“นอนกรน” รักษาได้ด้วยวิธี “ร้อยไหม”

“นอนกรน” เป็นปัญหาที่ส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวันและการทำงาน เพราะบางรายขณะที่ “กรน” อาจมีการหยุดหายใจ ทำให้ต้องสะดุ้งตื่นขึ้นมาตอนกลางคืน ทำให้พักผ่อนไม่เพียงพอ ไม่สดชื่น ง่วงนอนในช่วงกลางวัน เป็นอุปสรรคต่อการทำงาน หรืออาจจะเสี่ยงเกิดอุบัติเหตุขณะขับรถได้ และยังทำให้เกิดโรคอื่นๆ ตามมา

“เสียงกรน เกิดจากการที่ลมหายใจไหลผ่านช่องคอที่ตีบแคบ โดยเป็นเสียงของการสั่นพลิ้วสะบัดของลิ้นไก่ เนื้อเยื้อบริเวณเพดานอ่อน และช่องคอส่วนบน โดยการกรนนี้จะทำให้เกิดภาวะอุดกั้นของทางเดินหายใจส่วนบน พบบ่อยในวัยกลางคนอายุระหว่าง 30-60 ปี โดยมักพบภาวะอุดกั้นทางเดินหายใจประมาณ 4% ในผู้ชาย และ 2% ในผู้หญิง” พญ. เพชรรัตน์ แสงทอง แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้าน โสต ศอ นาสิกวิทยาและเวชศาสตร์การนอนหลับ ศูนย์นิทรารมณ์ (Sleep center) โรงพยาบาลพระรามเก้า บอกอีกว่า

การนอนกรน แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

• การนอนกรนธรรมดา (primary snoring)
• การนอนกรนร่วมกับภาวะอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบนและมีภาวะหยุดหายใจร่วมด้วย (obstructive sleep apnea; OSA)

การนอนกรนเกิดได้จากหลายสาเหตุ คือ

•  มีการหย่อนตัวของกล้ามเนื้อทางเดินหายใจส่วนบนขณะนอนหลับ ไม่ว่าจะเป็น ลิ้นไก่ เนื้อเยื่อบริเวณเพดานอ่อน โคนลิ้นและช่องคอส่วนบน ทำให้เกิดภาวะทางเดินหายใจตีบแคบ
•  ผู้ที่มีน้ำหนักเกินหรืออ้วนมากๆ เพราะจะทำให้ผนังคอหนาขึ้น ทำให้ทางเดินหายใจแคบลง ส่งผลให้มีอาการกรน และเสี่ยงหยุดหายใจขณะหลับ
•  มีภาวะที่ทำให้โพรงจมูกอุดตัน เช่น โรคภูมิแพ้ที่ทำให้โพรงจมูกอักเสบ โรคเนื้องอกในโพรงจมูก ริดสีดวงจมูก ไซนัสอักเสบ หรือมีผนังกั้นโพรงจมูกผิดปกติ
•  มีโรคของต่อมทอนซิล เพราะต่อมทอนซิลอยู่ในลำคอ ดังนั้นหากมีการโตขึ้นของต่อมทอนซิลก็จะทำให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบน จึงทำให้มีการกรนได้ โดยสาเหตุนี้มักเป็นสาเหตุ “การกรนในเด็ก”
•  มีเนื้องอกหรือซีสต์ (cyst) ทางเดินหายใจส่วนบน
•  การดื่มแอลกอฮอล์ การรับประทานยานอนหลับ ยาแก้แพ้ชนิดง่วง เพราะจะทำให้มีการคลายตัวของกล้ามเนื้อทางเดินหายใจส่วนบน ซึ่งจะทำให้มีการตีบแคบของช่องคอมากขึ้น ทำให้กรนมากขึ้นและเสียงกรนดังขึ้น

ปัจจุบันมีวีธีรักษาอาการนอนกรนได้ คือ “การร้อยไหมที่เพดานอ่อน” (barbed suspension pharyngoplasty) เป็นเทคนิคใหม่ และเป็นทางเลือกสำหรับการรักษาการนอนกรนแบบที่มีการอุดกั้นทางเดินหายในส่วนบนและมีภาวะหยุดหายใจร่วมด้วย ซึ่งปัจจุบันได้รับความนิยมมากขึ้นทั้งในประเทศและต่างประเทศ โดยแพทย์จะใช้ไหมทางการแพทย์เย็บตกแต่งลิ้นไก่ เพดานอ่อนและคอหอย เพื่อปรับให้โครงสร้างของทางเดินหายใจส่วนต้น แก้ปัญหาการตีบแคบของทางเดินหายใจ

คล้ายกับการร้อยไหมยกกระชับที่ใบหน้า ด้วยส่วนที่พบว่าทำให้เกิดเสียงกรนและภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้มาก คือ เพดานอ่อน วิธีที่ใช้ผ่าตัดจึงมีหลายวิธี และวิธีที่พัฒนามาจนถึงปัจจุบัน คือ วิธีร้อยไหมที่เพดานอ่อน มีข้อดีคือ ใช้เวลาผ่าตัดไม่นาน เจ็บน้อย แผลหายไว ไม่มีปมไหมให้รู้สึกรำคาญเมื่อเทียบกับวิธีดั้งเดิม และผลข้างเคียงจากการรักษาน้อยกว่า

สำหรับ “ไหม” ที่ใช้ จะเป็นไหมละลายที่มีเงี่ยงตลอดเส้น เพื่อเย็บตรึงเพดานอ่อนให้ยกขึ้น เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเพดานอ่อน และแพทย์จะใช้เทคนิคการซ่อนปมให้อยู่ในเพดานอ่อนทำให้ผู้ป่วยจะไม่รู้สึกรำคาญ อาจต้องทำร่วมกับการผ่าตัดทอนซิลออกเพื่อให้ทางเดินหายใจเปิดกว้างขึ้น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของผู้ป่วย ซึ่งแพทย์จะพิจารณาวางแผนการรักษาให้เหมาะสมเป็นรายๆ ไป

นอกจากนี้ วิธีแก้และรักษานอนกรนและหยุดหายใจขณะหลับ ยังมีทางเลือกอีกหลากหลายวิธี อาทิ การรักษาแบบไม่ผ่าตัด เช่น การใส่เครื่องอัดอากาศแรงดันบวก CPAP การลดน้ำหนัก นอนตะแคง การใช้ยา การใส่ทันตอุปกรณ์ เป็นต้น

หน้า 15 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 43 ฉบับที่ 3,917 วันที่ 27 - 30 สิงหาคม พ.ศ. 2566