เจาะร่าง พ.ร.บ.กัญชา-กัญชง ฉบับใหม่ สธ.เปิดรับฟังความเห็น

เรื่องของ กัญชา ยังเป็นประเด็นที่ต้องจับตากันต่อภายใต้การบริหารงานของรัฐบาลนางสาวแพทองธาร ชินวัตร ที่ได้แถลงนโยบายต่อรัฐบาลว่า จะให้ใช้กัญชาเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ นั้น ล่าสุด กระทรวงสาธารณสุข ได้นำร่างพระราชบัญญัติกัญชา กัญชง พ.ศ.... (ร่าง พ.ร.บ.กัญชา กัญชง พ.ศ...) เปิดรับฟังความคิดเห็นจากภาคส่วนต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องผ่านทางเว็บไซต์ โดยจะเปิดรับฟังความคิดเห็นไปจนถึงวันที่ 30 กันยายนนี้ 

สำหรับร่างพระราชบัญญัติกัญชา กัญชง พ.ศ...ประกอบด้วย 10 หมวด จำนวน 77 มาตรา รวมบทเฉพาะกาล ระบุถึงหลักการและเหตุผลว่า โดยที่กัญชาและกัญชงเป็นพืชที่มิได้ถูกกำหนดให้เป็นยาเสพติดตามประมวลกฎหมายยาเสพติด ประชาชนอาจสามารถครอบครอง บริโภค และใช้กัญชาและกัญชงได้อย่างแพร่หลายซึ่งจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน ตลอดจนเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ แต่อย่างไรก็ตาม กัญชาและกัญชงเป็นพืชที่มีประโยชน์ในทางการแพทย์และสุขภาพ

สอดคล้องกับนโยบายที่รัฐบาลแถลงต่อรัฐสภา จึงสมควรกำหนดให้มี มาตรการในการควบคุม กำกับและดูแลการนำกัญชาและกัญชงไปใช้ในทางที่เหมาะสม ตลอดจนส่งเสริมให้มี การพัฒนากัญชาและกัญชงเพื่อให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจของประเทศมากที่สุด รวมทั้งกำหนดให้มีระบบคณะกรรมการเพื่อเป็นกลไกในการขับเคลื่อนการควบคุมและส่งเสริมการใช้กัญชาและกัญชง จึงจำเป็นต้องตรา พระราชบัญญัตินี้

สาระสำคัญของร่างกฎหมายฉบับนี้ ในมาตรา 1-5 ว่าด้วยเรื่องของนิยามความหมายต่าง ๆ โดยได้ระบุเอาไว้อย่างชัดเจนทั้งเรื่องของ ความหมายของ คำว่า กัญชา, กัญชง, สารสกัด, การผลิต, นำเข้า ส่งออก จำหน่าย การบริโภค การโฆษณา และการสื่อสารการตลาด รวมถึงใบอนุญาตต่าง ๆ 

นอกจากนี้ยังได้กำหนดให้มี "คณะกรรมการคณะหนึ่ง เรียกว่า คณะกรรมการกัญชา กัญชง รวม 24 คน กำหนดให้ รมว.สาธารณสุข เป็น ประธานกรรมการ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข เป็น รองประธาน มีกรรมการโดยตำแหน่ง รวม 13 คน อาทิ ปลัดกระทรวงพัฒนาสังคมฯ, ปลัดกระทรวงเกษตรฯ ปลัดกระทรวงพาณิชย์ ปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม อธิบดีกรมการแพทย์ เป็นต้น

ทั้งยังกำหนดให้มีผู้ทรงคุณวุฒิอีก 7 คน โดยรัฐมนตรีแต่งตั้งจากผู้ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญและมีประสบการณ์ด้านต่าง ๆ ในจำนวนนี้กำหนดให้มาจากภาคเอกชนไม่น้อยกว่า 3 คน

ให้อธิบดีเป็นกรรมการและเลขานุการ, ให้อธิบดีแต่งตั้งข้าราชการในกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ไม่เกิน 2 คนเป็นผู้ช่วยเลขานุการ  พร้อมกันนี้ได้กำหนดคุณสมบัติ และลักษณะต้องห้ามของกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิเอาไว้ด้วย อาทิ ห้ามเป็นผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง กรรมการหรือผู้ดำรงตำแหน่งซึ่งรับผิดชอบการบริหารพรรคการเมือง ที่ปรึกษาพรรคการเมือง หรือเจ้าหน้าที่พรรคการเมือง เป็นต้น 

กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ มีวาระการดำรงตำแหน่งคราวละ 3 ปี ดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกิน 2 วาระไม่ได้

