ไทม์ไลน์ ยกเว้นวีซ่าไทย-จีน ถาวร กระชับสัมพันธ์ 50 ปี

“หวัง อี้” ที่สวมหมวก สมาชิกกรมการเมือง-ผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการกลางด้านการต่างประเทศพรรคคอมมิวนิสต์จีน มีกำหนดเดินทางเยือนไทยอย่างเป็นทางการในฐานะแขกของรัฐบาล-กระทรวงการต่างประเทศ 

วัตถุประสงค์ในการเดินทางเยือนไทยของ "หวัง อี้" ในครั้งนี้ เพื่อส่งเสริมความร่วมมือในสาขาต่าง ๆ อาทิ การค้า การลงทุน ความมั่นคง วัฒนธรรม การท่องเที่ยว และแลกเปลี่ยนความเห็นในประเด็นภูมิภาคและระหว่างประเทศที่อยู่ในความสนใจร่วมกัน ก่อนถึงวาระความสัมพันธ์ไทย - จีนที่จะครบรอบ 50 ปีในปี 2568 

กำหนดการการเยือนไทยของนายหวัง อี้ ได้แก่ การเข้าเยี่ยมคารวะนายเศรษฐา ที่ทำเนียบรัฐบาล การเป็นประธานร่วมกับนายปานปรีย์ พหิทธานุกร รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ในการประชุมกลไกการหารือระหว่างรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศไทย - จีน ครั้งที่ 1 ที่กระทรวงการต่างประเทศ 

ไฮไลท์สำคัญ คือ การลงนามความตกลงระหว่างรัฐบาลไทยกับรัฐบาลจีนว่าด้วยการยกเว้นการตรวจลงตราซึ่งกันและกันสำหรับผู้ถือหนังสือเดินทางธรรมดาและหนังสือเดินทางกึ่งราชการ โดยความตกลงดังกล่าวจะเริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม 2567 เป็นต้นไป

สำหรับ "ไทม์ไลน์" การยกเว้นวีซ่าจากชั่วคราวเป็น "กรณีพิเศษ" เป็น แบบ "ถาวร" ให้กับนักท่องเที่ยวไทย-จีน ดังนี้ 

• วันที่ 11 กันยายน 2566 ครม.แถลงนโยบายต่อรัฐสภา สนับสนุนเศรษฐกิจด้วยการส่งเสริมการเดินทางเข้าราชอาณาจักของนักท่องเที่ยว 
• วันที่ 13 กันยายน 2566 การประชุมครม.ครั้งแรกอย่างเป็นทางการ ภายหลังจากรัฐบาลแถลงนโยบาย มีมติอนุมัติยกเว้นการตรวจลงตราเพื่อการท่องเที่ยวให้แก่ผู้ถือหนังสือเดินทางหรือเอกสารใช้แทนหนังสือเดินทางสัญชาติจีนและสัญชาติคาซัคสถาน เป็นกรณีพิเศษและเป็นการชั่วคราว ตั้งแต่วันที่ 25 กันยายน 2566 ถึงวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2567 

ทั้งนี้ นักท่องเที่ยวจีนเป็นกลุ่มเป้าหมายหลักของไทย ซึ่งก่อนสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ในปี 2561 มีนักท่องเที่ยวจีนกว่า 10 ล้านคน 

“อย่างไรก็ดี ในปี 2566 แม้สถานการณ์โควิด-19 คลี่คลายลงมากและเป็นโรคประจำถิ่นแล้ว นักท่องเที่ยวจีนยังต่ำกว่าเป้าหมายที่คาดการณ์ไว้ที่ 4.3 ล้านคน (ปรับลดลง 5.3 ล้านคน)  โดยมีเพียง 2 ล้านคน (ข้อมูลเดือนสิงหาคม 2566)”

