"กสทช." ผ่านความเห็นชอบ ประกาศส่งเสริมคุณภาพองค์กรวิชาชีพสื่อ

วันที่ 20 ม.ค. 68. ดร.พิรงรอง รามสูตร คณะกรรมการกิจการกระจายเสียงกิจการโทรทัศน์แลกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ ด้านกิจการโทรทัศน์ เปิดเผยว่า  สำนักงาน กสทช. ได้ประกาศส่งเสริมเนื้อหาคุณภาพและเป็นประโยชน์ต่อสังคมผ่านมติบอร์ด และ ประกาศส่งเสริมมาตรฐานจริยธรรมลงราชกิจจานุเบกษาแล้ว องค์กรสื่อ องค์กรวิชาชีพและนักวิชาชีพที่เข้าเกณฑ์สามารถของบสนับสนุนได้

อย่างไรก็ตามเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา สำนักงาน กสทช. และ คณะกรรมการบอร์ด กสทช. ได้อนุมัติ 2 เรื่องด้านกิจการโทรทัศน์รายละเอียดดังนี้

 

1.  ในการประชุม กสทช. ครั้งที่ 2/2568 เมื่อวันอังคารที่ 14 ม.ค. บอร์ด กสทช. มีมติเห็นชอบ (ร่าง) "ประกาศ กสทช. เรื่อง หลักเกณฑ์การสนับสนุนรายการที่เป็นประโยชน์ต่อสังคมในกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์" แล้ว นับเป็นความก้าวหน้าที่สำคัญ หลังจากที่ร่างประกาศฯ ฉบับนี้ผ่านการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะมาตั้งแต่เดือนมิถุนายน ปี 2566 และได้ feedback ที่ดีมาก

ในเบื้องต้นคือปีแรกหลังการบังคับใช้ ร่างประกาศฯ หลักเกณฑ์การสนับสนุนรายการที่เป็นประโยชน์ต่อสังคมฯ ฉบับนี้ จะเน้นการสนับสนุนการผลิตและเผยแพร่เนื้อหารายการใน 4 ประเภทหลักคือ

รายการที่มีเนื้อหาสำหรับเด็กและเยาวชน รายการที่มีเนื้อหาส่งเสริมเอกลักษณ์ของความเป็นท้องถิ่น รายการที่มีเนื้อหาส่งเสริมความหลากหลายของสังคม และรายการที่มีศักยภาพในการร่วมผลิตกับต่างประเทศ

เมื่อได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้วก็จะมีผลบังคับใช้ตามขั้นตอน เชื่อว่าจะเป็นช่องทางในการสนับสนุนการผลิตและเผยแพร่เนื้อหาที่มีคุณภาพดีและเป็นประโยชน์ต่อสังคม พร้อมๆ กับการพัฒนาศักยภาพและส่งเสริมอุตสาหกรรมได้เป็นอย่างดี

 

 

 

นอกจากจะช่วยเติมเต็มการผลิตเนื้อหาที่มีคุณภาพและเป็นประโยชน์ต่อสังคมซึ่งปัจจุบันอยู่ในกลุ่มที่ขาดหายไป ยังมีน้อย หรือไม่สามารถทำกำไรได้ในเชิงธุรกิจแล้ว เราเชื่อว่าการสนับสนุนการผลิตรายการตามร่างประกาศฯ นี้ยังมีความพิเศษ คือมีความยืดหยุ่นสูง เปิดให้ขอรับการสนับสนุนแยกส่วนได้ในทุกขั้นตอน ได้แก่ Pre-production / Production / Post-production / Distribution

 

เราเชื่อว่าผู้ผลิตเนื้อหาที่เข้าหลักเกณฑ์จะได้รับการสนับสนุนตรงตามความต้องการ และด้วยการสนับสนุนนี้จะสร้างความเข้มแข็งให้กับอุตสาหกรรมและผู้ผลิตเนื้อหาภายในประเทศ  ยกระดับคุณภาพเนื้อหาและมาตรฐานการผลิตเนื้อหาสู่ระดับสากล สามารถขยายตลาดสำหรับเนื้อหาโทรทัศน์ไทยออกสู่ต่างประเทศ ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายการส่งเสริม soft power ของรัฐบาล อีกทั้งยังสามารถสร้าง national brand ผ่านเนื้อหาที่ส่งออกได้อีกด้วย

