5 คุณสมบัติสำคัญที่ผู้สืบทอดธุรกิจต้องมี

หากการเลือกผู้สืบทอดธุรกิจเป็นเรื่องที่เจ้าของธุรกิจคนปัจจุบันยังไม่อยากพูดถึง บทความนี้อาจช่วยจะเปิดมุมมองอีกด้านจากเจ้าของธุรกิจที่ประสบความสำเร็จในการส่งต่อกิจการจากรุ่นสู่รุ่น พร้อมแนะนำคุณสมบัติสำคัญ 5 ประการที่ควรมีในตัวผู้สืบทอด

ซึ่งจะช่วยให้การคัดเลือกผู้สืบทอดเป็นไปอย่างเป็นกลางและมีประสิทธิภาพ และการนำลิสต์คุณสมบัติเหล่านี้เข้ามาใช้ในกระบวนการถ่ายโอนกิจการที่เน้นให้ความสำคัญกับเรื่องของความสัมพันธ์ จะช่วยสร้างความมั่นใจได้ว่าผู้สืบทอดที่ได้รับเลือกนั้นมีความเหมาะสมกับธุรกิจและเป้าหมายของทั้งสองฝ่ายมีความสอดคล้องกัน

คุณสมบัติเจ้าของธุรกิจ ก่อนทำการเลือกผู้สืบทอดธุรกิจนั้น ควรพิจารณาที่ตัวเจ้าของธุรกิจว่าควรมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้

• การมีตัวเลือก: ควรตระหนักถึงโชคดีของตนที่มีตัวเลือกในการเลือกผู้สืบทอด ซึ่งต่างจากเจ้าของธุรกิจที่ไม่ประสบความสำเร็จที่มักไม่มีผู้สนใจสืบทอดกิจการ

• ความเป็นผู้นำ: เจ้าของธุรกิจต้องควบคุมกระบวนการเลือกผู้สืบทอดเอง ไม่ควรให้ใครมากดดันหรือเลื่อนการตัดสินใจเพราะกลัวทำผิดพลาด
• ประสบการณ์: เจ้าของธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ จะเข้าใจวิธีการกำหนดตำแหน่งงาน ค้นหาคนที่เหมาะสม ตั้งความคาดหวังเกี่ยวกับผลการทำงาน และให้การสนับสนุนเพื่อช่วยให้ผู้สืบทอดประสบความสำเร็จ
• ความมั่นใจ: เจ้าของที่สร้างธุรกิจประสบความสำเร็จมาแล้ว แสดงว่าสามารถคำนวณความเสี่ยงและตัดสินใจได้ดีหลายครั้ง ดังนั้นการเลือกผู้สืบทอดจึงไม่ใช่เรื่องยาก
• ความถ่อมตน: การเลือกผู้สืบทอดย่อมจะส่งผลกระทบต่อธุรกิจ มรดก พนักงาน ครอบครัว และความมั่นคงทางการเงินของเจ้าของธุรกิจ ดังนั้นควรมีที่ปรึกษาที่สามารถช่วยแนะนำเกี่ยวกับแนวโน้มและการเปลี่ยนแปลงต่างๆที่อาจมีผลต่อธุรกิจได้ ซึ่งการมีความถ่อมตนจะช่วยให้เจ้าของธุรกิจสามารถเปิดใจรับฟังคำแนะนำจากที่ปรึกษา โดยไม่ยึดติดในมุมมองของตนเพียงอย่างเดียว ทำให้สามารถพิจารณาภาพรวมและแนวโน้มต่างๆ ที่อาจส่งผลต่อธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพ

คุณสมบัติผู้สืบทอดธุรกิจ คุณสมบัติสำคัญของผู้สืบทอดธุรกิจที่ดี ควรมีลักษณะดังต่อไปนี้

