โอดิสซีอัส (Odysseus) เป็น ยานอวกาศ ที่สร้างและควบคุมโดย บริษัทเอกชนสัญชาติอเมริกัน สำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ในรัฐเท็กซัส ลงจอดบนขั้วใต้ของ ดวงจันทร์ ได้สำเร็จเมื่อวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา (22 ก.พ.) ถือเป็นการสัมผัสพื้นผิวดวงจันทร์ครั้งแรกของยานสำรวจสัญชาติอเมริกันในรอบ 50 ปี และเป็นครั้งแรกที่บริษัทเอกชนอเมริกันทำเช่นนี้ได้
สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า องค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติ หรือ นาซ่า (NASA) ได้ประกาศความสำเร็จของภารกิจสำรวจดวงจันทร์ซึ่งเป็นดาวบริวารหนึ่งเดียวของโลกครั้งนี้ พร้อมให้รายละเอียดว่า ภารกิจดังกล่าวดำเนินการโดยยานสำรวจของบริษัท Intuitive Machine ซึ่งทางนาซ่าได้นำอุปกรณ์ค้นคว้าและวิจัยส่งขึ้นไปกับยานลำนี้ด้วย
ทางบริษัท Intuitive Machine และนาซ่า แถลงข่าวร่วมกันทางระบบเว็บแคสต์ว่า ยานโอดิสซีอัส (Odysseus) ซึ่งเป็นยานอวกาศไร้คนขับที่มี 6 ขาตั้ง ลงจอดบนดวงจันทร์ในเวลา 18.23 น. ตามเวลาท้องถิ่น หรือประมาณ 06.23 น. ในประเทศไทย และมีกำหนดการเดินทางกลับสู่โลกภายในทศวรรษนี้
ภารกิจครั้งนี้ของยานโอดิสซีอัส ที่มีฐานบัญชาการอยู่ในเมืองฮิวสตัน รัฐเท็กซัส ประสบปัญหาในช่วงลดระดับเพื่อลงจอดในระยะสุดท้าย เนื่องจากปัญหาในระบบนำทางและระบบสื่อสารกับฐานปฏิบัติการที่ดับลง แต่ก็สามารถแก้ไขสถานการณ์จนยืนยันได้ว่า ยานดังกล่าวได้ลงจอดที่ดวงจันทร์เป็นผลสำเร็จ แต่ยังไม่ทราบรายละเอียดเรื่องตำแหน่งและสภาพของการลงจอด
ต่อมา ทางบริษัท Intuitive Machine ได้โพสต์ข้อความผ่านสื่อโซเชียลมีเดีย X ยืนยันว่า ยานโอดิสซีอัสอยู่ในสภาพตั้งตรง และเริ่มส่งข้อมูลกลับมาที่ฐานปฏิบัติการแล้ว
นายโธมัส เซอร์บูเคน อดีตหัวหน้าฝ่ายวิทยาศาสตร์ของนาซ่า ที่เคยดูแลโครงการนี้ในช่วงก่อตั้ง สันนิษฐานว่า ที่ยานโอดิสซีอัสส่งสัญญาณอ่อน ๆ ออกมา อาจเป็นไปได้ว่ายานได้ลงจอดใกล้กับปล่องหลุม หรืออะไรบางอย่างที่รบกวนการทำงานของเสาอากาศ ซึ่งหากเป็นเช่นนั้นจริงๆ ก็อาจเป็นปัญหาต่อการทำงานในขั้นต่อไป เช่น การนำสิ่งของที่บรรทุกไว้ออกมา รวมถึงการทำภารกิจทางวิทยาศาสตร์อื่น ๆ
ทั้งนี้ ในปัจจุบันมีเพียงรัสเซีย จีน อินเดีย ญี่ปุ่น และสหรัฐอเมริกา ที่สามารถนำยานอวกาศลงจอดบนดวงจันทร์ได้สำเร็จ และมีเพียงสหรัฐเท่านั้น ที่สามารถนำมนุษย์ขึ้นไปด้วยได้ โดยการนำยานลงจอดครั้งสุดท้ายของสหรัฐเกิดขึ้นในปีค.ศ. 1972 ด้วยยานอพอลโล 17 (Apollo 17) ที่มีจีน เคอร์แนน และแฮร์ริสัน ชมิทท์ สองนักบินอวกาศเดินทางไปด้วย
ยานโอดิสซีอัสบรรทุกอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ และชุดเทคโนโลยีสาธิต ที่นาซ่าและลูกค้าบริษัทเอกชนรายอื่นจะทดลองใช้งานเป็นเวลา 7 วัน ด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ นอกจากนั้น นาซ่ายังบรรทุกสิ่งของที่จะใช้เพื่อศึกษาปฏิสัมพันธ์ระหว่างพื้นผิวดวงจันทร์กับสภาพอากาศในอวกาศ ดาราศาสตร์วิทยุ รวมถึงสภาพแวดล้อมบนดวงจันทร์สำหรับการลงจอดในอนาคตด้วย
ภารกิจของบริษัท Intuitive Machine ครั้งนี้ เป็นผลิตผลแรกของโครงการสำรวจดวงจันทร์อาร์ทีมิส (Artemis) ขององค์การนาซ่า ที่มีเป้าหมายนำยานที่มีคนขับ ลงจอดบนดวงจันทร์ให้ได้ในปีเป้าหมายคือ ปี ค.ศ. 2026 เพื่อดำเนินการสำรวจดวงจันทร์ และเตรียมตัวในการนำมนุษย์ไปยังดาวอังคาร
ทั้งนี้ ขั้วใต้ของดวงจันทร์ ถูกเลือกเป็นจุดหมายปลายทางของโครงการ Artemis เนื่องจากเชื่อว่า เป็นบริเวณที่มีน้ำแข็ง ซึ่งสามารถนำมาใช้แปรรูปเป็นน้ำหล่อเลี้ยงชีวิตและนำมาผลิตเชื้อเพลิง