สั่งเช็คยิบ ข้าว BCG ตีกันชาวนานอกลู่ ลวงใช้งบหลวง

มติที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (7 มี.ค. 2566) ได้เห็นชอบตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมการข้าวเสนอดำเนินการตามยุทธศาสตร์ชาติด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม แผนแม่บทด้านการเติบโตอย่างยั่งยืน แผนงานยุทธศาสตร์จัดการผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เพื่อเร่งผลักดันการลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคเกษตร โดยเร่งหามาตรการลดการปล่อยก๊าซมีเทนในการผลิต ที่เกิดขึ้นจากการผลิตพืชที่มีผลกระทบต่อสภาพภูมิอากาศ ซึ่งส่งผลต่อการส่งออกสินค้าเกษตรของไทย

ทั้งนี้ได้จัดทำ “โครงการส่งเสริมการลดต้นทุนการผลิตข้าวรักษ์โลก BCG Model” ภายใต้กรอบวงเงิน 874.83 ล้านบาท เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการจัดหาปัจจัยการผลิตและเครื่องจักรกลการเกษตร ตามแผนความต้องการของศูนย์ข้าวชุมชน 292 ศูนย์ เป้าหมายพื้นที่ดำเนินการ 58,400 ไร่ และพื้นที่ให้บริการ 60 ล้านไร่ โดยปรับปรุงกระบวนการเพาะปลูกข้าว เน้นการทำนาแบบประณีต คือ การใช้ระบบชีวมวล ชีวภาพ และจุลินทรีย์เพื่อลด ละ เลิก การใช้สารเคมี ส่งเสริมการทำนาแบบยั่งยืน สร้างความเข้มแข็งให้กลุ่มเกษตรกร ล่าสุดกระแสข่าวจากวงการชาวนา ระบุงบข้างต้น ทางกรมการข้าวได้คืนให้กับสำนักงบประมาณไปแล้ว

ต่อกรณีดังกล่าว นายณัฏฐกิตติ์ ของทิพย์ อธิบดีกรมการข้าว เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ชี้แจงว่า ไม่ได้คืนงบในโครงการนี้ต่อสำนักงบประมาณแต่อย่างใด ทางกลับกันได้ทำตามนโยบายของกระทรวงเกษตรฯ และปฏิบัติตามคู่มือทุกอย่างเพื่อให้ปฏิบัติตามระเบียบนี้โดยเคร่งครัด และผู้ปฏิบัติก็ต้องทำตามคำขอทุกอย่างไม่มีลดหย่อน ขณะที่จะสิ้นปีงบประมาณ 2566 ในเดือนกันยายนนี้ ใครของบมาเท่าไร ก็จะได้เท่านั้น

ยกตัวอย่างศูนย์ข้าวชุมชน 292 ศูนย์กลุ่มทั่วประเทศที่เป็นเป้าหมายของโครงการ (กราฟิกประกอบ) หากได้มาแค่ 150 กลุ่ม ก็เอาตามนั้น ส่วนที่เหลือกรมก็ต้องตอบคำถามคนทั่วไปได้ว่าทำไมถึงไม่ได้ แล้วกลุ่มที่ได้ ทำไมถึงพิจารณาผ่าน โดยทุกขั้นตอนโปร่งใส และจะมีบทลงโทษเจ้าหน้าที่ด้วยที่ไม่ได้ไปให้ความชัดเจนกับพี่น้องเกษตรกรในหลายจังหวัดที่เข้าใจว่าเป็นโครงการ “นาแปลงใหญ่” ยืนยันว่าไม่ได้คืนงบประมาณตามกระแสข่าวลือ

“โครงการส่งเสริมการลดต้นทุนการผลิตข้าวรักษ์โลก BCG Model ไม่ใช่เป็นโครงการโหล แต่เป็นโครงการคุณภาพ ต่างจากโครงการในอดีต ส่วนสาเหตุที่ศูนย์ข้าวชุมชนที่ไม่ผ่านการพิจารณาเข้าร่วมโครงการ ส่วนหนึ่งจากเจ้าหน้าที่ของกรมสุกเอาเผากิน ไม่ไปชี้แจงให้กับเกษตรกรเข้าใจ ผมจึงลงไปด้วยตัวเอง โกหกไม่ได้แล้ว พร้อมมีคลิปเสียงคนที่เอาชื่อผมไปแอบอ้างด้วย ผมมีหลักฐานทั้งหมด ใครจะมาหลอกไม่ได้ รวมทั้งการตั้งกลุ่มหรือศูนย์ข้าวจะต้องมีความชัดเจน ตามระเบียบทุกอย่าง ซึ่งจะต้องเป็นไปตามวัตถุประสงค์ไม่ใช่จะรีบอนุมัติเพื่อให้โครงการจบไปไม่ได้”

