เช็กด่วนอาการแบบไหน เสี่ยงหยุดหายใจขณะหลับ
แพทย์เตือนนอนกรนเสียงดังเป็นประจำ ง่วงนอนมากผิดปกติในเวลากลางวัน มีอาการเช่นนี้อย่าละเลย เพราะอาจเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับโดยไม่รู้ตัว
นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยว่า ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น (obstructive sleep apnea) หรือ OSA เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเนื่องจากมีการยุบตัวของ ทางเดินหายใจส่วนต้น ทำให้ขณะหลับร่างกายจะเกิดภาวะขาดออกซิเจนเป็นช่วงๆ การนอนหลับขาดตอน ส่งผลต่อการทำงานของสมอง ทำให้เกิดอาการง่วงนอนมากผิดปกติในเวลากลางวัน ทั้งยังเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุขณะขับรถ และเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคต่างๆ ตามมา เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคอ้วนลงพุง เป็นต้น
ภาวะดังกล่าวนี้ สามารถพบได้ในคนทุกวัย โดยผู้ใหญ่พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง วัยทอง และคนอ้วน และอาจพบในเด็กที่มีต่อมทอนซิลและอดีนอยด์โต มีปัญหาโครงสร้างใบหน้า หรือเด็กที่อ้วน
ด้านนายแพทย์เอนก กนกศิลป์ ผู้อำนวยการ สถาบันโรคทรวงอก กรมการแพทย์ กล่าวเพิ่มเติมว่า “สัญญาณเตือน” ที่เสี่ยงต่อการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น นั้น ได้แก่
- การนอนกรนเสียงดังเป็นประจำ
- สังเกตพบหยุดหายใจ หรือหายใจเฮือกเหมือนสำลักน้ำลาย บางครั้งตื่นมารู้สึกเหมือนหายใจไม่ออก
- ไม่สดชื่นหลังตื่นนอน
- ปวดศรีษะตอนเช้า
- ง่วงนอนมากผิดปกติในเวลากลางวัน
- ไม่มีสมาธิในการทำงาน
- ขี้ลืม
- หงุดหงิดง่าย
- วิตกจริตหรือซึมเศร้า
สำหรับการรักษาภาวะดังกล่าว ขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงของโรค โดยแบ่งเป็น
- การรักษาด้วยเครื่องอัดอากาศแรงดันบวก (continuous positive airway pressure, CPAP) เป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูง ถือเป็นมาตรฐาน
- การใส่ทันตอุปกรณ์ โดยทันตแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาให้เหมาะสมในแต่ละราย ซึ่งจะได้ผลดีในผู้ป่วยที่มีระดับความรุนแรงของโรคเล็กน้อยถึงปานกลาง
- การผ่าตัด ในผู้ป่วยที่มีโครงสร้างทางเดินหายใจส่วนต้นผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
การปฏิบัติตัวพื้นฐานในผู้ป่วยที่เกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น ควรปฏิบัติตนดังนี้
- คุมอาหารและลดน้ำหนักในรายที่มีน้ำหนักเกินหรืออ้วน
- ออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน 5 วันต่อสัปดาห์
- หลีกเลี่ยงการนอนหงาย พยายามนอนตะแคงหรือศีรษะสูง
- ไม่ควรรับประทานยานอนหลับ และดื่มแอลกอฮอล์ เพราะยาจะกดการหายใจ ทำให้ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นเป็นมากขึ้น
- ไม่ควรขับรถขณะง่วงนอน เพราะอาจหลับในและทำให้เกิดอุบัติเหตุได้
ทั้งนี้ หากพบว่ามีสัญญาณเตือนว่าคุณอาจมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น ควรไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการนอนหลับ เพื่อเข้ารับการตรวจการนอนหลับวินิจฉัยและหาแนวทางการรักษาต่อไป