หน้าที่และอำนาจของ คณะกรรมการกัญชง กัญชา 

กำหนดหน้าที่และอำนาจของ คณะกรรมการกัญชง กัญชา อาทิ เสนอนโยบายและยุทธศาสตร์เกี่ยวกับการควบคุมและส่งเสริม กัญชา กัญชง และสารสกัดและการคุ้มครองสุขภาพของประชาชน ต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบ, กำหนดมาตรการการส่งเสริม วิจัย พัฒนา การใช้กัญชา กัญชง และสารสกัด ทั้งในด้านการแพทย์ เกษตรกรรม อุตสาหกรรม พาณิชยกรรม และประโยชน์อื่น ๆ

ให้ความเห็น คำแนะนำ หรือข้อเสนอแนะต่อรัฐมนตรี หรือผู้อนุญาตในการปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้ และเสนอความเห็นต่อรัฐมนตรีในการออกกฎกระทรวงเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้

ขณะที่ผู้ที่ประสงค์จะเพาะปลูกกัญชาหรือกัญชง หรือผลิต นำเข้า ส่งออกหรือจำหน่าย กัญชา กัญชง หรือสารสกัด ต้องได้รับ ใบอนุญาต จาก "ผู้อนุญาต" (อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก หรือผู้ซึ่งอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกมอบหมาย)

โดยการขอรับใบอนุญาต และการออกใบอนุญาตข้างต้นต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวงโดยคำแนะนำของคณะกรรมการ และต้องไม่มีผลเป็นการกีดกันหรือผูกขาดทางการค้า 

อย่างไรก็ดี การดำเนินการข้างต้นไม่ใช้บังคับ กรณีการผลิต การส่งออกหรือจำหน่ายส่วนของ ราก กิ่ง ก้าน ใบ ลำต้น หรือ เมล็ด ของกัญชา หรือ กัญชง 

หลักเกณฑ์การสั่งจ่าย/แจกจ่าย กัญชา กัญชง

การสั่งจ่ายหรือแจกจ่ายกัญชา กัญชง หรือ สารสกัดเพื่อการบำบัด รักษา และบรรเทาความเจ็บป่วยของมนุษย์ หรือป้องกันโรค รวมถึงการนำไปใช้กับมนุษย์เพื่อให้เกิดผลต่อสุขภาพหรือการทำงานของร่างกายให้ดีขึ้น เสริมสร้างโครงสร้างหรือการทำงานของร่างกายหรือลดปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคของผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพทันตกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย ผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยประยุทต์ ผู้ประกอบโรคศิลปะสาขาการแพทย์แผนจีน หรือหมอพื้นบ้านตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพการแพทย์แผนไทย 

ในส่วนของการขอใบอนุญาตเพาะปลูกกัญชาหรือกัญชงนั้น ร่างกฎหมายฉบับนี้ กำหนดตามขนาดพื้นที่เพาะปลูก ดังนี้ 

• พื้นที่ขนาดเล็ก ไม่เกิน 5 ไร่
• พื้นที่ขนาดกลาง เกิน 5 ไร่ขึ้นไปแต่ไม่เกิน 20 ไร่ 
• พื้นที่ขนาดใหญ่ เกิน 20 ไร่ขึ้นไปแต่ไม่เกิน 400 ไร่ 

โดยประกาศแนบท้ายกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมการขอใบอนุญาตฉบับละ 50,000 บาท

กฎหมายคุ้มครองบุคคล 4 กลุ่ม

ขณะที่ในหมวด 8 ว่าด้วยเรื่องของการคุ้มครองบุคคลซึ่งอาจได้รับอันตรายจากการบริโภคกัญชา กัญชง หรือสารสกัดและการป้องกันการใช้กัญชา กัญชงหรือสารสกัดในทางที่ผิดเอาไว้ด้วย ดังนี้

ห้ามผู้ใดจำหน่ายกัญชา กัญชง หรือสารสกัดเพื่อการบริโภค ไม่ว่าจะเป็นไปเพื่อประโยชน์ในทางการค้าหรือให้โดยมีสิ่งตอบแทนหรือผลประโยชน์อื่นใดหรือไม่ก็ตามแก่บุคคล ดังต่อไปนี้ 

• บุคคลซึ่งมีอายุต่ำกว่า 20 ปี 
• สตรีมีครรภ์ 
• สตรีให้นมบุตร 
• บุคคลอื่นใดตามที่รัฐมนตรีประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ 

