ในยุคที่ฝุ่นพิษ หรือ PM 2.5 ยังเป็นปัญหาคาราคาซัง ที่ยังมองมาเห็นทางออกว่าสถานการณ์จะดีขึ้นได้อย่างไร ประชาชนต้องดูแลตัวเองไปก่อนทั้งการสวมหน้ากากกันฝุ่น งดการออกไปสัมผัสฝุ่นพิษ และการล้างจมูกก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่แพทย์แนะนำให้ปฏิบัติ
ประโยชน์ของการล้างจมูก
- ทำให้โพรงจมูกสะอาดขึ้น จากการที่น้ำมูก ฝุ่นละออง กระทั่งผู้ที่โพรงจมูกอักเสบหนองในจมูกจะถูกชำระล้างออก
- บรรเทาอาการหวัด อาการคัดจมูก และการระคายเคืองในจมูก โดยเฉพาะคนที่มีอาการภูมิแพ้
- ลดจำนวน สารก่อภูมิแพ้ เชื้อแบคทีเรีย และเชื้อโรคต่างๆ
- ยับยั้งเชื้อโรคจากจมูก เข้าสู่ปอด
- เยื่อบุจมูกมีความชุ่มชื้น
- หากล้างจมูกก่อนใช้ยา จะทำให้ประสิทธิภาพของยาพ่นจมูกดีขึ้น
- ป้องกันการเกิดพังผืดในโพรงจมูก สำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดไซนัส เนื่องจากคราบแผล และสิ่งสกปรกถูกชำระล้างออก
- ลดการอักเสบติดเชื้อจากแผลศัลยกรรมในโพรงจมูก
อุปกรณ์ ที่ต้องใช้ในการล้างจมูก
- น้ำเกลือ (0.9% Normal Saline) หากหาไม่ได้สามารถใช้น้ำต้มสุก หรือน้ำสะอาดสำหรับดื่ม ปริมาณ 500 ซีซี ผสมกับเกลือสะอาดประมาณ 1 ช้อนชาแทนได้
- ภาชนะที่ใส่น้ำเกลือ
- อุปกรณ์ฉีดน้ำเกลือเพื่อล้างจมูก เช่น ลูกยางแดง, กระบอกฉีดยา (Syringe), จุกล้างจมูก
วิธีการล้างจมูก 3 รูปแบบ
- แบบตะแคงใบหน้า
ให้ผู้ล้างจมูกตะแคงใบหน้าเหนืออ่างล้างหน้า แล้วค่อย ๆ ฉีดน้ำเกลือเข้ารูจมูกข้างที่อยู่สูงกว่า (กลั้นหายใจในขณะที่ล้างจมูก) น้ำเกลือจะไหลออกทางรูจมูกข้างที่อยู่ต่ำกว่า ทำซ้ำอีกข้าง
- แบบก้มหน้า
ให้ผู้ล้างจมูกก้มหน้าเหนืออ่างล้าง แล้วฉีดน้ำเกลือเข้ารูจมูกข้างใดข้างหนึ่ง (กลั้นหายใจในขณะที่ล้างจมูก) น้ำเกลือจะไหลออกจากรูจมูกทั้ง 2 ข้าง
- แบบเงยหน้า
ให้ผู้ล้างจมูกเงยหน้า และกลั้นหายใจ แล้วเทน้ำเกลือเข้าจมูกทั้ง 2 ข้าง จากนั้นให้ก้มหน้า สั่งน้ำเกลือออกจากจมูกทั้ง 2 ข้างเบา ๆ
ข้อควรระวัง ในการล้างจมูก
- ไม่ควรฉีดน้ำเกลือแรงเกินไป เพราะอาจกระทบกระเทือนเยื่อบุโพรงจมูก ทำให้บาดเจ็บ และมีเลือดออกได้
- ไม่ควรสั่งน้ำมูก หรือน้ำเกลือแรงเกินไป เพราะอาจทำให้หูอื้อ หรือหูชั้นกลางอักเสบได้
- ระวังการสำลัก จึงควรกลั้นหายใจให้ดีก่อนฉีดน้ำเกลือ
- ไม่ควรใช้น้ำเปล่าล้างจมูกโดยเด็ดขาด เพราะ จะทำให้เกิดการแสบในโพรงจมูกได้ ควรใช้น้ำเกลือล้างจมูกเท่านั้น
- ควรใช้ยาพ่นจมูก หลังจากล้างจมูกให้แห้ง ประมาณ 3-5 นาที
- ผู้ที่มีรูจมูกอุดตัน ควรปรึกษาแพทย์ในการล้างจมูก
ควรล้างจมูกบ่อยแค่ไหน
- ควรล้างจมูกวันละ 1 ครั้ง ในกรณีต้องการชำระล้างเชื้อแบคทีเรีย เชื้อโรค และสิ่งสกปรกในโพรงจมูก จากการใช้ชีวิตประจำวัน
- ควรล้างจมูกวันละ 2 ครั้ง ในกรณีต้องการลดอาการคัดจมูก ลดน้ำมูก และลดอาการภูมิแพ้
- สำหรับผู้ป่วยโรคไซนัส ริดสีดวงในโพรงจมูก หรือโพรงจมูกอักเสบ หากมีอาการคัดจมูก หายใจไม่สะดวก ควรทำการล้างจมูกโดยทันที
- ล้างจมูกทุกครั้ง ก่อนพ่นยาในจมูก