ศึกการค้าระอุ 5 วิธีจีนเอาคืนสหรัฐฯ หลังโดนขึ้นภาษี

สงครามการค้าระหว่างสองเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดในโลกทวีความรุนแรงมากขึ้น หลังจากจีนตอบโต้มาตรการจัดเก็บภาษีของสหรัฐฯ ด้วยมาตรการที่ตั้งเป้าเก็บภาษีตอบโต้สินค้าจากสหรัฐฯ นอกเหนือไปจากมาตรการอื่นๆ ที่เกิดขึ้น หลังจากประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ประกาศเก็บภาษีนำเข้าสินค้าจีนทั้งหมดจากสหรัฐฯ ในอัตรา 10%

การตอบโต้กันครั้งล่าสุดนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่และเป็นการต่อยอดจากข้อพิพาททางการค้าระหว่างสองประเทศที่ดำเนินมายาวนาน โดยมีการกำหนดและขู่ที่จะเก็บภาษีสินค้าต่างๆ ไว้แล้วตั้งแต่ปี 2018

ทรัมป์กล่าวว่า วางแผนจะพูดคุยกับประธานาธิบดีสีจิ้นผิงของจีน ดังนั้นข้อตกลงจึงอาจเกิดขึ้นได้ แต่หากจีนดำเนินการตอบโต้ตามแผนในวันที่ 10 กุมภาพันธ์ ผลกระทบจะเป็นอย่างไร 

ถ่านหิน น้ำมันและก๊าซ

ส่วนหนึ่งของมาตรการตอบโต้ของจีนต่อภาษีของทรัมป์คือ การประกาศเก็บภาษีนำเข้าถ่านหินและก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG) ของสหรัฐในอัตรา 10 % และเก็บภาษีน้ำมันดิบในอัตรา 15 %

การตอบสนองจากจีน หมายความว่าบริษัทต่างๆ ที่ต้องการนำเข้าเชื้อเพลิงฟอสซิลจากสหรัฐฯ จะต้องชำระภาษีเพื่อที่จะดำเนินการดังกล่าวได้

จีนเป็นผู้นำเข้าถ่านหินรายใหญ่ที่สุดในโลก แต่ส่วนใหญ่นำเข้ามาจากอินโดนีเซีย แม้ว่ารัสเซีย ออสเตรเลีย และมองโกเลียจะเป็นหนึ่งในซัพพลายเออร์ด้วยก็ตาม

เมื่อพูดถึงสหรัฐ จีนได้เพิ่มการนำเข้า LNG จากประเทศดังกล่าว โดยมีปริมาณเกือบสองเท่าจากระดับปี 2018 ตามข้อมูลศุลกากรของจีน

การค้าเชื้อเพลิงฟอสซิลโดยรวมของประเทศยังอยู่ในระดับปานกลาง โดยการนำเข้าจากสหรัฐฯ คิดเป็นเพียง 1.7% ของน้ำมันดิบทั้งหมดที่จีนซื้อจากต่างประเทศในปี 2023 ซึ่งแสดงให้เห็นว่าจีนไม่ได้พึ่งพาสหรัฐฯ ดังนั้น ผลกระทบของภาษีศุลกากรต่อเศรษฐกิจของจีนจึงอาจมีน้อยมาก

ในทางกลับกัน สหรัฐ เป็นผู้ส่งออก LNG รายใหญ่ที่สุดของโลก และยังมีลูกค้าอีกมากมาย โดยเฉพาะสหราชอาณาจักรและสหภาพยุโรป

เครื่องจักรกลการเกษตร รถกระบะ รถยนต์ขนาดใหญ่

นอกจากเชื้อเพลิงแล้ว จีนยังเก็บภาษีนำเข้าเครื่องจักรกลทางการเกษตร รถบรรทุกปิกอัพ และรถยนต์ขนาดใหญ่บางรุ่นอีก 10 %

แต่จีนไม่ใช่ประเทศผู้นำเข้ารถปิกอัพจากสหรัฐฯ รายใหญ่ โดยจีนนำเข้ารถส่วนใหญ่มาจากยุโรปและญี่ปุ่น ดังนั้นการจัดเก็บภาษี 10% สำหรับรถนำเข้าจำนวนน้อยอยู่แล้วจึงไม่กระทบต่อผู้บริโภคมากเกินไป

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จีนได้เพิ่มการลงทุนในเครื่องจักรกลการเกษตรเพื่อเพิ่มการผลิตและลดการพึ่งพาการนำเข้า และเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงด้านอาหาร ดังนั้นการเรียกเก็บภาษีศุลกากรเครื่องจักรกลการเกษตรอาจเป็นอีกความพยายามในการส่งเสริมอุตสาหกรรมภายในประเทศ