ทั้งยังห้ามไม่ให้มีการจำหน่ายกัญชา กัญชง หรือสารสกัดเพื่อการบริโภค ไม่ว่าจะเป็นไปเพื่อประโยชน์ในทางการค้าหรือให้โดยมีสิ่งตอบแทนหรือผลประโยชน์อื่นหรือไม่ก็ตาม ในสถานที่ต่าง ดังต่อไปนี้ 

• วัด หรือสถานที่สำหรับประกอบพิธีกรรมทางศาสนา 
• สถานศึกษาตามกฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ
• หอพักตามกฎหมายว่าด้วยหอพัก
• สวนสาธารณะ สวนสัตว์ และสวนสนุก 
• สถานที่อื่นตามที่รัฐมนตรีประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ 

ห้ามผู้ใดบริโภคกัญชา กัญชงหรือสารสกัด เว้นแต่เป็นการบริโภคโดยมีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 

1.การบำบัด รักษา และบรรเทาความเจ็บป่วยของมนุษย์ หรือป้องกันโรค รวมถึงการนำไปใช้กับมนุษย์เพื่อให้เกิดผลต่อสุขภาพหรือการทำงานของร่างกายให้ดีขึ้น เสริมสร้างโครงสร้างหรือการทำงานของร่างกายหรือลดปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคภายใต้การกำกับดูแลของ

• ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม
• ผู้ประกอบวิชาชีพทันตกรรม
• ผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย
• ผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยประยุกต์
• ผู้ประกอบโรคศิลปะสาขาการแพทย์แผนจีน หรือ
• หมอพื้นบ้านตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพการแพทย์แผนไทย

2.การศึกษาวิเคราะห์หรือวิจัยที่ดำเนินการโดยหน่วยงานของรัฐที่มีหน้าที่ ศึกษาวิจัยหรือจัดการเรียนการสอนทางการแพทย์ เภสัชศาสตร์หรือวิทยาศาสตร์หรือมีหน้าที่ให้บริการทางการแพทย์ เภสัชกรรม หรือวิทยาศาสตร์ เพื่อประโยชน์ทางการแพทย์หรือเภสัชกรรม สภากาชาดไทย หรือสถาบันอุดมศึกษาตามกฎหมายว่าด้วยสถาบันอุดมศึกษาเอกชนที่มีหน้าที่ศึกษาวิจัยและจัดการเรียนการสอนทางการแพทย์หรือเภสัชศาสตร์

3.ผลิตภัณฑ์สมุนไพรตามกฎหมายว่าด้วยผลิตภัณฑ์สมุนไพร ยาตามกฎหมายว่าด้วยยา อาหารตามกฎหมายว่าด้วยอาหาร เครื่องสำอางตามกฎหมายว่าด้วยเครื่องสำอาง หรือผลิตภัณฑ์อื่นใดตามที่มีกฎหมายเฉพาะที่บัญญัติไว้

มีบทลงโทษชัดเจนหากฝ่าฝืน

ในส่วนของบทลงโทษ หมวด ร่างกฎหมายฉบับนี้ ระบุว่า ผู้ใดเพาะปลูกกัญชาหรือกัญชงโดยไม่ได้รับใบอนุญาต ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1-3 ปี ปรับไม่เกิน 20,000 -300,000 หรือทั้งจำทั้งปรับ

ผู้ใดนำเข้ากัญชา กัญชง หรือสารสกัด โดยไม่ได้รับใบอนุญาต ต้องระวาง โทษจำคุกไม่เกิน 5  ปี  หรือปรับไม่เกิน 500,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ เป็นต้น

ทั้งนี้ ในบทเฉพาะกาลได้กำหนดให้ คณะกรรมการพิจารณาศึกษาประโยชน์และผลกระทบของการใช้กัญชา กัญชง หรือสารสกัด ในการดูแลสุขภาพ การป้องกัน บำบัดโรค รักษาผู้ป่วย การศึกษาวิจัยหรือพัฒนานวัตกรรมเพื่อประโยชน์ในการทบทวนและกำหนดเสนอนโยบายและยุทธศาสตร์เกี่ยวกับการควบคุมและส่งเสริม กัญชา กัญชง และสารสกัดและการคุ้มครองสุขภาพของประชาชนต่อ ครม. เพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบ

กำหนดให้ดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลา 5 ปีนับแต่วันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ เป็นต้น

คลิกอ่านรายละเอียด ร่างพระราชบัญญัติกัญชา กัญชง พ.ศ. .... พร้อมร่วมแสดงความคิดเห็นได้ที่ เว็บไซต์ ระบบกลางทางกฎหมาย คลิกที่นี่