยุด เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเหล่านี้เป็นสถานที่ที่ดีที่สุดในการสนับสนุนการอนุรักษ์สัตว์ป่าอีกทั้งยังเสริมสร้างการเรียนรู้ให้กับผู้ท่องเที่ยวอีกด้วย

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเป็นพื้นที่ขนาดใหญ่ ปลอดภัย และเป็นพื้นที่สีเขียว เพื่อให้สัตว์เจริญเติบโตได้ สัตว์หลายชนิดเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์และสามารถเจริญเติบโตได้ในเขตอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่า เงินที่เราใช้จ่ายก็เพื่อสนับสนุนการวิจัยและการอนุรักษ์สัตว์เหล่านี้ แต่ก็อย่าลืมคำนึงถึงการปฏิบัติตัวในฐานะผู้ไปเยือน ตัวอย่างเช่น อย่ารบกวนสัตว์ไม่ว่าจะทางเสียงหรือการสัมผัส และงดให้อาหารแม้ว่าเหล่าน้องๆ จะเข้ามาใกล้ก็ตาม (ยกเว้นเจ้าหน้าที่อนุญาต) 

บ่อยครั้งที่อาหารของมนุษย์ไม่เหมาะกับสัตว์ หากนำอาหารมาก็อย่าลืมทำความสะอาดขยะของตัวเองด้วย มิเช่นนั้นสัตว์ป่าที่อยากรู้อยากเห็นอาจหัวติดอยู่ในภาชนะพลาสติกหรือกินสิ่งที่ไม่ควรกินเข้าไป

3. ใช้วิธีการขนส่งที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
อีกวิธีหนึ่งในการท่องเที่ยวเชิงนิเวศคือการใช้วิธีการขนส่งที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การขนส่งประเภทนี้ช่วยลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้อย่างมาก เนื่องจากจะช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (GHG) และผลกระทบด้านลบต่อสิ่งแวดล้อม เริ่มจากการค้นหาวิธีใช้ระบบขนส่งสาธารณะเช่น รถประจำทาง รถไฟ และรถไฟใต้ดิน การขนส่งสาธารณะมีประสิทธิภาพมากกว่ารถยนต์นั่งส่วนบุคคล เนื่องจากปล่อยก๊าซ CO2 น้อยกว่ารถยนต์บนท้องถนนถึง 45% นอกจากนี้ก็ยังมีจักรยานและตัวเลือกการปล่อยมลพิษต่ำอื่นๆ แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับระยะทางและจุดหมายปลายทางที่เหมาะสม

4. เรียนรู้ประเพณีท้องถิ่น
การเรียนรู้ประเพณีท้องถิ่นและค้นหาสิ่งที่ชาวบ้านทำ เช่นการรับประทานอาหารท้องถิ่นเป็นวิธีที่ยอดเยี่ยมในสร้างประสบการณ์ใหม่ๆ อีกทั้งธุรกิจขนาดเล็กและร้านอาหารเล็กๆ มีแนวโน้มที่จะมีปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนต่ำและส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยกว่า

ท่ามกลางภาวะโลกเดือด มนุษย์เริ่มตระหนักถึงผลกระทบด้านลบต่อสิ่งแวดล้อมขณะที่มีการเรียกร้องให้มีความยั่งยืนเพิ่มมากขึ้น ในฐานะนักท่องเที่ยว เราเองก็สามารถหาวิธีลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ทั้งในและนอกบ้าน เช่นการเป็นนักท่องเที่ยวเชิงนิเวศและช่วยเหลือสิ่งแวดล้อมในทุกที่ที่ไป ให้เกิดความเคยชินกลายเป็นไลฟ์สไตล์เทสดีที่เป็นมิตรต่อใจและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

 

อ้างอิง: https://earth.org/ecotourism/