กกต.แบไต๋ ประกาศ สว.ไม่ครบ 200 พลิกฎีกา-รัฐธรรมนูญ แนะนำตัว 4 หน้ากระดาษ

วันนี้ (17 พฤษภาคม 2567) ที่สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง สถาบันพัฒนาการเมืองและการเลือกตั้ง จัดอบรมในหัวข้อ "คลายปมการเลือก ส.ว.67" .ให้กับนักศึกษาหลักสูตรการพัฒนาการเมืองและการเลือกตั้งระดับสูง รุ่นที่ 14 (พตส.14) มีผู้ร่วมอภิปราย ประกอบด้วย นายวันชัย สอนศิริ สมาชิกวุฒิสภา (สว.) นายแสวง บุญมี เลขาธิการ กกต.และ รศ.ดร.พิชาย รัตนดิลก ณ ภูเก็ต ผู้อำนวยการหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการเมืองและยุทธศาสตร์การพัฒนา สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ โดยมีนายบากบั่น บุญเลิศ พิธีกรรายการเนชั่นอินไซต์เป็นผู้ดำเนินการอภิปราย 

นายแสวงฉายภาพกระบวนการเลือก สว.ชุดใหม่ 200 คน ว่า ประกอบด้วย สามระดับ ได้แก่ ระดับอำเภอ ระดับจังหวัด และระดับประเทศ ทุกระดับชั้นเหมือนกัน คือ ชั้นต้น หรือ ชั้นเลือกในกลุ่ม กับชั้นสอง หรือ เลือกไขว้ ทั้งสามระดับเหมือนกัน แต่คะแนนโหวตแต่ละชั้นจะไม่เท่ากัน ระดับอำเภอกับระดับจังหวัด คะแนนโหวตของผู้สมัครเท่ากัน แต่ระดับประเทศไม่เท่ากัน  

นายแสวงกล่าวว่า ถามว่า กกต.จะทำอย่างไรให้ได้ สว.200 คน ซึ่งสิ่งที่จะเป็นเงื่อนไขทำให้ไม่ได้ สว.200 คน คือ เงื่อนไขแรก บางอำเภอไม่มีผู้สมัคร หรือ สมัครไม่ครบกลุ่มที่สมัคร เงื่อนไขที่สอง ตรวจคุณสมบัติผู้สมัครไม่ทัน และ เงื่อนไขที่สาม มีการร้องเรียนกระบวนการการนับคะแนนและการลงคะแนน  

นายแสวงคลี่-คลายปมการเลือกตั้ง สว.200 คน ว่า เงื่อนไขที่หนึ่ง ถ้าผู้สมัครไม่ครบ กฎหมายเขียนไว้แล้วว่า มีเท่าไหร่ให้ดำเนินการต่อ เพราะเป็น สว.กลุ่มอาชีพ ถึงแม้จังหวัดกรุงเทพมหานครอาจจะไม่ได้สักคน แต่มีกลุ่มอาชีพที่จังหวัดอื่น 

นายแสวงกล่าวว่า เงื่อนไขที่สอง เรื่องคุณสมบัติ แบ่งออกเป็น 2 ประการ ผอ.หรือนายอำเภอ ไม่ประกาศเป็นผู้สมัคร ต้องส่งไปให้ศาลฎีกามีคำพิพากษาก่อนวันเลือกตั้ง 1 วัน ถ้าไม่ทัน ก็ให้เลือกตามนั้น ไม่มีผลกระทบกับการเลือก สว.ทั้งสิ้น 

“ถ้าผู้สมัครทำผิด เช่น ใบสมัครเป็นเท็จ  เอกสารประกอบเป็นเท็จ รับรองเป็นเท็จก็เข้าคุก โดนเพิกถอนสิทธิสมัคร เป็นเรื่องของตัวบุคคล ไม่เกี่ยวกับกระบวนการเลือก สว.”นายแสวงกล่าว 

นายแสวงกล่าวว่า เงื่อนไขที่สาม กระบวนการเลือก ต้องแยกกระบวนการกับการเลือกที่ไม่สุจริตออกจากกัน กระบวนการเลือก คือ กระบวนการลงคะแนนในสถานที่ลงคะแนน กรรมการต้องวินิจฉัยทันที ถ้าไม่พอใจให้มาร้อง กกต.คำวินิจของกกต.ถือเป็นที่สุด การเลือกตั้งก็ขยับไปได้

“สามเงื่อนไขจึงไม่ได้ทำให้การเลือก สว.ไม่ได้ สรุปแล้วได้สว.200 คนแน่นอน”นายแสวงกล่าว

