นายกโรงสีฯ เบรก ‘ข้าวถุงธงฟ้า’ สกัดข้าวเหนียวร่วง

นายกฯโรงสีทำการบ้านแจง คณะกรรมาธิการวิสามัญฯ 19 ก.ย. เผยข้าวเหนียวแพงสูงสุดเป็นประวัติการณ์แล้งกระทบชาวนาหันไปปลูกข้าวหอมมะลิเพิ่มขึ้น ทำให้ปลายฤดูขาดแคลนหนัก แต่ขณะนี้สถานการณ์เริ่มปรับตัว หลังจากข้าวเริ่มทยอยออกปะทะข้าวธงฟ้าทำให้ราคากระชากลงเร็ว แนะอธิบดีกรมการค้าในประกาศยุติโครงการทันที เชื่อว่าจะสกัดราคาร่วง

 

สถานการณ์ราคาข้าวเหนียวเกี่ยวใหม่ที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน) และภาคเหนือ กำลังทยอยเก็บเกี่ยวประสบปัญหาราคาค่อยตกต่ำจากที่เคยขายเกี่ยวสดได้สูง 1.8 หมื่นตัน – 2 หมื่นตัน เพียงแค่สัปดาห์เดียวเท่านั้นที่กระทรวงพาณิชย์ปล่อยคาราวานข้าวเหนียวธงฟ้าทำไมราคาถึงตกต่ำลงเหลือแค่ 1.2-1.3 หมื่นบาท “ฐานเศรษฐกิจ” จึงได้สอบถามไปยังสมาคมโรงสีข้าวไทย (ปัจจุบันรัฐบาลประกันรายได้ข้าวเหนียว 1.2 หมื่นบาท/ตัน)

นายเกรียงศักดิ์ ตาปนานนท์ นายกสมาคมโรงสีข้าวไทย เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า ในวันที่ 19 กันยายนนี้ นายวีระกร คำประกอบ ประธานคณะกรรมาธิการวิสามัญ คณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารราศึกษาปัญหาราคาพืชผลทางการเกษตรตกต่ำ สภาผู้แทนราษฎรได้เรียกให้ข้อมูลถึงสถานการณ์ “ข้าวเหนียวขาดตลาด” เนื่องมาจากหลายปัจจัยทั้งแล้งต่อเนื่องติดต่อกัน รวมถึงการที่เกษตรกรหันไปปลูกข้าวหอมมะลิและพืชชนิดอื่นมากขึ้น  จึงส่งผลให้ข้าวเหนียวมีราคาสูงขึ้นไปมากอย่างที่ไม่เคยปรากฏก็ว่าได้ ซึ่งสถานการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้น

“ทางสมาคมโรงสีข้าวไทยได้แจ้งให้ทราบอยู่เป็นระยะเสมอและผู้อยู่ในตลาดก็ทราบกันดีว่าราคาข้าวเหนียวนั้นค่อนข้างผันผวน (ขึ้นลงเร็วตามสภาวะตลาด) และโดยเฉพาะเมื่อข้าวเหนียวฤดูใหม่ออก และยิ่งหากไม่มีความต้องการของตลาดรองรับก็จะยิ่งผันผวน เพราะข้าวเหนียวส่วนใหญ่ใช้บริโภคภายใน และเป็นการค่อยๆทยอยใช้แรงซื้อจะมาเป็นช่วงๆ”

 นายเกรียงศักดิ์ กล่าวว่า สาเหตุที่ข้าวเหนียวที่ออกใหม่ในเวลานี้แนวโน้มราคาดิ่งลงมากนั้น เนื่องมาจากการที่ก่อนหน้านี้ราคาได้ขึ้นไปสูงมากเป็นประวัติการ แต่ ณ ขณะนี้ข้าวเหนียวฤดูใหม่ได้ออกสู่ตลาดแล้วและจะยิ่งมากขึ้นในเดือนตุลาคม ดังนั้นราคาจึงเริ่มปรับสู่ธรรมชาติของข้าวเหนียวหรือราคาในช่วงที่สถานการณ์ปกติที่มีเพียงพอต่อการบริโภค

ส่วนการทำข้าวเหนียวถุงธงฟ้านั้น ต้องเข้าใจก่อนว่าโครงการนี้เป็นเพียงการช่วยเหลือประชาชน โดยเฉพาะผู้มีรายได้น้อยและผู้ถือบัตรสวัสดิการแห่งรัฐในระยะสั้นเท่านั้น และเฉพาะช่วงที่ข้าวเหนียวแพงมากในช่วงที่ผ่านมาเท่านั้น เพราะมีผู้บริโภคบางกลุ่มมีความจำเป็นต้องใช้ ซึ่งก็ได้กระจายออกไปแล้วไม่มากนักเพียง 300 ตัน ตามคำสั่งซื้อจาก 56 จังหวัด ทั่วประเทศ (ยกเว้นภาคใต้)  แต่ต้องยอมรับว่าโครงการนี้ได้ถูกมองว่าเป็นส่วนหนึ่งที่กดดันราคาข้าวเหนียวให้ต่ำลงด้วย เพราะออกมาในช่วงรอยต่อของฤดูกาลใหม่ ซึ่งเข้าใจว่ากรมการค้าภายในก็ทราบดี