นายณัฏฐกิตติ์ กล่าวอีกว่า ล่าสุดได้ตั้งคณะกรรมการขึ้นมา 2 ชุดเพื่อตรวจสอบความไม่ชอบมาพากล ยกตัวอย่าง ใบเปรียบเทียบราคาซื้อเครื่องจักรกลการเกษตร ที่มีชื่อมาเพียงบริษัทเดียว แต่นำมาถ่ายเอกสารซํ้าซ้อน เพื่อหลอกตบตา แบบนี้จะถูกตัดสิทธิ์ เพราะทำไม่ถูกต้อง หากอยากได้เครื่องมือก็ต้องทำให้ถูกต้องตามระเบียบทุกอย่าง ไม่ใช่จะไปเอาใครมาซื้อ-ขายก็ได้ เรื่องนี้หากปล่อยปละละเลยจะทำให้กรมการข้าวตกที่นั่งลำบาก หากมีการตรวจสอบย้อนกลับก็จะมีความผิด ดังนั้นต้องทำให้ถูกต้องตั้งแต่เริ่มต้นกระบวนการ

“เวลานี้งบประมาณของโครงการฯ ยังไม่ได้ใช้สักบาทเดียว กำลังของบจากสำนักงบประมาณ 251 ล้านบาท เพราะกลุ่มที่ผ่านการพิจารณามีแค่นี้ โดยเฉลี่ยให้ศูนย์ข้าวชุมชนละ 2.9 ล้านบาท ศูนย์จะใช้เต็มวงเงินก็ได้ จะใช้ไม่เต็มวงเงินก็ได้ ซึ่งตามเงื่อนไขชาวนาจะต้องตีโจทย์ให้ได้คำว่า “ชาวนา BCG” ประกอบด้วย B- Bio หรือเศรษฐกิจชีวภาพ คือ การใช้ชีวภัณฑ์ชีวภาพในแปลงนา เป็น การเพิ่มจำนวนจุลินทรีย์

ส่วน C- circular หรือเศรษฐกิจหมุนเวียน คือการนำของเหลือใช้มาสร้างคุณค่าและนำกลับมาใช้ใหม่โดยเปลี่ยนแปลงเป็นธาตุอาหารพืช ด้วยการเติมจุลินทรีย์กลุ่มย่อยสลายเพื่อเร่งการย่อยสลายฟาง เป็นการลดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และ G-Green หรือ เศรษฐกิจสีเขียว โดยทำนาแบบเปียกสลับแห้ง เป็นการลดการก่อก๊าซเรือนกระจกได้ถึง 50% ทั้งนี้วิธีการทำนา BCG โมเดล ไม่ใช่ไม่เคยทำเลย แต่จู่ๆ จะมาตั้งกลุ่มแบบลอยๆ เพื่อขอรับงบจากโครงการนี้ ผมบอกเลยว่าไม่หมู” นายณัฏฐกิตติ์ กล่าวยํ้า

ด้านแหล่งข่าวจากศูนย์ข้าวชุมชน เผยว่า ปัจจุบันศูนย์ข้าวชุมชน 292 ศูนย์ ที่เป็นระดับเกรด C และเกรดD เป็นศูนย์ข้าวที่มีความอ่อนแอ ขาดศักยภาพ ห่วงว่าหากได้รับงบไปแล้ว เครื่องจักรจะไม่ได้ถูกนำมาใช้ประโยชน์อย่างคุ้มค่า และจะกลายเป็นอนุสาวรีย์ที่ตั้งเอาไว้ในที่สุด ต่างจากศูนย์ข้าวเกรด A และ เกรด B สามารถนำไปต่อยอด หรือเพิ่มเติมเครื่องจักรที่มีอยู่แล้วให้ซื้อเติมเครื่องที่ยังขาดเพื่อช่วยเพิ่มกำลังผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพได้

หน้า 9 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ  ฉบับที่ 3,918 วันที่ 31 สิงหาคม - 2 กันยายน พ.ศ. 2566