"ทรัมป์เอฟเฟกต์" ถอดรหัสความกลัวของธนาคารกลางทั่วโลก

การมาถึงของ โดนัลด์ ทรัมป์ สู่ทำเนียบขาวในเร็วๆ นี้ ส่งผลต่อการกำหนดนโยบายเศรษฐกิจระดับโลกในสัปดาห์นี้แล้ว สะท้อนจาก ธนาคารกลางสหรัฐ (เฟด) ได้ทำให้ตลาดผันผวนหลังจากปรับเพิ่มคาดการณ์ "อัตราเงินเฟ้อ" และส่งสัญญาณว่าจะ "ลดอัตราดอกเบี้ย" น้อยลงในปีหน้า

ทำให้นักลงทุนต่างจับตาว่าจะส่งผลต่ออัตราดอกเบี้ยโลกในอนาคตอย่างไร ประธานเฟด เจอโรม พาวเวลล์ กล่าวว่า ปีนี้อัตราเงินเฟ้อเคลื่อนไหวในแนวราบ และแนะนำว่าธนาคารอาจปรับลดอัตราดอกเบี้ยเพียง 2 ครั้งในปี 2568 ซึ่งน้อยกว่าที่คาดไว้เมื่อเดือนกันยายนถึง 2 เท่า 

บางคนได้ดำเนินขั้นตอนเบื้องต้นและเริ่มรวมการประมาณการที่มีเงื่อนไขสูงเกี่ยวกับผลกระทบทางเศรษฐกิจของนโยบายต่างๆ เข้าไว้ในการคาดการณ์ในการประชุมครั้งนี้

ธนาคารกลางชั้นนำของโลก เริ่มส่งสัญญาณระมัดระวังในการปรับอัตราดอกเบี้ย แม้ว่าธนาคารกลางทั่วโลกจะยืนกรานความเป็นอิสระในการตัดสินใจเกี่ยวกับนโยบายการเงิน แต่ค่าเงินดอลลาร์สหรัฐที่แข็งค่าขึ้นจากอัตราดอกเบี้ยที่สูงขึ้น และภาษีศุลกากรที่อาจก่อให้เกิดเงินเฟ้อจาก ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งจะเข้าพิธีสาบานตนในวันที่ 20 มกราคม 2568 ทำให้แนวโน้มของการผ่อนคลายนโยบายทั่วโลกมีความไม่แน่นอนมากขึ้น

สกุลเงินเอเชียผันผวน

ท่าทีระมัดระวังของเฟดต่อการปรับลดอัตราดอกเบี้ยในอนาคตส่งผลให้สกุลเงินเอเชียส่วนใหญ่ได้รับผลกระทบในวันพฤหัสบดีที่ 19 ธันวาคม ที่ผ่านมา "ค่าเงินเยน" ของญี่ปุ่น ร่วงลง 0.74% สู่ระดับ 155.94 เทียบกับดอลลาร์สหรัฐฯ ซึ่งถือเป็นระดับต่ำสุดในรอบหนึ่งเดือน

ขณะเดียวกัน "ค่าเงินวอน" ของเกาหลีใต้ ยังคงทรงตัวใกล้ระดับที่อ่อนค่าที่สุดนับตั้งแต่เดือนมีนาคม 2552 และ "ค่าเงินรูปี" ของอินเดีย ร่วงลงสู่ระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ 

 "ค่าเงินบาท" เปิดตลาดเช้านี้ (วันที่ 20 ธันวาคม) อยู่ที่ 34.60 บาท/ดอลลาร์ ปรับตัวอ่อนค่าต่อ เนื่องจากปิดตลาดเย็นวานนี้ที่ระดับ 34.56 บาท/ดอลลาร์ เคลื่อนไหวตามทิศทางตลาดโลก เนื่องจากดอลลาร์ปรับตัวแข็งค่าตามบอนด์ยีลด์

ธนาคารกลางผ่อนคลายนโยบายการเงินน้อยลง

มีการตั้งข้อสังเกตว่าเมื่อเฟดที่มีท่าทีเข้มงวดมากขึ้น สิ่งนี้จะส่งผลให้ค่าเงินดอลลาร์สหรัฐแข็งค่าขึ้น และสภาวะการเงินโลกก็จะตึงตัวขึ้นด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดเกิดใหม่หลายแห่ง

โดยชี้ให้เห็นว่าทั่วไปแล้วธนาคารกลางในเอเชียกำลังเคลื่อนตัวไปสู่การผ่อนคลายนโยบายการเงิน แต่เนื่องจากเฟดจะคงอัตราดอกเบี้ยในระดับสูงต่อไปอีกนาน จึงมีพื้นที่น้อยลงสำหรับการผ่อนคลายนโยบายการเงิน