อีกทั้งการระมัดระวังและสอดส่องป้องกันการลักลอบนำข้าวเหนียวเข้ามาทางชายแดนนั้น  ทางสมาคมฯได้แจ้งอยู่เป็นระยะ ที่น่าสนใจคือราคาข้าวเหนียวเวียดนามนั้นถูกกว่าไทยถึงตันละ 2,000-3,000 กว่าบาท ซึ่งเป็นช่วงส่วนต่างที่ค่อนข้างมาก จึงกลายเป็นตัวเปรียบเทียบฉุดฐานราคาข้าวเหนียวให้ต่ำลง  และแม้ข้าวเหนียวไทยจะมีคุณภาพที่สูงกว่า แต่ผู้บริโภคบางกลุ่มมักจะให้ความสำคัญด้านราคาที่ถูกกว่า และดึงดูดผู้บริโภคกลุ่มนี้มากกว่าเรื่องคุณภาพ ดังนั้นข้าวเหนียวที่มีการลักลอบนำเข้ามาจากประเทศเพื่อนบ้านนั้นนับว่าเป็นปัจจัยหนึ่งที่เป็นต้นเหตุสำคัญและมีส่วนในการดึงราคาลงด้วย และควรจะศึกษาว่าทำไมเข้าเหนียวเพื่อนบ้านมีราคาถูกกว่าเรามาก

แต่ทั้งนี้หากเข้าใจธรรมชาติราคาข้าวเหนียวก็อาจมองได้ว่าเป็นเรื่องปกติ  ที่ปัจจัยทั้งหมดที่กล่าวมานั้นมีผลต่อราคาข้าวเหนียวที่แกว่งตัวแรงเป็นระยะ แต่การที่จะลดความผันผวนนี้ก็สำคัญเพราะหากราคาตกต่ำลงมากก็จะส่งผลเสียต่อเกษตรกรทำให้ขายไม่ได้ราคาที่ควรจะเป็นได้  ซึ่งสิ่งที่ทุกฝ่ายควรให้ความสำคัญอีกสิ่งคือการทำความเข้าใจในรายละเอียดเนื่องจากไม่อยากให้เกิดกระแสการวิพากษ์วิจารณ์ต่างๆนานาโดยขาดข้อมูลที่ครบถ้วน เพราะจะยิ่งไม่ก่อให้เกิดผลดีต่อทุกฝ่ายในที่สุดและยิ่งจะเกิดผลเสียต่อราคาข้าวเปลือกเหนียว ที่กำลังจะออกสู่ตลาด

อย่างไรก็ดีนายเกรียงศักดิ์ กล่าวเสนอแนะวิธีที่จะแก้ปัญหาและจำกัดปัจจัยลบที่คอยกดดันราคาคือ 1.ควรเข้มงวดเรื่องการลักลอบนำเข้าข้าวเหนียวมากขึ้นกว่าที่เป็นอยู่หรือไม่ 2.ควรที่จะต้องทบทวนเรื่องการทำโครงการข้าวเหนียวถุงธงฟ้าด้วย เพราะการกำหนดราคาของข้าวเหนียวธงฟ้านี้มีผลต่อจิตวิทยาในตลาด เปรียบเหมือนการชี้นำและกดดันราคาไว้ 

ดังนั้นกรมการค้าภายในจึงควรที่จะทบทวนและต้องออกมาให้ความชัดเจนถึงกรอบในการทำโครงการนี้ว่าจะทำปริมาณเท่าไร และระยะเวลานานเท่าไหร่หรือยุติเมื่อไหร่  เพื่อไม่ให้ตลาดนิ่งเงียบเนื่องจากทั้งผู้ซื้อและผู้ขายต่างรอดูสถานการณ์รอดูสัญญาณหรือทิศทางตลาดที่ยังไม่ชัดเจนนี้ ก็จะยิ่งไม่เกิดแรงซื้อในตลาด จนกลายเป็นว่าโครงการที่กรมการค้าภายในทำออกมาเพื่อช่วยเหลือผู้บริโภค แต่กลับจะสร้างแรงกดดันปัจจัยลบต่อราคาข้าวเหนียวและส่งผลเสียต่อเกษตรกรในที่สุด