นายจำเริญ ณัฐวุฒิ คณะที่ปรึกษาสมาคมโรงสีข้าวไทย และผู้ประกอบการ โรงสีข้าว เจริญพาณิชย์ กำแพงแสน จังหวัดนครปฐม เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า สถานการณ์ราคาข้าวเวลานี้ตกต่ำอย่างหนัก โดยราคาข้าวเปลือกที่กว่า 6,000 บาทต่อตันเรียกว่าไม่ได้เห็นมานานกว่า 10 ปีแล้ว
สาเหตุสำคัญจากอินเดียได้กลับมาส่งออกข้าวในกลุ่มข้าวขาว ทำให้ประเทศคู่แข่งขันต่างปรับลดราคาข้าวสารในตลาดโลก เพื่อแย่งชิงส่วนแบ่งตลาด ส่งผลกระทบทำให้ราคาข้าวในประเทศของไทยลดลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งหากเงินบาทแข็งค่าขึ้นอีก ทำให้การส่งออกข้าวต้องเผชิญปัญหาทั้ง 2 ด้าน ดังนั้นเมื่อราคาข้าวลดลง โรงสีก็ได้รับผลกระทบ หรือเสียหายไม่แพ้ชาวนา แต่ถ้าราคาข้าวขึ้นชาวนา โรงสี และผู้ส่งออกก็ได้ประโยชน์เช่นเดียวกัน
“โรงสีซื้อข้าวเปลือกเก็บสต๊อกไว้แต่ละโรงเป็นหมื่นตัน เพื่อให้มีงานสีแปรข้าวทำได้ตลอดทั้งปี และทุกวัน เพื่อให้เครื่องจักรเดินเครื่องได้ทุกวัน คุมต้นทุนไม่ให้สูง เพราะฉะนั้นหากข้าวอยู่ในคลังสัก 3-4 หมื่นตัน แล้วถ้าราคาข้าวเปลือกปรับลดลง 100 บาท เงินก็หายไปประมาณ 2-3 ล้านบาท แล้วลงมากว่า 1,000 บาทต่อตัน เงินหายไปอีก 30-40 ล้านบาท ทั้งนี้ราคาข้าวปรับลงมาตั้งแต่ปีใหม่เป็นต้นมา (ช่วงเดือนธันวาคมก่อนปีใหม่ ราคาข้าวเปลือกในประเทศยังอยู่ที่กว่า 10,000 บาทต่อตัน) ทำให้มีข้าวต้นทุนสูงมาก ขณะที่ข้าวที่ชาวนาเกี่ยวสด(ความชื้น 25%) เวลานี้อยู่ที่กว่า 6,000 บาทต่อตัน สถานการณ์แย่มาก”
นายจำเริญ กล่าวอีกว่า อยากให้รัฐบาลเร่งแก้ไขความเดือดร้อนของชาวนา เฉพาะอย่างยิ่งขอให้ฟื้นโครงการ "ประกันรายได้ข้าว" โดยประกาศประกันรายได้ข้าวขั้นต่ำ 10,000บาท/ตัน ให้กลับมาใช้ หากราคาต่ำลงให้รัฐบาลชดเชยส่วนต่างราคาให้กับชาวนา แต่ถ้าราคาตลาดเกิน 10,000 บาทต่อตัน ก็ไม่ต้องจ่ายชดเชย ถือว่าไม่ได้ทำลายกลไกตลาด เพราะถ้าราคาข้าวปรับลงอีก ชาวนาก็ไม่เดือดร้อน จากรัฐบาลมีประกันราคาขั้นต่ำช่วย และอีกด้านจะช่วยผู้ส่งออกสามารถไปแข่งขันกับคู่แข่งในตลาดโลกด้วย แต่ต้องจำกัดปริมาณชดเชยส่วนต่างเช่นไม่เกิน 20 ตัน เป็นต้น
อย่างไรก็ดี สาเหตุที่ราคาข้าวตกต่ำ เพราะตลาดโลกมีซัพพลายมาก ทั้งนี้วิธีการที่ดีที่สุดในการแก้ไขปัญหาราคาข้าวในประเทศคือ การส่งออกไปขายต่างประเทศ แต่ว่าปีนี้ผลผลิตทั่วโลกมีมาก อีกทั้งอินเดียผู้ส่งออกข้าวอันดับหนึ่งของโลกผลผลิตก็เพิ่มขึ้น และผลผลิตของอีกหลายประเทศเพิ่มขึ้น ดังนั้นการนำโครงการประกันรายได้มาใช้ในครั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับรัฐบาลว่าจะช่วยในราคาเท่าไร ก็ไม่กระทบกับราคาส่งออกข้าวไปขายตลาดต่างประเทศ
ขณะเดียวกันโรงสีก็ซื้อข้าวราคาถูกไปขายแข่งได้ ชาวนาก็ไม่กระทบราคา เพราะส่วนที่เหลือก็มีรัฐบาลชดเชยส่วนต่างอยู่แล้ว มองว่าราคาประกันขั้นต่ำ 1 หมื่นบาทต่อตันเหมาะสมแล้ว (ต้นทุนชาวนา 5,000 บาทต่อไร่) ส่วนเงินไร่ละ 1,000 บาท ,สินเชื่อจำนำยุ้งฉาง ควรเปลี่ยนนำงบใช้ไปทำระบบชลประทานให้เข้าถึงไร่นาดีกว่า เพื่อจะได้ลดต้นทุนในการทำนา เพราะมีแหล่งน้ำทำทั้งจะปีดีกว่า