ซาอุดี อารามโค ทุบสถิติ! ทำ IPO ระดมทุนสูงที่สุดในโลก

ซาอุดี อารามโค บริษัทน้ำมันยักษ์ใหญ่ของรัฐบาลซาอุดีอาระเบีย ระดมทุน 25,600 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ จากการเสนอขายหุ้นต่อสาธารณชนทั่วไปเป็นครั้งแรก (IPO)วานนี้ (5 ธ.ค.) นับเป็นการทำ IPO ครั้งใหญ่ที่สุดของโลก ทุบสถิติเดิมที่บริษัท อาลีบาบา ยักษ์ใหญ่อี-คอมเมิร์ซของจีนเคยทำไว้ เมื่อครั้งทำ IPO เข้าตลาดหุ้นนิวยอร์คในเดือนกันยายน ปี 2557 ซึ่งครั้งนั้นอาลีบาบาทำสถิติไว้ที่ 25,000 ล้านดอลลาร์

ยักษ์ใหญ่ด้านพลังงานรายนี้เป็นบริษัทที่มีผลกำไรมากที่สุดในโลก ในการทำ IPO ครั้งนี้ บริษัทได้กำหนดราคาขายหุ้น 3,000 ล้านหุ้นที่ราคาหุ้นละ 32 ริยาล (8.53 ดอลลาร์) ซึ่งทำให้ซาอุดี อารามโค กลายเป็นบริษัทมหาชนที่มีมูลค่ามากที่สุดในโลกที่ 1.7 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ แซงหน้ามูลค่าหุ้นของบริษัท แอปเปิ้ล อิงค์ ของสหรัฐฯ ที่มีมูลค่าตลาดที่ประมาณ 1.15 ล้านล้านดอลลาร์  แม้กระนั้นก็ตาม ตัวเลขดังกล่าวยังต่ำกว่าเป้าหมาย 2 ล้านล้านดอลลาร์ ที่ผู้นำของซาอุดีอาระเบียคาดหวังเอาไว้ในตอนแรก  

ข่าวระบุว่าหลังจากการออกโร้ดโชว์ในประเทศต่างๆทั่วตะวันออกกลางเป็นเวลา 1 สัปดาห์ บริษัทได้รับความสนใจจากผู้ลงทุนทั่วไปที่ต้องการซื้อหุ้นซาอุดี อารามโคมากกว่า 1.89 แสนล้านริยาล หรือกว่า 50,400 ล้านดอลลาร์ ส่วนผู้ลงทุนในรูปสถาบันนั้นมีโอกาสจองซื้อหุ้นบริษัทในช่วงระหว่างวันที่ 17 พ.ย. ถึง 4 ธ.ค.ที่ผ่านมา รายงานระบุว่า ในระยะเกือบๆ 3 สัปดาห์แรกของช่วงสำรวจความต้องการซื้อหลักทรัพย์ หรือช่วง book building ของหุ้นซาอุดี อารามโคนั้น มียอดแสดงความสนใจซื้อหุ้นเข้ามาถึง 5,900 ล้านหุ้น แต่นักวิเคราะห์ได้ตั้งข้อสังเกตว่า ส่วนใหญ่เป็นนักลงทุนภายในประเทศและในตะวันออกกลาง เนื่องจากบริษัทได้รับความสนใจน้อยมากจากนักลงทุนนอกภูมิภาค ทำให้ต้องงดการทำโร้ดโชว์ในกรุงลอนดอนและนิวยอร์ค ที่ก่อนหน้านี้เคยวางแผนไว้ว่าจะไป

แซมบา แคปปิตอล หนึ่งในบริษัทที่ปรึกษาการทำ IPO ของซาอุดี อารามโค เปิดเผยว่า 10.5% ของข้อเสนอซื้อหุ้นมาจากนักลงทุนต่างประเทศ นอกนั้นเป็นบริษัท กลุ่มตระกูล หรือกองทุนของซาอุดิอาระเบียเอง

ส่วนพันธมิตรรายใหญ่ในตะวันออกกลางที่แสดงความสนใจเข้าซื้อหุ้นซาอุดี อารามโค ในการทำ IPO ครั้งนี้ ได้แก่  สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และคูเวต ซึ่งข่าวระบุว่าจะเข้าซื้อหุ้นคิดเป็นมูลค่าถึง 1,000 ล้าน และ 1,500 ล้านดอลลาร์ตามลำดับ

การทำ IPO ของซาอุดี อารามโค สอดรับกับแผนการ ‘วิสัยทัศน์ 2030’ หรือ Vision 2030 ของ มกุฏราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน ที่ต้องการจะปฏิรูปและฟื้นฟูเศรษฐกิจของซาอุดีอาระเบียที่ได้รับผลกระทบจากปัญหานานัปการภายในประเทศ ซึ่งรวมถึงความไม่พอใจของกลุ่มชนชั้นสูงจากการที่พระองค์ทำการกวาดล้างการทุจริตครั้งใหญ่ และผลกระทบจากต่างประเทศกรณีการฆาตรกรรมนายจามาล คาช็อกกี นักข่าวของวอชิงตัน โพสต์ ซึ่งมีชื่อของพระองค์พัวพัน รวมถึงการทำสงครามในเยเมน

การทำ IPO และนำหุ้นของซาอุดี อารามโค เข้าทำการซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ทาดาวัล (Tadawul) ซึ่งเป็นตลาดหลักทรัพย์ของซาอุดิอาระเบีย ครั้งนี้ เป็นการเปิดโอกาสให้นักลงทุนและประชาชนชาวซาอุฯ ได้เข้ามาลงทุนในบริษัทที่เคยเป็นหนึ่งในบริษัทที่มีความลับมากที่สุดในโลก โดยนับตั้งแต่ก่อตั้งจนถึงปีนี้ อารามโคไม่เคยเผยแพร่งบการเงินหรือกู้ยืมเงินในตลาดตราสารหนี้ต่างประเทศมาก่อน  ส่วนผลกำไรของอารามโคนั้น ได้ถูกนำไปใช้สนับสนุนด้านการเงินให้กับประเทศ และราชวงค์ที่ปกครองประเทศซาอุดิอาระเบียมายาวนานหลายทศวรรษ