โครงสร้างที่ชัดเจนคือกุญแจสู่การวางแผนสืบทอดธุรกิจครอบครัว

14 มี.ค. 2568 | 05:35 น.

Family Business Thailand รศ.ดร.เอกชัย อภิศักดิ์กุล คณบดีคณะวิทยพัฒน์และผู้อำนวยการศูนย์ธุรกิจครอบครัว มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย [email protected]

การวางแผนสืบทอดธุรกิจครอบครัว ถือเป็นกระบวนการที่ต้องอาศัยความรอบคอบและความโปร่งใสในการส่งต่ออำนาจจากรุ่นหนึ่งสู่อีกรุ่นหนึ่ง เพื่อให้ธุรกิจดำเนินต่อไปได้อย่างไม่สะดุด แม้ว่าเรื่องความสัมพันธ์ภายในครอบครัวอาจก่อให้เกิดความท้าทายที่ส่งผลโดยตรงต่อการตัดสินใจทางธุรกิจ

แต่การที่เราสามารถเข้าใจและบริหารจัดการโครงสร้างภายในครอบครัวอย่างเป็นระบบและมีเหตุผล จะช่วยวางรากฐานที่มั่นคงสำหรับอนาคตได้ ด้วยเหตุนี้การกำหนดโครงสร้างที่ชัดเจนตั้งแต่เริ่มแรกจึงเปรียบเสมือนกุญแจสำคัญสู่ความยั่งยืนของธุรกิจในระยะยาว

การสะท้อนความสัมพันธ์ในบ้านสู่ธุรกิจ ธุรกิจครอบครัวและความสัมพันธ์ภายในบ้านมีความเชื่อมโยงกันอย่างลึกซึ้ง ครอบครัวที่สื่อสารกันอย่างเปิดเผยและซื่อสัตย์ในการแสดงความคิดเห็น แม้ในเรื่องที่อาจไม่สบายใจ มักจะมีความสามารถในการหารือเกี่ยวกับเรื่องที่ท้าทายในธุรกิจได้เช่นกัน สิ่งสำคัญคือการกำหนดลำดับชั้นและขอบเขตที่ชัดเจนเพื่อให้ทุกฝ่ายเข้าใจบทบาทของตนเอง ซึ่งเมื่อมีโครงสร้างที่มั่นคงแล้ว การเปลี่ยนผ่านในช่วงเวลาสำคัญจะเป็นไปอย่างราบรื่นและสามารถคาดการณ์ได้

ความสำคัญของกฎเกณฑ์และบทบาทที่ชัดเจน ความสำเร็จของธุรกิจครอบครัวนั้นขึ้นอยู่กับการมีกฎเกณฑ์และโครงสร้างที่ชัดเจนในการกำหนดบทบาทและความรับผิดชอบของสมาชิกในครอบครัว ไม่ว่าจะเป็นด้านการสื่อสาร ค่านิยมในการทำงาน หรือแม้แต่ขั้นตอนการบริหารจัดการเงินทุน การรักษามรดกทางวัฒนธรรมหรือประเพณีของครอบครัว หากสมาชิกในครอบครัวละเลยที่จะยึดถือกฎเกณฑ์เหล่านี้ โครงสร้างที่วางไว้ก็อาจถูกท้าทายและนำไปสู่ความขัดแย้งในอนาคต

โครงสร้างที่ชัดเจนคือกุญแจสู่การวางแผนสืบทอดธุรกิจครอบครัว

การจัดสรรบทบาทในธุรกิจครอบครัว บทบาทและความรับผิดชอบในธุรกิจครอบครัวมักถูกกำหนดทั้งจากประสบการณ์และความเชื่อมโยงภายในครอบครัว บางคนอาจกลายเป็นนักวางแผนหรือผู้ไกล่เกลี่ย ในขณะที่บางคนอาจได้รับมอบหมายให้ดำเนินงานตามที่ได้รับความไว้วางใจ

บทบาทเหล่านี้มักสะท้อนให้เห็นถึงวิธีที่ครอบครัวจัดการกับการตัดสินใจในชีวิตประจำวัน หากคนรุ่นใหม่ไม่ได้รับโอกาสให้มีส่วนร่วมในกระบวนการตัดสินใจภายในบ้าน ก็อาจส่งผลให้พวกเขาไม่พร้อมที่จะเข้ามามีบทบาทในธุรกิจเมื่อเวลามาถึง ดังนั้นการวางแผนสืบทอดตั้งแต่เนิ่นๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยพัฒนาคนรุ่นต่อไปให้พร้อมรับมอบหมายตำแหน่งผู้นำ

สร้างความมั่นคงในช่วงเปลี่ยนผ่าน เพื่อให้การสืบทอดผู้นำเป็นไปอย่างราบรื่นและมั่นคง ธุรกิจครอบครัวจำเป็นต้องมีการกำหนดบทบาทและขอบเขตอย่างชัดเจนในทุกระดับ หากพบว่ามีความคลุมเครือหรือขัดแย้งเกิดขึ้น การปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ เช่น ที่ปรึกษาธุรกิจครอบครัวหรือผู้เชี่ยวชาญด้านการบำบัดครอบครัว สามารถช่วยประเมินและปรับปรุงโครงสร้างให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นได้ เมื่อทุกฝ่ายเข้าใจและปฏิบัติตามหลักการที่วางไว้ ธุรกิจครอบครัวจะสามารถส่งต่อความสำเร็จและความสามัคคีให้คงอยู่ในคนรุ่นต่อไปได้อย่างยั่งยืน

จะเห็นได้ว่าธุรกิจครอบครัวที่อายุยืนยาวนั้นไม่ได้เกิดจากโชคช่วย แต่เกิดจากการวางรากฐานด้วย “โครงสร้างเชิงระบบ” ที่คำนึงถึงทั้งความสัมพันธ์และผลประกอบการ เมื่อกฎเกณฑ์ชัดเจน บทบาทถูกกำหนดอย่างเป็นขั้นตอน และการสื่อสารเปิดกว้าง ครอบครัวก็สามารถส่งมอบธุรกิจจากรุ่นสู่รุ่นได้อย่างสง่างาม และสร้างมรดกที่ยั่งยืนต่อไปได้ยาวนาน

 

ที่มา: Carrie Weiner Rosenbloom. February 17, 2025. Structure Is the Key to Stronger Family Business Succession Planning. Available: https://www.financialpoise.com/structure-is-the-key-to-stronger-family-business-succession-planning/