ธนาคารกลางญี่ปุ่น

ธนาคารกลางญี่ปุ่น ( BOJ) ได้ประกาศคงอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงไว้ที่ 0.25% เมื่อวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา โดยเลือกที่จะประเมินผลกระทบของตลาดการเงินและอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศต่อกิจกรรมทางเศรษฐกิจและราคาของญี่ปุ่น

BOJ ระบุในแถลงการณ์ว่า การตัดสินใจคงอัตราดอกเบี้ยครั้งนี้มีมติเป็นเอกฉันท์ 8-1 เสียง โดยสมาชิกคณะกรรมการ นาโอกิ ทามูระ เรียกร้องให้ปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ย 25 จุดพื้นฐาน (Basis Points)

มีความไม่แน่นอนเกี่ยวกับนโยบายของรัฐบาลสหรัฐฯ ที่กำลังเข้ามาใหม่ ดังนั้น ต้องตรวจสอบผลกระทบอย่างระมัดระวังมากขึ้น และเสริมว่านโยบายการค้าและการคลังของทรัมป์จะส่งผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อเศรษฐกิจโลกและตลาดการเงิน คาซูโอะ อุเอดะ ผู้ว่าการธนาคารกลางญี่ปุ่น กล่าวในการแถลงข่าว

ค่าเงินเยนที่อ่อนค่าลงอาจกลับมาเป็นปัจจัยหลักในการตัดสินใจกำหนดอัตราดอกเบี้ยของ BOJ ในปี 2568 หากค่าเงินดอลลาร์สหรัฐแข็งค่าขึ้นต่อไปอีก ขณะที่ตลาดการเงินเริ่มมีแนวคิดที่ชัดเจนเกี่ยวกับนโยบายของทรัมป์ 

ค่าเงินเยนที่อ่อนค่าลงจะยังคงเป็นความเสี่ยงสำหรับ BOJ ในปี 2568 เนื่องจากจะขัดขวางพลวัตเงินเฟ้อที่ขับเคลื่อนโดยค่าจ้างโดยกดดันรายได้ที่แท้จริง

ธนาคารประชาชนแห่งประเทศจีน PBOC

ผู้นำระดับสูงของจีนสร้างความประหลาดใจให้กับตลาดในเดือนนี้ด้วยการส่งสัญญาณการเปลี่ยนแปลงจุดยืนนโยบายการเงินหลังจาก 14 ปี จีนกำลังมองหาการเปลี่ยนแปลงจุดยืนนโยบายในปีหน้าจากรอบคอบเป็นผ่อนปรนปานกลางซึ่งจีนไม่ได้ใช้มาตั้งแต่วิกฤตการเงินโลกครั้งใหญ่ในปี 2551

การปรับปรุงแนวโน้มการปรับลดอัตราดอกเบี้ยในอนาคตของเฟดนั้นไม่น่าจะส่งผลกระทบอย่างมากต่อการผ่อนคลายนโยบายของธนาคารกลางจีน แม้ว่าอาจสร้างแรงกดดันต่อเงินหยวนของจีนก็ตาม นักวิเคราะห์กล่าวว่า

โดย PBOC จำเป็นต้องมุ่งเน้นไปที่การต่อสู้กับ "ภาวะเงินฝืด" ไม่คิดว่านโยบายอัตราดอกเบี้ยในประเทศจะได้รับอิทธิพลอย่างมากจากการตัดสินใจเรื่องอัตราดอกเบี้ยของ Fed ไม่ว่าจะเป็นในระยะสั้นหรือระยะยาว

โดยจะกังวลเกี่ยวกับเงินหยวน "ค่าเงินหยวน" อ่อนค่าลง แต่หากเป็นการอ่อนค่าแบบควบคุมเมื่อเทียบกับดอลลาร์สหรัฐและสกุลเงินอื่นอาจปล่อยให้ค่าเงินหยวนอ่อนค่าลงช้าๆ นักวิเคราะห์ ให้ความเห็นว่า PBOC อาจต้องการมุ่งเน้นไปที่ปัจจัยภายในประเทศ หากเฟดลดอัตราดอกเบี้ยอย่างรุนแรงมากขึ้น

PBOC ก็มีช่องทางในการลดอัตราดอกเบี้ยมากขึ้น ดังนั้น จึงไม่คิดว่าเฟดจะเป็นปัญหาใหญ่สำหรับ PBOC อาจหมายความว่าเงินหยวนจะตกอยู่ภายใต้แรงกดดันให้อ่อนค่าลง

ธนาคารกลางอินเดีย RBI

ในการประชุมนโยบายล่าสุดในเดือนนี้ ธนาคารกลางอินเดียยังคงอัตราดอกเบี้ยนโยบายรีโปที่ 6.50% ไว้เท่าเดิม