• ความสามารถในการเรียนรู้: ผู้สืบทอดที่ดีไม่จำเป็นต้องเป็นเงาของเจ้าของธุรกิจที่ประสบความสำเร็จ แต่ควรมีความสามารถในการเรียนรู้วิธีการทำงานของเจ้าของธุรกิจ ซึ่งหมายถึงการเข้าใจวิธีการดำเนินธุรกิจและนำความรู้เหล่านั้นไปปรับใช้ในแบบของตนเอง ผู้สืบทอดที่เหมาะสมควรมีทักษะเฉพาะตัวและนิยามความสำเร็จในแบบของตนเอง ทั้งนี้การพยายามหาคนที่มีทักษะและวิธีการเหมือนกับเจ้าของธุรกิจอาจไม่ใช่วิธีที่ดีที่สุด ขณะที่การยอมรับและพัฒนาทักษะของผู้สืบทอดจะส่งผลดีต่อการเติบโตของธุรกิจในอนาคตมากกว่า
• ความเต็มใจและกระตือรือร้นที่จะรับผิดชอบ: ผู้สืบทอดจะต้องมีความฝันที่จะเป็นเจ้าของและบริหารธุรกิจ
• ความสอดคล้องกับช่วงเวลาของกันและกัน: เจ้าของธุรกิจอายุ 65 ปีบางคนอาจต้องการรอจนกว่าลูกที่อายุ 15 ปีจะโตพอเข้ามาทำงานในธุรกิจครอบครัวได้ ขณะที่ก็บ่อยครั้งจะเห็นลูกอายุ 45 ปีรู้สึกท้อแท้เพราะพ่อแม่ไม่ยอมส่งต่อธุรกิจให้ ปัญหาที่พบบ่อยคือเรื่องของช่วงเวลา ดังนั้นเจ้าของธุรกิจควรเลือกผู้สืบทอดที่มีช่วงเวลาสอดคล้องกับตนเอง นั่นคือเมื่อคนเก่าพร้อมจะวางมือ คนใหม่ก็พร้อมจะเข้ามารับช่วงต่อพอดี
• ความสามารถในการมองหาโอกาสใหม่ๆ: ผู้ที่จะเข้ามารับช่วงต่อในตำแหน่งสำคัญจะพบกับโอกาสใหม่ๆที่แตกต่างจากที่เจ้าของธุรกิจเคยเจอในช่วงเวลาที่ผ่านมา ซึ่งความสามารถในการมองหาโอกาสใหม่ๆ ย่อมจะมีบทบาทสำคัญต่อความสำเร็จในอนาคตของบริษัท
• ความเป็นผู้ประกอบการที่เปิดกว้างต่อความท้าทายใหม่ๆ: เพื่อที่จะใช้ประโยชน์จากโอกาสหรือเผชิญกับความท้าทายต่างๆ ผู้ประกอบการต้องมีลักษณะ ยอมรับแนวคิดใหม่ ๆ สามารถทนต่อความไม่แน่นอนได้ เข้าใจว่าทุกอย่างอาจไม่เป็นไปตามแผนที่วางไว้ ไม่กลัวความล้มเหลว และสามารถเรียนรู้จากความผิดพลาดของตนได้ เป็นต้น

การมีข้อกำหนดคุณสมบัติที่สำคัญของผู้สืบทอดจะช่วยลดการใช้อารมณ์ความรู้สึกในการเลือกบุคคลที่จะเข้ามาสืบทอดธุรกิจ ทำให้กระบวนการเลือกมีความเป็นระบบและชัดเจนมากขึ้น การเลือกผู้สืบทอดที่มีคุณสมบัติเหมาะสมเป็นการลงทุนในอนาคตที่คุ้มค่า เพราะจะช่วยให้ธุรกิจเติบโตและยั่งยืน ท้ายที่สุดแล้วความพร้อมในการรับมือกับความท้าทายและความยืดหยุ่นในการปรับตัวจะเป็นหัวใจสำคัญที่ทำให้ผู้สืบทอดก้าวสู่ความสำเร็จในโลกธุรกิจต่อไปได้

หน้า 17 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับที่ 4,042 วันที่ 7 - 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567