เจอ Loss ต่อเนื่องจนใจสั่น! 9 วิธีฟื้นตัว และกลับมาเทรดได้อย่างมั่นคง คอลัมน์ SUPER TRADER โดย โค้ชออกัส ภัทรพล สุขสวัสดิ์ Super Trader
การเทรดที่เกิดการขาดทุนติดๆ กันเป็นเรื่องปกติสำหรับเทรดเดอร์ทุกระดับ ไม่ว่าจะเป็นมือใหม่หรือมืออาชีพ สิ่งสำคัญคือการจัดการกับอารมณ์และ mindset เพื่อให้สามารถเดินหน้าต่อได้ นี่คือแนวทางที่อาจช่วยให้คุณกลับมาโฟกัสและพัฒนากลยุทธ์ได้อย่างมั่นคง
1. ยอมรับการขาดทุนว่าเป็นส่วนหนึ่งของเกม (It's natural)
การขาดทุนนั้นเป็นส่วนหนึ่งของการเทรดที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ขาดทุนไม่ได้หมายความว่าระบบหรือการวิเคราะห์ของคุณไม่ดีเสมอไป แค่คุณต้องเข้าใจว่านี่เป็นส่วนหนึ่งของสถิติ เปลี่ยนมุมมองจากการคิดว่า "เราผิดพลาด" เป็น "นี่คือข้อมูลใหม่ที่บอกเราว่าต้องปรับปรุงอะไร"
การแพ้บ้างในเทรดเป็นธรรมชาติ เช่นเดียวกับกาเลือกหมอบในเกมโป๊กเกอร์ คุณต้องเรียนรู้วิธีจัดการมันโดยไม่เสียความมั่นใจ
โค้ชออกัส ภัทรพล สุขสวัสดิ์ Super Trader
2. ทบทวนแผนการเทรดและบันทึกการเทรด (Trading Journal)
วิเคราะห์การเทรดที่เสียอย่างละเอียดว่าเกิดจากอะไร แยกให้ออกว่าเกิดจากการทำตามแผนแต่ตลาดไม่เป็นไปตามที่คาด(ซึ่งเป็นเรื่องปกติ) หรือเกิดจากการไม่มีวินัยและการควบคุมอารมณ์ของเราเอง
การเขียนบันทึกการเทรดช่วยให้มองเห็นจุดที่ควรปรับปรุงและเห็ศักยภาพในการเทรดของเราด้วย เป็นที่ระบายข้อผิดพลาดต่างๆทำให้ไม่ต้องเก็บเอาไว้ในใจ
3. การควบคุมความเสี่ยง (Risk Management)
การขาดทุนต่อเนื่องอาจมาจากการเสี่ยงเกิน(Over risk, Over trade) การลดขนาด Position ลงในช่วงที่ Drawdown กำลังเกิดขึ้นสามารถช่วยให้คุณอยู่รอดได้ในระยะยาว
ตั้งกฎขึ้นมา เช่นว่าคุณจะหยุดเทรดเมื่อขาดทุนถึงระดับที่กำหนด เช่น ขาดทุน 2-3 ครั้งติด หรือขาดทุนเกิน 5% ของพอร์ตในวันนั้น จากนั้นหยุดเพื่อทบทวนตัวเอง ทบทวนการเทรดก่อนเริ่มใหม่
4. พักการเทรดและฟื้นฟูสภาพจิตใจ (Try to rest)
ถ้าอารมณ์เริ่มไม่มั่นคง หรือรู้สึกโกรธและผิดหวังกับตัวเอง ให้หยุดพักการเทรดชั่วคราว เพื่อให้จิตใจได้พักและฟื้นฟูการโฟกัส
ลองหากิจกรรมที่ช่วยให้คุณผ่อนคลาย เช่น อ่านหนังสือ ฟังเพลง ออกไปเดินเล่น หรือทำสมาธิ
5. อย่าเร่งคืนทุน (No need to rush)
