วัฒนธรรมในธุรกิจครอบครัวสำคัญไฉน

หนึ่งในความท้าทายที่ธุรกิจครอบครัวกำลังเผชิญคือการสรรหาและรักษาพนักงานเอาไว้ การศึกษาได้ชี้ให้เห็นชัดเจนถึงผลกระทบของวัฒนธรรมที่มีต่อธุรกิจครอบครัวอย่างมาก และพบว่าพนักงานรุ่นใหม่ที่กำลังจะสำเร็จการศึกษาและผู้จบการศึกษาไปแล้ว มีเป้าหมายทางอาชีพที่แตกต่างอย่างมากกับคนในรุ่นก่อนๆ

ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของชั่วโมงทำงาน วิธีการทำงาน แนวปฏิบัติในการทำงาน หรือการมองหาตำแหน่งอย่างมีเป้าหมาย เป็นต้น ทั้งนี้ศาสตราจารย์ Veronica Hope Hailey จาก The University of Bath ได้เสนอแนวทางที่ถูกต้องซึ่งธุรกิจครอบครัวจำนวน 5 ล้านรายทั่วสหราชอาณาจักรได้นำไปใช้แล้วในปัจจุบัน ทั้งในแง่ของเป้าหมายและค่านิยมว่าควรยึดมั่นไปในทางที่ดี และทำให้ศตวรรษที่ 21 เป็นศตวรรษสำหรับธุรกิจครอบครัว

เป้าหมายและค่านิยมเป็นมากกว่าคำพูด ด้วยเพราะสามารถช่วยในการกำหนดวัฒนธรรมของธุรกิจ วิธีการทำงาน และชุดค่านิยมที่แท้จริงควรแทรกซึมเข้าไปในพนักงานทั้งหมด สร้างสภาพแวดล้อมที่เป็นเอกลักษณ์ในการทำงานและตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้

นอกจากนี้วัฒนธรรมยังสามารถถูกกำหนดโดยผู้นำธุรกิจ ซึ่งบ่อยครั้งมีการส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น โดยคนต่างรุ่นช่วยกำหนดรูปแบบธุรกิจสำหรับคนรุ่นต่อไปด้วย และเมื่อเวลาผ่านไปธุรกิจครอบครัวย่อมต้องสร้างวัฒนธรรมการทำงานร่วมกันระหว่างรุ่นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

อีกทั้งวัฒนธรรมเป็นสิ่งที่ต้องทำตามเพื่อให้ค่านิยมดำรงอยู่ โดยผู้นำต้องแสดงให้เห็นถึงค่านิยมที่พวกเขายอมรับปฏิบัติตามในทุกวัน นอกจากนี้การสร้างวัฒนธรรมของธุรกิจครอบครัวที่ประสบความสำเร็จและการกำกับดูแลกิจการที่ดีผ่านวัฒนธรรมของบอร์ดที่ประสบความสำเร็จก็มีความสำคัญเช่นกัน

ด้วยเหตุนี้บทบาทของกรรมการทั้งที่เป็นสมาชิกในครอบครัวและคนนอกจึงมีความสำคัญมาก เห็นได้ชัดว่าการที่เลือกคนที่ไม่เหมาะสมเข้ามาในบอร์ดไม่ว่าจะเป็นสมาชิกในครอบครัวหรือไม่ก็ตาม สามารถนำไปสู่การสร้างวัฒนธรรมที่ไม่ประสบความสำเร็จซึ่งอาจสร้างปัญหาได้ทุกประเภทในอนาคต

นอกจากนี้วัฒนธรรมองค์กรไม่ได้ถูกกำหนดโดยชุดค่านิยมเท่านั้น แต่ยังรวมถึงประวัติศาสตร์และประเพณีสืบทอดขององค์กรด้วย ซึ่งเห็นได้ชัดเจนในธุรกิจครอบครัวที่มีมาช้านานหลายชั่วอายุคน อย่างไรก็ตามธุรกิจครอบครัวที่อายุน้อยกว่าก็มีวัฒนธรรมของตนเองเช่นกัน เมื่อเวลาผ่านไปบทบาทและผลกระทบของคนรุ่นก่อนที่มีต่อวัฒนธรรมของธุรกิจครอบครัวจะชัดเจนยิ่งขึ้น ด้วยว่าเรื่องราวและประวัติศาสตร์จากคนรุ่นก่อนย่อมมีอิทธิพลมาถึงปัจจุบันอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

เช่นเดียวกับข้อเท็จจริงที่ว่าในธุรกิจเหล่านี้มีสมาชิกในครอบครัวหลายรุ่นเข้ามาทำงานให้กับธุรกิจด้วย ทำให้เกิดความภาคภูมิใจ ความมุ่งมั่น และความปรารถนาที่จะดำเนินกิจการต่อไป ดังนั้นจงอย่าประเมินพลังของวัฒนธรรมต่ำเกินไปในบริบทของธุรกิจครอบครัว เพราะวัฒนธรรมสามารถเป็นพลังที่แข็งแกร่งอย่างยิ่งและเป็นจุดแตกต่างที่ชัดเจนในตลาดที่มีการแข่งขันสูง สามารถเพิ่มมูลค่าที่แท้จริงให้กับธุรกิจและสร้างความสัมพันธ์กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และช่วยในการดึงดูด สรรหา และรักษาพนักงานให้กับคนรุ่นต่อไปอีกด้วย

หน้า 14-15 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 41 ฉบับที่ 3,733 วันที่ 21 - 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564