นายแสวงกล่าวว่า ส่วนการเลือก สว.ไม่สุจริต เช่น การฮั้ว การซื้อเสียง สมมุติ สมัครมาเลือกไม่ได้สมัครมาเป็น มีคนไม่ลงคะแนนให้ตัวเองเลย ผิดปกติ แม้กฎหมายมีช่องว่าง แต่อาจจะไม่รอด

นายแสวงกล่าวว่า การเลือก สว.ที่ไม่สุจริตนี้ ต้องแยกออกมาจากการร้องเรียนเรื่องกระบวนการเลือก สว. ต้องใช้เวลา ไม่กระทบการเลือก สว. เหมือนการเลือกตั้ง สส. หากมีความผิด สอยทีหลัง

นายแสวงกล่าวว่า ถ้า สว.โดนสอยทีหลัง เยอะ ๆ กฎหมายบอกว่าให้มี สว.เท่าที่มีอยู่ ใช้ สว.สำรองในกลุ่มอาชีพตัวเองก่อน ถ้าใช้หมด เอาสำรองกลุ่มอื่น ทุกกลุ่ม มาจับฉลาก จนหมด ถ้าหมดเกลี้ยงแล้ว จนหมดสำรอง กฎหมายบอกว่าภายใน 1 ปีให้มีเท่าที่มีอยู่ ถ้าเกินกึ่งหนึ่งจาก 200 คน หรือ 101 คน ก็ให้เป็น สว.ต่อไป ไม่ต้องเลือกใหม่ แต่ถ้าต่ำกว่ากึ่งหนึ่ง หรือ 99 คน ต้องเลือกใหม่ เลือกซ่อมที่ไม่พอ 

“ผมว่าไปได้ ประเทศไทยอาจจะต้องมี สว.ไม่ถึง 200 คน อาจจะมี 101 คนก็ได้”นายแสวงกล่าว

นายแสวง กล่าวว่า การที่ประชาชนตั้งคำถามเรื่องการแนะนำตัวกับการหาเสียง การเลือกกับการเลือกตั้งนั้น คดีเลือกตั้ง สว.ปี 62 ศาลฎีกาตัดสินเป็นบรรทัดฐาน 2 คดี ตัดสินเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งตลอดชีวิต คือ คดีแรก กรณีคนโทรไปขอคะแนน คดีที่สอง กรณีแลกคะแนนกัน เป็น สส.ไม่ผิด แต่พอเป็น สว. โทรไปขอคะแนนผิด 

“รัฐธรรมนูญมาตรา 107 ซึ่งเป็นกระดูกสันหลังของการเลือก สว. ระบุว่า สว.มาจากการเลือกตั้งกันเองของผู้มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ มีประสบการณ์ มีประวัติการทำงาน เป็นการเลือกจากอดีต เพื่ออนาคต แต่ สส.เลือกจากอนาคต คือ การแสดงจุดยืน การแสดงวิสัยทัศน์ การเสนอนโยบาย เป็นการขอคะแนนตามความหมายของศาล เป็นที่มาของกกต.ในการออกระเบียบ"นายแสวงกล่าว

นายแสวงกล่าวว่า เหตุผลที่มั่นใจว่าการเลือกตั้ง สว.จะเดินหน้าไปได้ เพราะกระทรวงมหาดไทยให้การสนับสนุนกกต.อย่างเต็มที่ เมื่อวาน (16 พ.ค.67) ได้พบนายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย รวมถึงผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอำเภอ 

“ในแต่ละชั้นระดับนายอำเภอ และผู้ว่าฯ ท่านไม่ยอมผิดพลาด มีสรรพกำลังทุกอย่าง และนโยบายกระทรวงมหาดไทย ท่านรัฐมนตรีพูดว่า ถ้าใครทำผิดพลาด ท่านปลดเลย”นายแสวงกล่าว

รศ.ดร.พิชาย กล่าวว่า มีคนกังวลใจเรื่องการแนะนำตัว มีแต่แนะนำประวัติ ทำไมไม่ให้แสดงวิสัยทัศน์ หรือ จุดยืนทางการเมืองด้วย เพื่อเพิ่มข้อมูลข่าวสารในการตัดสินใจในการเลือก สว.อีกเรื่องที่มีการกังวล คือ จะมีการประกาศสว.ชุดใหม่ 200 คน ในวันที่ 2 ก.ค.จริงหรือไม่ ซึ่ง กกต.ยืนยันว่า ประกาศได้แน่ ๆ  

