ช่วงรอยต่อของฤดูระหว่างปลายฤดูฝนเข้าสู่ฤดูหนาวนี้อากาศที่เปลี่ยนแปลงไปส่งผลกระทบต่อร่างกายจนเกิดเจ็บป่วยได้ง่ายโดยเฉพาะคนที่มีร่างกายอ่อนแอซึ่งปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในช่วงนี้มักเกิดอาการภูมิแพ้ มีอาการคัดจมูก จาม น้ำมูกไหล ไอ ครั่นเนื้อครั่นตัวและมีไข้ เป็นต้น
นพ.สมฤกษ์ จึงสมาน อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า กระทรวงสาธารณสุข มุ่งหวังให้มีการส่งเสริมการใช้ยาสมุนไพรตอนเจ็บป่วย ในการดูแลและรักษาสุขภาพเบื้องต้น
1.ใช้พืชผักสมุนไพรมาปรุงเป็นเมนูอาหาร
ยกตัวอย่างเช่น แกงส้มดอกแค ที่ปรุงด้วยน้ำมะขามที่มีรสเปรี้ยวช่วยขับเสมหะ ทำให้ชุ่มคอ และรสเผ็ดร้อนจากเครื่องแกง ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของโลหิตทำให้ร่างกายอบอุ่น
2.กรณีเจ็บป่วยสามารถใช้ตำรับยาสมุนไพร
-ฟ้าทะลายโจร
-ยาแก้ไอมะขามป้อม
-ยาปราบชมพูทวีป
โดยสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยา หรือปรึกษาหมอแผนไทยที่สถานพยาบาลใกล้บ้านของท่าน ช่วงที่มีสภาพอากาศเย็นลง และยังมีฝนตกอยู่ขอให้ประชาชนดูแลสุขภาพของตนเองให้แข็งแรง หลีกเลี่ยงการตากฝน ดูแลร่างกายให้อบอุ่น ดื่มน้ำสะอาด และนอนหลับให้เพียงพอ
ด้านนายสมศักดิ์ กรีชัย ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย เพิ่มเติมว่า ฤดูฝนมีธาตุลมเป็นเหตุให้เจ็บป่วย ในฤดูหนาวมีธาตุน้ำเป็นเหตุให้เจ็บป่วย ช่วงนี้ร่างกายมีไอความร้อนค้างอยู่ตอนหน้าฝน พออากาศเย็นลงอย่างรวดเร็วปรับตัว ไม่ทันเกิดภาวะธาตุไฟพิการจะเจ็บป่วยได้ง่าย คนที่มีภูมิต้านทานดีก็จะไม่มีอาการใด ๆ แต่ในคนที่ภูมิต้านทานไม่ค่อยดี
ช่วงนี้ถือว่า เป็นจุดอ่อนจะป่วยได้ง่ายมากในฤดูหนาว อากาศที่เย็นลงทำให้เกิดการเจ็บป่วยเพื่อเป็นการดูแลสุขภาพในเบื้องต้น ประชาชนสามารถปรุงอาหารในการปรับสมดุลของร่างกาย โดยใช้รสอาหาร เปรี้ยว ขม เผ็ดร้อน
ดังนั้น เมนูแกงส้มดอกแค จึงนำมารับประทานเพื่อปรับสมดุลธาตุในช่วงเปลี่ยนฤดูกาล อีกทั้งเครื่องแกงเป็นการรวมสมุนไพรเครื่องเทศที่มีรสเผ็ดร้อน ที่เพิ่มการไหลเวียนของโลหิตช่วยให้ร่างกายอบอุ่นขึ้น การปรุงรสเปรี้ยวจากมะขามเปียกจะช่วยขับเสมหะ ชุ่มคอ รวมทั้งการใส่ดอกแค โดยไม่ต้องเอาก้านเกสรออก รสขมของเกสรจะช่วยแก้ไข้ในช่วงเปลี่ยนฤดูได้
นอกจากอาหารดังกล่าวแล้วสมุนไพรที่ประชาชนควรรับประทานในช่วงฤดูนี้ ได้แก่ รสเปรี้ยว เช่น
-มะขามป้อม
-ชะมวง
-ดอกแค
หากอากาศหนาวร่างกายได้รับความเย็นมากเกินไป อาหารรสเผ็ดร้อนจะช่วงสร้างความอบอุ่นให้ร่างกายได้ เช่น พริกไทย ขิง ข่า กระชาย และกระเพรา