ก้าวสู่ปี 2024 ของธุรกิจครอบครัว อย่างไรให้สำเร็จ

ปีที่ผ่านมามีหลายเรื่องที่น่าจับตามมอง ไม่ว่าจะเป็นการที่ภาคธุรกิจหันมาให้ความสนใจในการทำงานอย่างมีความรับผิดชอบกันอย่างจริงจัง การก้าวสู่ยุคแห่ง AI ที่จะเปลี่ยนแปลงการทำธุรกิจแบบเดิมไปอย่างสิ้นเชิง หรือโลกที่แบ่งเป็น 2 ขั้วอำนาจอย่างชัดเจนมีการทำสงครามด้วยอาวุธและการกีดกันทางการค้า เป็นต้น

ปรากฎการณ์เหล่านี้ทำให้ธุรกิจต้องปรับตัว และสิ่งที่ธุรกิจครอบครัวต้องพิจารณา คือ เร็วให้ทันโลก หรือ Speed to the world ธุรกิจครอบครัวถ้ายึดติดความสำเร็จในอดีตน้อยลง และกล้าลงมือทำสิ่งใหม่ๆ เร็วขึ้น ด้วยลักษณะของธุรกิจครอบครัวนั้นมีความเร็วอยู่แล้ว ประกอบกับจุดแข็งภายในครอบครัว รวมถึงประสบการณ์ที่สะสมจากรุ่นสู่รุ่น สิ่งเหล่านี้เป็นความสามารถในการแข่งขันที่ทำให้ธุรกิจครอบครัวสร้าง S-Curve ใหม่ได้รวดเร็วและมีความเสี่ยงน้อยกว่าธุรกิจทั่วไป

ความเป็นมืออาชีพ ธุรกิจครอบครัวเกือบทั้งหมดตั้งเป้าอยากเป็นมืออาชีพ แต่น้อยมากที่จะรู้ว่าทำอย่างไร สำหรับธุรกิจครอบครัวความเป็นมืออาชีพมีสองมิติ คือ ความเป็นมืออาชีพขององค์กรและความเป็นมืออาชีพในการทำงานของตัวบุคคล ธุรกิจมืออาชีพทั่วไปนั้นจะมีการบริหารและจัดการอย่างมีประสิทธิผล ผ่านการสร้างสายการบังคับบัญชาและการตัดสินใจบนหลักการ การกำหนดกระบวนการที่เป็นมาตรฐาน มีบทบาทหน้าที่ชัดเจน และการประเมินผลการปฏิบัติงานของผู้บริหารที่มีประสิทธิภาพ เป็นต้น

ส่วนความเป็นมืออาชีพในการทำงานของตัวบุคคลหมายถึงการบริหารจัดการที่ยึดมั่นในหลักการ ค่านิยม และจริยธรรม ในขณะผู้บริหารมืออาชีพนั้นจะถูกฝึกฝนให้มีวินัยในตนเองควบคู่ไปกับกับใช้อำนาจในการตัดสินใจเสมอ ความเป็นมืออาชีพนั้นเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมองค์กรที่มีความเป็นเลิศและความสามารถทางวิชาชีพ ดังนั้นธุรกิจครอบครัวจึงสามารถพัฒนากิจวัตร ผลลัพธ์การบริหาร การควบคุม และประสิทธิผลให้ดีขึ้นได้เพื่อพัฒนาสู่ความเป็นมืออาชีพที่แท้จริง

การจัดการ Family Wisdom และทรัพยากร เหมือนคำกล่าวที่บอกว่า “รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง” ธุรกิจครอบครัวต้องรู้จัก Family Wisdom หรือความเก่งของตนเองที่จะช่วยสร้างการเติบโตให้กับธุรกิจได้ และวิธีการบริหารทรัพยากรที่เหมาะสม ซึ่งรวมทรัพยากรมนุษย์ด้วย ธุรกิจทั่วๆไปเนื่องจากมีพนักงานที่หลากหลายและมีคุณสมบัติเหมาะสม ซึ่งประกอบด้วยความเชี่ยวชาญที่แตกต่างกัน

จึงสามารถรวบรวมทรัพยากรและความสามารถเพื่อสร้างมูลค่าให้กับลูกค้าและเจ้าของได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งด้วยความสามารถและทักษะในการจัดการทรัพยากรนี้เองจึงทำให้ธุรกิจทั่วไปสามารถขยายกิจการได้เสมอ สิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐานสำคัญ ธุรกิจครอบครัวจึงต้องรู้จักจุดแข็งของตนเอง การบริหารที่ประสิทธิภาพ และการเลือกใช้คนให้เหมาะสมเช่นเดียวกัน

เครื่องมือบริหารธุรกิจครอบครัว การมีกระบวนการตัดสินใจที่มีโครงสร้างดี พนักงานมีความเป็นมืออาชีพคุณภาพสูง เกณฑ์การประเมินที่ชัดเจนสำหรับปัญหาทางธุรกิจที่สำคัญจะช่วยเพิ่มความชัดเจนในการทำงานของธุรกิจทั่วไป ในขณะที่ธุรกิจครอบครัวนั้นมีบทบาทปะปนจึงขาดความชัดเจน และแนวปฏิบัติที่ไม่ดีนัก ธุรกิจครอบครัวจึงจำเป็นต้องมีเครื่องมือช่วยในการบริหารงาน เช่น ธรรมนูญครอบครัว Family Holding และแผนการสืบทอดธุรกิจ เป็นต้น

ข้อมูลเพิ่มเติม:    http://www.familybusinessthailand.org

                              http://www.famz.co.th

หน้า 17 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 43 ฉบับที่ 3,956 วันที่ 11 - 13 มกราคม พ.ศ. 2567