 

2.ประกาศฯ มาตรการส่งเสริมการรวมกลุ่มของผู้รับใบอนุญาต ผู้ผลิตรายการ และผู้ประกอบวิชาชีพสื่อสารมวลชนที่เกี่ยวกับกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ ได้ลงในราชกิจจานุเบกษาเรียบร้อยแล้ว เมื่อวันที่ 10 ม.ค. ที่ผ่านมา  เชื่อว่าเมื่อประกาศใช้แล้ว กลไกกำกับดูแลกันเองของผู้ประกอบวิชาชีพจะสามารถเกิดขึ้นและดำเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น ผู้บริโภคมีช่องทางที่หลากหลายขึ้นในการร้องเรียน และสามารถติดตามผลการร้องเรียนได้ตามระบบ ขั้นตอน และมาตรฐาน และhopefully  สื่อมวลชนของไทยจะมีการดำเนินงานที่มีคุณภาพตามหลักจริยธรรม ลดผลกระทบเชิงลบ และส่งผลดีต่อสังคมโดยรวม

 

ตั้งแต่เข้ามาทำงานที่กสทช. การผลักดันให้ออกร่างประกาศนี้เป็นpriority สำคัญมากสำหรับเรา ส่วนหนึ่งก็เพราะมัน overdueมามากกว่า 15 ปี (เจตนารมย์และหลักการของประกาศถูกบรรจุไว้ในมาตรา 39 ของพรบ.ประกอบกิจการกระจายเสียงกิจการโทรทัศน์ 2551) และจะเป็นกลไก สำคัญในการเสริมแรงของ  self-regulation ของสื่อไทยที่มักถูกมองว่าเป็นเพียงเสือกระดาษ ขาดความเข้มแข็ง ในการดูแลควบคุมกันเอง คนในสังคมจึงมักจะมองกสทช. ซึ่งมีหน้าที่ตามกฏหมายเป็นกลไกหลักในการกำกับดูแลสื่อ ซึ่งในสังคมที่มีอารยะและเป็นประชาธิปไตยการกำกับดูแลกันเองคือพื้นฐานที่สำคัญที่สุดในการสร้างสื่อที่พึงประสงค์และเป็นประโยชน์ให้สังคม

 

แต่ด้วยบริบททางเศรษฐกิจและความเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีที่ทำให้สื่อทดถอยและคุณภาพด้านเนื้อหาตกต่ำลงจากการแข่งขันเพื่อเอาเรตติ้ง การออกร่างประกาศนี้จึงเป็นกุญแจสำคัญในการส่งเสริมสนับสนุนกลไกการกำกับดูแลกันเองของสื่อ ส่งเสริมให้สื่อสารมวลชนมีการจัดทำมาตรฐานทางจริยธรรม จัดตั้งคณะกรรมการควบคุมจริยธรรมเพื่อเป็นกลไกในการกำกับดูแลกันเอง โดย กสทช. รับจดแจ้งการจัดตั้งองค์กรวิชาชีพ และสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการดำเนินการขององค์กรที่เข้าเงื่อนไข กล่าวคือ มีระบบ ขั้นตอน มีมาตรฐานในการรับเรื่องร้องเรียน สามารถติดตามได้

ซึ่งประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ จากการบังคับใช้ประกาศฉบับใหม่นี้ ก็คือทำให้สื่อมวลชนของไทยมีการดำเนินงานที่มีคุณภาพตามหลักจริยธรรม ลดผลกระทบเชิงลบและส่งผลดีต่อสังคมโดยรวม

อย่างไรก็ตาม สำหรับประกาศฯ ทั้งสองฉบับ ยังจะต้องมีรายละเอียด เช่น หลักเกณฑ์ต่างๆ ในการให้ทุนสนับสนุนออกมา อยากให้ผู้ที่เกี่ยวข้องได้ติดตามอย่างใกล้ชิดต่อไป