เศรษฐกิจอินเดีย กำลังชะลอตัวมากกว่าที่นักเศรษฐศาสตร์ส่วนใหญ่คาดการณ์ไว้ และนักวิเคราะห์คาดว่า จะมีการปรับลดอัตราดอกเบี้ยลง 25 จุดพื้นฐาน (Basis Points) ในการประชุมนโยบายครั้งหน้าในเดือนกุมภาพันธ์

อุปสรรคที่อาจเกิดขึ้นอย่างหนึ่ง คือ ค่าเงินรูปีที่ร่วงลง อาจกระตุ้นให้เงินเฟ้อที่พุ่งสูงอยู่แล้วรุนแรงยิ่งขึ้น ธนาคารกลางอาจใช้ทุนสำรองเงินตราต่างประเทศเพื่อสนับสนุนเงินรูปีขณะที่ดำเนินการปรับลดอัตราดอกเบี้ย

ธนาคารกลางเกาหลีใต้ BOK

ธนาคารกลางเกาหลีใต้ปรับลดอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงลง 25 จุดพื้นฐาน เมื่อเดือนที่แล้ว ซึ่งถือเป็นการตัดสินใจที่สร้างความประหลาดใจเนื่องจากประเทศกำลังพยายามกระตุ้นเศรษฐกิจท่ามกลางความกังวลเกี่ยวกับการเติบโต นับเป็นครั้งแรกที่ธนาคารกลางเกาหลีใต้ปรับลดอัตราดอกเบี้ยติดต่อกันสองครั้งนับตั้งแต่ปี 2552 เช่นเดียวกับธนาคารกลางในเอเชียหลายแห่ง ธนาคารกลางของเกาหลีกำลังพยายามรักษาสมดุลระหว่างการสนับสนุนสกุลเงินของตนเองและการส่งเสริมการเติบโต

แม้ว่าแนวโน้มอัตราดอกเบี้ยล่าสุดของเฟดและค่าเงินดอลลาร์ที่แข็งค่าขึ้นตามมาอาจทำให้เกิดแรงกดดันในระยะสั้น แต่แนวโน้มดังกล่าวก็ไม่น่าจะทำให้ธนาคารกลางเกาหลีใต้ต้องเปลี่ยนทิศทางนโยบายผ่อนปรนได้ ธนาคาร Standard Chartered ประเทศเกาหลีกล่าว

นอกจากนี้ สำนักงานบริการบำเหน็จบำนาญแห่งชาติ (NPS) ยังเตรียมจะเพิ่มวงเงินสวอปอัตราแลกเปลี่ยนหากจำเป็น เพื่อรักษาเสถียรภาพของค่าเงินวอนเกาหลี แม้ว่าจะไม่เคยใช้เครื่องมือนี้มาก่อน แต่ความพร้อมใช้งานเครื่องมือนี้ก็ถือเป็นการสนับสนุนที่น่าเชื่อถือในการบรรเทาความแข็งแกร่งของค่าเงินดอลลาร์และปกป้องธุรกิจของเกาหลีจากแรงกระแทกภายนอก

ยุโรป

ตลาดหุ้นยุโรป ร่วงลงในวันพฤหัสบดีหลังจากเฟดแสดงความเห็น และตลาดเงินก็ตอบสนองเช่นกัน การเคลื่อนไหวดังกล่าวค่อนข้างเงียบกว่าในเอเชีย เนื่องจากสกุล เงินยูโร แข็งค่าขึ้นราว 0.5% เทียบกับดอลลาร์และ เงินปอนด์อังกฤษ เพิ่มขึ้น 0.1% เมื่อเทียบกับดอลลาร์สหรัฐฯ ดอลลาร์อ่อนค่าลงประมาณ 0.4% เมื่อเทียบกับเงินฟรังก์สวิส

โดยทั่วไปแล้วธนาคารกลางทั่วทั้งทวีปจะได้รับผลกระทบจากการเคลื่อนไหวของเฟดและการแข็งค่าของเงินดอลลาร์น้อยกว่าตลาดเกิดใหม่ ซึ่งมักจะพึ่งพาการลงทุนจากต่างประเทศและหนี้ที่กำหนดสกุลเงินดอลลาร์มากกว่า

ธนาคารกลางยุโรป (ECB) 

เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ธนาคารกลางยุโรปประกาศลดอัตราดอกเบี้ยเป็นครั้งที่สี่ในปีนี้ โดยยืนยันการคาดการณ์ว่าจะลดลง 25 จุดพื้นฐาน (Basis Points) และลดการคาดการณ์อัตราเงินเฟ้อสำหรับปีนี้และปีหน้า