สอบสวนการผูกขาด

ทางการจีนประกาศมาตรการที่ไม่ใช่ภาษีศุลกากรบางประการ ซึ่งรวมถึงมาตรการสอบสวนการผูกขาดบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ของสหรัฐฯ อย่าง Google ด้วย

ยังไม่ชัดเจนว่าการสอบสวนจะเกี่ยวข้องกับอะไรบ้าง แต่เพื่อให้เข้าใจในบริบทนี้ บริการค้นหาของ Google ถูกบล็อกในประเทศจีนตั้งแต่ปี 2010

บริษัทนี้ยังคงมีการดำเนินการทางธุรกิจอยู่บ้างในประเทศโดยให้บริการแอพและเกมแก่ตลาดจีนโดยทำงานร่วมกับนักพัฒนาในพื้นที่

แต่จีนสร้างยอดขายให้กับ Google ทั่วโลกได้เพียง 1% เท่านั้น ซึ่งแสดงให้เห็นว่าหากจีนตัดความสัมพันธ์กับประเทศดังกล่าวโดยสิ้นเชิง สถานการณ์ก็คงไม่เลวร้ายไปกว่านี้มากนัก

Calvin Klein ถูกเพิ่มเข้าในรายชื่อ องค์กรที่ไม่น่าเชื่อถือ

จีนได้เพิ่มชื่อบริษัท PVH ซึ่งเป็นบริษัทสัญชาติอเมริกันที่เป็นเจ้าของแบรนด์ดีไซเนอร์ Calvin Klein และ Tommy Hilfiger เข้าไปในรายชื่อที่เรียกว่า องค์กรที่ไม่น่าเชื่อถือ และกล่าวหาว่าบริษัทเหล่านี้มีมาตรการเลือกปฏิบัติต่อบริษัทจีน

รายชื่อดังกล่าวซึ่งมีบริษัทสหรัฐฯ อื่นๆ อยู่ด้วย ได้รับการจัดทำขึ้นในปี 2020 โดยจีน ท่ามกลางความตึงเครียดด้านการค้าที่ทวีความรุนแรงมากขึ้น

สำหรับ Calvin Klein และ Tommy Hilfiger การอยู่ในรายชื่อของจีนจะทำให้การทำธุรกิจในประเทศจีนยากขึ้น ซึ่งอาจต้องเผชิญกับการคว่ำบาตร รวมถึงค่าปรับ และวีซ่าทำงานของพนักงานต่างชาติจะถูกเพิกถอน นอกจากนี้ หน่วยงานกำกับดูแลจะไปที่โรงงานของบริษัทต่างๆ เพื่อตรวจสอบการดำเนินงานด้วย 

การควบคุมการส่งออกโลหะหายาก

แม้ว่าจะมีการกำหนดภาษีศุลกากรกับบริษัทต่างๆ ที่ต้องการนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศ แต่จีนยังกำหนดการควบคุมการส่งออกโลหะหายาก 25 ชนิดด้วย โดยโลหะบางชนิดเป็นส่วนประกอบสำคัญของผลิตภัณฑ์ไฟฟ้าและอุปกรณ์ทางทหารหลายชนิด

จีนมีความเชี่ยวชาญในความสามารถในการกลั่นโลหะประเภทดังกล่าว และผลิตผลผลิตการกลั่นได้เกือบ 90% ของโลก รายชื่อที่ถูกจำกัดนี้รวมถึงทังสเตนซึ่งหาได้ยากและเป็นวัสดุสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมการบินและอวกาศ

ที่น่าสังเกตคือ โลหะสำคัญที่จีนนำเข้าจากสหรัฐฯ ซึ่งใช้ในการผลิตชิประดับไฮเอนด์ เครื่องจักรเซมิคอนดักเตอร์ ยา และอุปกรณ์การบินและอวกาศ ไม่ได้ถูกกำหนดเป้าหมายด้วยมาตรการใดๆ ทั้งสิ้น

ประสบการณ์จากการจำกัดรอบก่อนหน้านี้ชี้ให้เห็นว่าการส่งออกจะลดลงอย่างรวดเร็วเนื่องจากบริษัทต่างๆ ต่างดิ้นรนเพื่อขอใบอนุญาต ซึ่งเป็นกระบวนการที่ใช้เวลานานหลายสัปดาห์

เมื่อพูดถึงผลกระทบของข้อจำกัดดังกล่าว ดูเหมือนว่าสหรัฐฯ จะมีแผน ต้องการให้ยูเครนรับประกันการจัดหาแร่ธาตุหายากเพิ่มเติมเพื่อแลกกับการสนับสนุนมูลค่า 300,000 ล้านดอลลาร์ในการต่อสู้กับรัสเซีย