“ความสำเร็จของการเลือกตั้ง ก็คือความสำเร็จของ กกต. ถ้าเลือกตั้งไม่สำเร็จ กกต.ก็ทำงานล้มเหลว กกต.เกิดขึ้นและเติบโตด้วยระบอบประชาธิปไตย ก็ต้องทำให้กลไกของระบอบประชาธิปไตยมีความชอบธรรม ถูกต้อง เที่ยงธรรมให้มากที่สุด เพื่อไม่ให้ถูกตั้งคำถามว่า มีกกต.ไว้ทำไม” รศ.ดร.พิชายกล่าว 

รศ.ดร.พิชายกล่าวว่า อีกประเด็นหนึ่ง ที่นายวันชัยบอกว่า สว.ชุดใหม่ไม่มีอำนาจอะไร แต่มีเรื่องหนึ่งที่ สว.อาจจะทำให้มีการเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างใหญ่ของสังคมไทย คือ การแก้ไขรัฐธรรมนูญ 

“สว.มีอำนาจในการแก้รัฐธรรมนูญ เห็นชอบหรือไม่เห็นชอบ และต้องใช้เสียง สว.อย่างน้อย 1 ใน 3 เพราะฉะนั้น สว.มีอำนาจเปลี่ยนกติกาของประเทศ”รศ.ดร.พิชายกล่าว

รศ.ดร.พิชายกล่าวย้ำว่า ตนเห็นด้วยกรณีพรรคการเมือง ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องไปจัดตั้ง สว. เพราะสว.ไม่ได้ไปตอบสนองผลประโยชน์ทางการเมืองเท่าไหร่นัก แต่มีจุดชี้ขาดอยู่ที่การแก้ไขรัฐธรรมนูญ 

“มีการวิเคราะห์ว่า ในสังคมไทยอาจจะมีกลุ่มบางกลุ่ม อาจจะเรียกว่า Deep state ที่มีความประสงค์ที่จะไม่ให้มีการแก้ไขรัฐธรรมนูญที่มีความก้าวหน้า เป็นประชาธิปไตย อาจจะมีการจัดระบบเพื่อ regulate สว. อย่างน้อยต้องมากกว่า 2 ใน 3 เพื่อเป็นปราการพิทักษ์ระบบเก่า เหมือน สว.ชุดที่แล้ว แต่ถ้าจะทำกันขนานใหญ่ เพื่อกุมสภาพ สว.ถ้ามองดูกลไก คิดได้ แต่การทำไม่ง่าย” รศ.ดร.พิชายกล่าว

ด้านนายวันชัยกล่าวว่า  นับแต่วันที่ 10 พฤษภาเป็นต้นไป ทุกอย่างเข้ารูปปกติ ที่หลายคนวิตกกังวลว่า จะมารักษาระบบเก่าไว้ ตนไม่เชื่อ เพราะโดยกระบวนการและวิธีการที่เลือกกันมา และคนเก่าไม่อยู่แล้ว เป็นเรื่องของพรรคการเมือง พรรคการเมืองเท่านั้นเอง จะเป็นใหม่หรือเก่าไม่รู้

นายวันชัยกล่าวว่า แต่เชื่อว่า อำนาจเก่า ๆ ของการปฏิวัติรัฐประหาร แล้วจะมีพรรครักษารัฐธรรมนูญไว้ รักษากฎหมายเก่า ๆ ไว้ ตนไม่เชื่อว่า คนที่มาใหม่จะรักษาไว้ และตนก็เชื่อว่ารัฐธรรมนูญแก้ไขได้ ถ้า สส.เสนอมา ผ่านมากลไกลปกติ ผมไม่เชื่อว่า สว.ชุดใหม่จะอยู่ในบริบทเก่า เพราะสถานการณ์ รวมทั้งรัฐธรรมนูญ รวมทั้งคนก็เปลี่ยนไปใหม่

“ระบบนี้ มีคนบอกว่า สว.วันชัยจะอยู่ยาว ยืนยันได้ว่า จะอยู่ยาว อยู่สั้น มีปัจจัย 2 ประการ ประการที่หนึ่ง เกิดภูเขาไฟระเบิด เกิดสงคราม น้ำท่วม เลือกตั้งไม่ได้ ผมอยู่ยาว สอง กกต.มีอันเป็นไป ไม่มีใครอยู่สักคน ผมก็อยู่ยาว” นายวันชัยกล่าวทิ้งท้าย