นักวิเคราะห์กล่าวว่า ผลกระทบจากความเห็นของเจอโรม พาวเวลล์ต่อธนาคารกลางยุโรปน่าจะไม่มากนัก พร้อมทั้งกล่าวเสริมว่า ธนาคารมีแนวโน้มที่จะได้รับอิทธิพลจากนโยบายของทรัมป์มากกว่า

แนวโน้มสำหรับเศรษฐกิจของสหรัฐฯ และยูโรโซนในปีหน้ามีความแตกต่างกันมาก” โดยระบุว่าการเติบโตของยูโรโซนยังคงเปราะบางและเสี่ยงต่อนโยบายการค้าที่เข้มงวด ผลกระทบที่ใหญ่ที่สุดของ Trump 2.0 คือการเติบโตที่อ่อนแอลง

ปัจจุบัน ECB มองว่าจะมีท่าทีผ่อนปรนมากขึ้นและจะลดอัตราดอกเบี้ยลงอีกในปีหน้า โดยตลาดเงินคาดการณ์ว่าอัตราดอกเบี้ยหลักของ ECB จะลดลงเหลือ 1.75% ในเดือนตุลาคมปีหน้า ซึ่งลดลงจาก 3% ในปัจจุบัน หากค่าเงินดอลลาร์แข็งค่าขึ้นอีกจนเทียบเท่ากับเงินยูโร ECB อาจชะลอความเร็วในการผ่อนคลายนโยบายลงได้ 

ธนาคารกลางสวิตเซอร์แลนด์ SNB

ธนาคารกลางสวิตเซอร์แลนด์เดินหน้าปรับลดอัตราดอกเบี้ยอย่างต่อเนื่อง โดยเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว อัตราดอกเบี้ยก็ลดลงถึง 50 จุดพื้นฐาน (Basis Points) ซึ่งสูงเกินกว่าที่คาดไว้ ทำให้อัตราดอกเบี้ยหลักอยู่ที่ 0.5%

ผลกระทบจากนโยบายของเฟดอาจรุนแรงขึ้นเล็กน้อย โดยค่าเงินดอลลาร์ที่แข็งค่าขึ้นและค่าเงินฟรังก์สวิสซึ่งเป็นสินทรัพย์ปลอดภัยที่อ่อนค่าลงอาจทำให้ธนาคารกลางสวิตเซอร์แลนด์มีท่าทีที่แข็งกร้าวมากขึ้น 

มาร์ติน ชเลเกล ประธาน SNB  บอกกับCNBC เมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า ธนาคารไม่สามารถตัดทิ้งความเป็นไปได้ที่จะเปลี่ยนไปใช้อัตราดอกเบี้ยติดลบ เนื่องจากธนาคารพยายามที่จะให้แน่ใจว่าอัตราเงินเฟ้อยังคงอยู่ในช่วงที่สอดคล้องกับเสถียรภาพด้านราคา

ธนาคารกลางอังกฤษ

ธนาคารแห่งอังกฤษคงอัตราดอกเบี้ยตามที่คาดไว้ในการประชุมครั้งสุดท้ายของปีในวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา แต่ตลาดกลับประหลาดใจกับขอบเขตของการแบ่งแยกในหมู่ผู้กำหนดนโยบาย

ธนาคารยังคงมองว่าจะปรับลดอัตราดอกเบี้ยในปีหน้าอย่างช้าๆ และขณะนี้ ตลาดเงินกำลังกำหนดราคาไว้ที่ประมาณ 50 จุดพื้นฐาน (Basis Points) สำหรับการปรับลดอัตราดอกเบี้ยที่กำลังจะเกิดขึ้น

ผลกระทบจากความเห็นของเฟดต่อธนาคารกลางอังกฤษมีแนวโน้มน้อยมาก โดยตั้งข้อสังเกตว่าการปรับราคาตลาดแทบจะไม่เกิดขึ้นภายหลังจากเหตุการณ์ดังกล่าว นักยุทธศาสตร์การลงทุนจาก Quilter Investors กล่าว

อย่างไรก็ตามค่าเงินดอลลาร์ที่แข็งค่าขึ้นอาจส่งผลกระทบต่อเงินปอนด์ ส่งผลให้เงินเฟ้อในสินค้านำเข้าสูงขึ้น และท้ายที่สุดก็ทำให้การลดค่าใช้จ่ายช้าลง 

มีสถานการณ์ที่ค่าเงินปอนด์และยูโรอาจอ่อนค่าลงเมื่อเทียบกับค่าเงินดอลลาร์ ส่งผลให้อัตราเงินเฟ้อจากการนำเข้าเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะค่าเชื้อเพลิงและค่าอาหารในระดับที่น้อยกว่า ซึ่งส่งผลให้ธนาคารไม่สามารถลดอัตราดอกเบี้ยได้