อย่าพยายาม "แก้ตัว" หรือ "เอาคืน" การเร่งเทรดเพราะต้องการคืนทุนจะทำให้เกิดข้อผิดพลาดซ้ำซ้อนและเพิ่มความเสี่ยงมากขึ้น ทั้งจากเรื่องวินัย ทั้งเรื่อง Position sizing
ให้ดูที่ความเป็นจริงว่ากราฟราคามันได้มีเงื่อนไขให้เราได้เข้าไปเทรดไหม หรือเรากำลังพยายามหาเพื่อแก้ตัวจากการ Loss ก่อนหน้า เมื่อไม่มีก็อย่าฝืนรอวันถัดไปค่อยว่ากันใหม่
6. ปรับทัศนคติจากการโฟกัสกำไร เป็นโฟกัสที่กระบวนการ (Process-oriented Thinking)
เน้นไปที่การทำตามแผนการเทรดอย่างมีวินัย แทนที่จะสนใจผลลัพธ์ระยะสั้น
ตั้งเป้าหมายที่จะเทรดให้ “ดีขึ้น” ไม่ใช่แค่ทำกำไร เพราะเมื่อเราเน้นที่การทำตามกระบวนการ เราจะไม่รู้สึกกดดันเมื่อเกิดการขาดทุนเพราะมันเป็นที่กระบวนการ
ในระยะยาว การโฟกัสที่กระบวนการ และกระบวนการนั้นถูกต้อง เหมาะสมส่วนของกำไรนั้นจะมาเองโดยอัตโนมัติ เราจะมีวินัยและเข้าใจตลาดมากขึ้น
7. พัฒนาแผนการเทรดใหม่ หรือปรับกลยุทธ์ (Develop your trading strategies)
บางครั้งการขาดทุนต่อเนื่องอาจเกิดจากสภาวะตลาดที่เปลี่ยนไป ลองปรับกลยุทธ์ให้ยืดหยุ่นมากขึ้น เช่น เปลี่ยน Timeframe หรือวิธีวิเคราะห์ตลาด ทำความเข้าใจเรื่องของ Volatility และพฤติกรรมของสินทรัพย์ในช่วงนั้นๆ
ทดสอบกลยุทธ์ใหม่ในรูปแบบจำลอง (paper trading) หรือบัญชี Demo ก่อนเพื่อดูผลลัพธ์และปรับแก้ Back testing
8. กลับมาเทรดด้วยขนาดที่เล็กที่สุด (Reduce position size)
หากเรารู้สึกไม่มั่นใจ ให้ลดขนาด Position ลงจนเรารู้สึกผ่อนคลายมากขึ้น
การเทรดด้วยเงินน้อยลงจะช่วยลดแรงกดดัน ทำให้เราสามารถกลับมาโฟกัสที่กระบวนการมากกว่าผลลัพธ์ทางตัวเลขกำไร-ขาดทุน
9. ฝึกการทำสมาธิและการควบคุมอารมณ์ (Emotional Management)
การฝึกสติผ่านการทำสมาธิช่วยให้เราอยู่กับปัจจุบัน ไม่ยึดติดกับผลลัพธ์ในอดีตหรือความคาดหวังในอนาคต
ลองฝึกการหายใจลึกๆ ดูลมหายใจเข้า ออก เมื่อเริ่มรู้สึกเครียด หรือพัฒนาวิธีการเฝ้าดูความคิดและอารมณ์ของตนเอง เพื่อให้รู้ทันว่ากำลังหลงไปกับอารมณ์เชิงลบหรือไม่
การเดินหน้าต่อหลังจากการขาดทุนติดกันนั้นขึ้นอยู่กับความสามารถในการควบคุม บริหารจิตใจและการปรับปรุงกลยุทธ์มากกว่าการคิดว่าจะได้กำไรคืนเท่าไหร่ สิ่งสำคัญคือการเข้าใจตัวเองและรักษาวินัยในการเทรด แม้ในช่วงเวลาที่ตลาดไม่เป็นใจ ความมั่นคงทางอารมณ์จะทำให้เรารอดและกลับมาแข็งแกร่งกว่าเดิมได้ในที่สุด