วิธีดูแลผู้สูงอายุให้ปลอดภัยจากฝุ่น PM 2.5 

เป็นประจำทุกปีเมื่อถึงฤดูหนาวสภาพอากาศจะนิ่ง มีลมอ่อนและอุณหภูมิลดต่ำร่วมกับเป็นช่วงที่มีการเผาป่าหรือตอซังในการเกษตร ประกอบกับสภาพอากาศเกิดการปิดกั้นไม่ให้ลอยออกสู่ชั้นบรรยากาศทำให้ฝุ่น PM 2.5 ถูกสะสมอยู่บนท้องฟ้าทำให้ฝุ่น PM 2.5 ในอากาศมีปริมาณสูงกว่าปกติและก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพได้

สำหรับฝุ่น PM 2.5 จะเบาบางลงได้ต้องรอให้ถึงช่วงวันที่อากาศเปิด หรือความกดอากาศสูงพัดผ่าน ทำให้อากาศสามารถเคลื่อนตัวได้ตามปกติ ฤดูหนาวนี้การเฝ้าระวังและป้องกัน PM 2.5 จึงเป็นสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญเพื่อคนที่เรารัก  

นายแพทย์ธนินทร์ เวชชาภินันท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า ฝุ่น PM 2.5 เป็นฝุ่นขนาดเล็กซึ่งก่อให้เกิดผลเสียทางด้านสุขภาพกับคนทุกกลุ่มวัย โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบาง ได้แก่ ผู้สูงอายุ ผู้ที่มีโรคร่วม ทำให้มีโอกาสเจ็บป่วยทั้งในระยะเฉียบพลันและเจ็บป่วยระยะเรื้อรังได้โดยง่าย

ในกลุ่มผู้สูงอายุเหล่านี้จะเดินหรือเคลื่อนย้ายลำบากและช้ากว่าคนที่แข็งแรง ทำให้ผู้ดูแลมีบทบาทสำคัญในการช่วยเหลือให้ผู้สูงอายุได้ปลอดภัยจากฝุ่นละออง PM 2.5 โดยมีข้อแนะนำ ดังนี้ 

1. ติดตามสถานการณ์ PM 2.5 จากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ 

2. แจ้งเตือนภัยผลกระทบต่อสุขภาพจาก PM 2.5 

3. สังเกตอาการที่เกี่ยวข้องกับ PM 2.5 ของผู้สูงอายุ รวมทั้งเรื่องสุขภาพของผู้สูงอายุและรายงานให้ญาติของผู้สูงอายุทราบ 

4. สามารถดูแลและป้องกันตนเองจาก PM 2.5 ตลอดจนแนะนำการจัดสภาพแวดล้อมที่สะอาดปลอดฝุ่นแก่ผู้สูงอายุ

แพทย์หญิงบุษกร โลหารชุน ผู้อำนวยการสถาบันเวชศาสตร์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวรเพื่อผู้สูงอายุ กล่าวเสริมว่า ฝุ่น PM 2.5 สามารถส่งผลกระทบต่อผู้สูงอายุไม่ว่าจะเป็นการเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอาการระคายเคืองตา โรคทางเดินหายใจ ผิวหนังอักเสบหรือผิวหนังเสื่อมชราเร็ว โรคหลอดเลือดสมองและหลอดเลือดหัวใจ ภาวะสมองเสื่อม 

ทั้งนี้ กรมการแพทย์มีข้อแนะนำในการจัดสภาพบ้านให้เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุ ดังนี้ 

1. ปิดประตู หน้าต่าง หรือช่องรูต่างๆ ให้มิดชิดกันฝุ่นละอองเข้ามาในบ้าน 

2. ทำความสะอาดบ้านทุกวันโดยใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดหรือถู แทนการใช้ไม้กวาดหรือไม้ปัดฝุ่น 

3. ไม่ทำกิจกรรมที่ก่อให้เกิดฝุ่นภายในห้อง เช่น จุดธูป จุดเทียน การเผา การใช้สารเคมีในอาคาร 

4. เปิดพัดลมหรือเครื่องปรับอากาศเพื่อให้อากาศภายในห้องเกิดการหมุนเวียน แต่ไม่แนะนำการใช้พัดลมดูดอากาศซึ่งจะดูดเอาอากาศและฝุ่นจากภายนอกเข้ามาในบ้าน 

5. พิจารณาเลือกใช้เครื่องกรองอากาศอย่างเหมาะสม (ไม่ควรวางไว้ใต้เครื่องปรับอากาศหรือติดกับพัดลม เนื่องด้วยอากาศที่ยังไม่ถูกกรองจะถูกดูดเข้าเครื่องปรับอากาศ หรือพัดลมก่อนเข้าเครื่องกรองอากาศ และหลีกเลี่ยงการวางเครื่องกรองอากาศไว้ใกล้ห้องน้ำเพื่อกันการดูดความชื้นและปล่อยความชื้นออกมาทำให้ห้องอับเป็นเชื้อรา) 

นอกจากการจัดสภาพบ้านให้เหมาะสมแล้ว หากพบว่า อากาศมีค่าฝุ่น PM 2.5 เกินเกณฑ์ปกติ ควรแนะนำผู้สูงอายุ ดังนี้

• ควรงดการออกนอกบ้าน หรือหากจำเป็นควรสวมใส่หน้ากากเพื่อป้องกันฝุ่น
• เตรียมยาเวชภัณฑ์ที่จำเป็น เช่น ยาประจำตัว ยาสามัญประจำบ้าน
• เฝ้าสังเกตอาการผิดปกติในผู้สูงอายุ หากผู้สูงอายุมีอาการแน่นหน้าอก หายใจลำบาก วิงเวียนศีรษะหรือ หมดสติ แนะนำให้พาผู้สูงอายุพบแพทย์ทันที