อย่างไรก็ตาม สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) มีข้อสังเกตและข้อห่วงกังวลว่า กลุ่มบุคคลสองสัญชาติดังกล่าวบางส่วนอาจมีการแสวงประโยชน์โดยการเข้ามาทำงาน หรือลักลอบประกอบธุรกิจที่ไม่ได้รับอนุญาตในไทย ด้วยการเปลี่ยนแปลงประเภทของการตรวจลงตราภายหลังสิ้นสุดระยะเวลาที่ได้รับการยกเว้น

• วันที่ 3 ตุลาคม 2566 ครม.มีมติมอบหมายให้นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรีและรมว,มหาดไทย โดยกระทรวงมหาดไทยดำเนินการขยายเวลาการเปิดสถานบริการและการใช้จ่ายของนักท่องเที่ยวได้อย่างต่อเนื่องต่อไปในช่วงฤดูการท่องเที่ยว (High Season) ซึ่งจะสร้างรายได้ให้แก่ประเทศ ผู้ประกอบธุรกิจ และประชาชนในพื้นที่ให้มากขึ้น ให้เกิดผลเป็นรูปธรรมโดยเร็ว 
• วันเดียวกัน-วันที่ 3 ตุลาคม 2566  เกิดเหตุการณ์ “เด็กอายุ 14” ใช้ปืนบีบีกันดัดแปลงเป็นอาวุธปืนเข้าไปกราดยิงในห้างสรรพสินค้าพารากอน มีผู้เสียชีวิตและได้รับบาดเจ็บ
• วันที่ 3 พฤศจิกายน 2566 ที่ทำเนียบรัฐบาล นายเศรษฐาได้ประชุมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กระทรวงมหาดไทย กระทรวงท่องเที่ยวและกีฬา สำนักงานตำรวจแห่งชาติ และผู้ว่าราชการจังหวัด 4 จังหวัด ได้แก่ กทม. ชลบุรี ภูเก็ต และเชียงใหม่ เพื่อหารือการขยายเวลาเปิดสถาบริการจนถึงเวลา 04.00 น. โดยให้มีผลบังคับใช้ในวันที่ 15 ธันวาคม 2566 
• วันที่ 28 พฤศจิกายน 2566 ครม.อนุมัติร่างกฎกระทรวงกำหนดวันเวลาเปิดปิดของสถานบริการ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... เปิดสถานบริการจนถึงเวลา 04.00 น. นำร่อง 5 จังหวัด โดยเพิ่มอำเภอสมุย สุราษฎร์ธานี อีก 1 จังหวัด 
• วันที่ 2 มกราคม 2567 นายเศรษฐา ให้สัมภาษณ์ที่ทำเนียบรัฐบาล ภายหลังการประชุมครม.ว่า จีนจะยกเว้นวีซ่าถาวรให้กับทั้งสองประเทศ โดยจะให้มีผลตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม 2567 หลังสุดสิ้นมาตรการวีซ่าฟรีชั่วคราวให้กับนักท่องเที่ยวจีนในวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2566 

ขณะที่ "ปานปรีย์ พหิทธานุกร" รองนายกรัฐมนตรีและรมว.ต่างประเทศเปิดเผย "เบื้องหลังดีล" ว่า  นายกรัฐมนตรีได้สั่งการตั้งแต่ปลายปีที่แล้ว และตนได้เดินทางไปยังจีนในช่วงการประชุมผู้นำกรอบความร่วมมือแม่โขง-ล้านช้าง ครั้งที่ 4 เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2566 ซึ่งได้พูดคุยกับรัฐมนตรีต่างประเทศจีน ยืนยันว่า จะดำเนินการให้วีซ่าฟรีกับคนไทย

"ถือเป็นข่าวดี และคิดว่าอีกประมาณเดือนมกราคมนี้หรือต้นเดือนกุมภาพันธ์ที่จะถึง ตนจะเดินทางไปยังจีนเพื่อลงนามในข้อตกลงระหว่างไทยกับจีน"

• วันที่ 26 มกราคม 2566 นายหวัง อี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศจีน เยือนทางมายังประเทศไทยเพื่อ ลงนามความตกลงระหว่างไทยกับจีน ว่าด้วยการยกเว้นวีซ่าถาวร โดยเริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม 2567 เป็นต้นไป