วันที่ 5 เมษายน 2568 นายบุญส่ง ตินารี นายอำเภอเมืองเชียงราย ได้ออกหนังสือด่วนที่สุด ที่ ชร 0118.3/63 แจ้งเตือนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำนัน และผู้ใหญ่บ้านในพื้นที่ติดแม่น้ำกก เกี่ยวกับการตรวจพบการปนเปื้อนสารโลหะหนักในน้ำ
ตามหนังสือแจ้งระบุว่า จากกรณีแม่น้ำกกในพื้นที่อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ มีสีขุ่นผิดปกติ ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงรายได้สั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องลงพื้นที่ตรวจสอบและเก็บตัวอย่างน้ำผิวดินเพื่อวิเคราะห์คุณภาพน้ำตามมาตรฐาน
ผลการตรวจวัดจากสำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 (เชียงใหม่) พบการปนเปื้อนของสารโลหะหนักจำพวกสารหนู และสารไซยาไนด์ในน้ำเกินค่ามาตรฐาน
แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย เปิดเผยว่า จากการตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่น้ำกกในพื้นที่อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ พบการปนเปื้อนของสารหนูและตะกั่วเกินค่ามาตรฐาน โดยเฉพาะบริเวณ "บ้านแก่งตุ้ม" พบสารหนู 0.026 มิลลิกรัมต่อลิตร (มาตรฐานไม่เกิน 0.01) และสารตะกั่ว 0.076 มิลลิกรัมต่อลิตร (มาตรฐานไม่เกิน 0.05)
อธิบดีกรมอนามัยย้ำว่า การปนเปื้อนดังกล่าวอาจทำให้ผู้ที่ใช้น้ำอุปโภค-บริโภค ได้รับผลกระทบทางสุขภาพ เช่น ผื่นคัน ท้องเสีย คลื่นไส้อาเจียน และเสี่ยงต่อการสะสมสารพิษในระยะยาว ซึ่งอาจก่อให้เกิดโรคมะเร็งผิวหนังและโรคระบบประสาท
อย่างไรก็ตาม พญ.นงนุช ภัทรอนันตนพ ยืนยันว่า แม้แม่น้ำกกจะปนเปื้อน แต่น้ำประปาในพื้นที่ยังปลอดภัย ทั้งจากการประปาส่วนภูมิภาค และระบบประปาภูเขาที่ผ่านการตรวจคุณภาพแล้ว
ทางอำเภอเมืองเชียงรายได้ขอให้หน่วยงานท้องถิ่นประชาสัมพันธ์แจ้งเตือนประชาชนที่อาศัยอยู่บริเวณโดยรอบแม่น้ำกก โดยมีคำแนะนำให้ปฏิบัติดังนี้
1. หลีกเลี่ยงการสัมผัสน้ำจากแม่น้ำกกโดยตรง หรือการทำกิจกรรมทางน้ำในช่วงนี้ หากไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ให้ชำระล้างร่างกายด้วยน้ำสะอาดทุกครั้ง และระวังไม่ให้น้ำเข้าสู่ร่างกายทางอาหารและน้ำดื่ม
2. กลุ่มเสี่ยง (เด็กเล็ก, หญิงตั้งครรภ์, ผู้สูงอายุ) ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสน้ำจากแม่น้ำกกโดยเด็ดขาด และระวังเป็นพิเศษ
3. ใช้น้ำประปาที่ผ่านการตรวจคุณภาพเท่านั้น โดยการประปาส่วนภูมิภาคสาขาเชียงรายได้ดำเนินการติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด และยืนยันว่าน้ำประปายังปลอดภัยต่อการบริโภค
4. หากมีการบริโภคหรือสัมผัสน้ำโดยตรง และพบอาการผิดปกติ เช่น ผื่นคัน เวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน มีอาการทางประสาทและกล้ามเนื้อ ซึม ชัก นอนไม่หลับ หรือท้องเสีย ควรรีบพบแพทย์ทันที
นพ.นิธิรัตน์ บุญตานนท์ ให้คำแนะนำเพิ่มเติมว่า ประชาชนควรหลีกเลี่ยงการใช้น้ำจากแม่น้ำกกเพื่อการอุปโภค-บริโภคโดยเด็ดขาด และควรใช้น้ำประปาที่ผ่านการตรวจคุณภาพเท่านั้น
ทั้งนี้ เจ้าหน้าที่ยังคงติดตามสถานการณ์การปนเปื้อนในแม่น้ำกกอย่างต่อเนื่อง และจะรายงานความคืบหน้าให้ประชาชนทราบเป็นระยะ