Apple เปิดเผยเมื่อวันศุกร์ที่ 19 เมษายน 2567 ว่า ได้ทำการลบแอปพลิเคชัน WhatsApp และ Threads ภายใต้ Meta Platforms จาก App Store ในประเทศจีน หลังได้รับคำสั่งจากรัฐบาลจีน เนื่องด้วยข้อกังวลด้านความมั่นคงของชาติ และตามรายงานของบริษัทติดตามแอปฯ Qimai และ AppMagic ระบุว่า แอปพลิเคชัน Telegram และ Signal ซึ่งเป็นแอปฯ สำหรับส่งข้อความของต่างประเทศก็ถูกถอดออกจากร้านค้าไปด้วยเช่นกัน
โดยการลบแอปพลิเคชันทั้ง 4 ตัวดังกล่าวออก แสดงให้เห็นว่ารัฐบาลกลางของจีนยังมีความยืดหยุ่นต่อการใช้บริการแอปฯ ส่งข้อความออนไลน์ของต่างประเทศบางรายการที่อยู่นอกเหนือการควบคุมอยู่ ทว่า ก็ยังคงส่งสัญญาณไปถึงความคล่องตัวที่น้อยลงของ Apple ในประเทศจีนด้วย
แอปพลิเคชันยอดนิยมอื่นๆ ของตะวันตก ยังคงสามารถใช้งานในจีนได้
ในส่วนของแอปพลิเคชันอื่นๆ ภายใต้ Meta อันรวมไปถึง Facebook, Instagram และ Messenger ยังคงสามารถดาวน์โหลดใช้งานได้อยู่ ในขณะที่แอปฯ ยอดนิยมอื่นๆ ที่พัฒนาโดยบริษัทตะวันตก อย่าง YouTube และ X ก็ยังมีให้บริการอยู่เช่นเดียวกัน ทั้งนี้ ยังคงไม่มีความชัดเจนในทันทีว่า WhatsApp หรือ Threads จะมีแนวโน้มก่อให้เกิดความกังวลด้านความปลอดภัยสำหรับทางการจีนได้อย่างไร
รัฐบาลกำกับดูแลของจีน คุมเข้มการให้บริการของแอปพลิเคชันจากตะวันตก
โดย Apple ได้กล่าวในแถลงการณ์ทางอีเมลว่า ฝ่ายบริหารไซเบอร์สเปซของจีนมีการออกคำสั่งให้ลบแอปฯเหล่านี้ (WhatsApp, Threads) ออกจากหน้าร้าน App Store ในจีน เนื่องจากข้อกังวลด้านความมั่นคงแห่งชาติ พร้อมเสริมว่า บริษัทมีหน้าที่ต้องปฏิบัติตามกฎหมายในประเทศที่ดำเนินธุรกิจ แม้ว่าจะไม่เห็นด้วยก็ตาม
ด้าน Meta ได้ปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็นและส่งต่อคำถามไปยัง Apple ทว่า ทาง Apple เองก็ไม่มีการตอบสนองต่อคำร้องขอความคิดเห็นเกี่ยวกับ Signal และ Telegram เช่นเดียวกับ 2 บริษัทดังกล่าวที่ก็ไม่ได้มีการแถลงการณ์ใดๆ รวมถึงทางฝ่ายบริหารไซเบอร์สเปซของจีนก็ไม่ได้ตอบสนองต่อคำร้องขอความคิดเห็นเรื่องนี้ในทันทีเช่นกัน
ใน 4 แอปพลิเคชันที่ถูกถอดออกจาก App Store นั้น ไม่ได้มีการใช้กันอย่างแพร่หลายในประเทศจีน ขณะที่ WeChat ของ Tencent ถือเป็นบริการที่มีผู้ใช้งานโดดเด่นในจีน โดยแอปฯ จากต่างประเทศจำนวนมากมักถูกบล็อกบนเครือข่ายจีนโดย "Great Firewall" ซึ่งเป็นระบบเซ็นเซอร์ทางไซเบอร์ที่ครอบคลุมของประเทศ ที่สามารถใช้ได้กับเครือข่ายส่วนตัว (Private Network) หรือเครื่องมือช่วยการเข้าถึงอื่นๆ (Proxy tools) เท่านั้น ทั้งนี้ 4 แอปพลิเคชันดังกล่าวยังคงมีให้บริการในฮ่องกงและมาเก๊า ซึ่งเป็นเขตบริหารพิเศษสองแห่งของจีนอยู่
ด้านผู้เชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีของจีนบางคนกล่าวว่า คำสั่งของรัฐบาลเกี่ยวกับ WhatsApp และ Threads อาจเกี่ยวข้องกับกฎใหม่เมื่อเดือนสิงหาคมปีที่แล้ว ที่กำหนดให้แอปฯ ทั้งหมดที่มีอยู่ในจีนต้องลงทะเบียนกับรัฐบาล เนื่องจากอาจเสี่ยงที่จะถูกลบออก โดยบริษัทต่างๆ จะต้องจดทะเบียนให้เสร็จสิ้นภายในปลายเดือนมีนาคม และกฎระเบียบดังกล่าวจะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 1 เมษายน 2567
ไม่ใช่ครั้งแรกที่ Apple ลบแอปฯ ออกจาก App Store ในจีน
ในปี 2560 Apple ได้ลบแอปฯ ข่าว ชื่อว่า The New York Times ออก โดยถูกระบุว่า แอปฯ ได้ละเมิดกฎข้อบังคับในท้องถิ่น ซึ่งเป็นความเคลื่อนไหวที่เกิดขึ้นท่ามกลางการเซ็นเซอร์ข่าวที่เพิ่มขึ้นในประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลก ส่งผลให้แอปฯ ข่าวดังกล่าวยังคงไม่มีให้บริการใน App Store ของ Apple ในจีน
นอกจากนี้ เมื่อปีที่แล้ว Apple ได้ดึงแอปฯ ที่มีลักษณะคล้าย ChatGPT จำนวนหนึ่งออกไป เนื่องจากกรุงปักกิ่งกำลังดำเนินการด้านกฎระเบียบท้องถิ่นเกี่ยวกับบริการปัญญาประดิษฐ์ (AI) เพิ่มเติมอยู่เช่นกัน
ขอบคุณที่มา : สำนักข่าวรอยเตอร์ (Reuters)