ฟาวิพิราเวียร์ -ฟ้าทะลายโจร ทานร่วมกันได้หรือไม่ เช็คข้อมูลที่นี่

สถานการณ์แพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด -19 ที่เพิ่มสูงขึ้นในประเทศไทย ส่งผลให้ความต้องการยารักษาโรคอย่าง ยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir)มีเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตามในผู้ป่วยสีเขียว หรือ ผู้ป่วยที่มีอาการไม่มาก ส่วนมากจะได้รับยาฟ้าทะลายโจรเพื่อรักษาเบื้องต้น อาทิ บรรเทาอาการไข้ ไอ เจ็บคอ 

 

ขณะที่ผู้ป่วยที่มีอาการ  แพทย์จะมีการพิจารณาและจ่ายยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir) ให้  ทั้งนี้มีข้อควรรู้เกี่ยวกับยาฟาวิพิราเวียร์ ซึ่งถือว่าสำคัญมาก นั่นก็คือห้ามทานยาฟาวิพิราเวียร์ ร่วมกับยาฟ้าทะลายโจร เพราะมีโอกาสเป็นพิษต่อตับ 
 

เรื่องดังกล่าวนี้ ทางคณะแพทยศาสตร์ รพ.รามาธิบดี ได้เปิดเผยว่า ยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir) ปัจจุบันถือเป็นยาหลักในการรักษาผู้ติดเชื้อโควิด -19  เนื่องจากมีประสิทธิภาพในการลดปริมาณไวรัสได้ดี และถูกจัดเป็นยาควบคุมพิเศษ ซึ่งการใช้ยาชนิดนี้ต้องได้รับการประเมินอาการและจ่ายยาจากแพทย์ หรือบุคลากรทางการแพทย์ที่ได้รับมอบหมายเท่านั้น ยังไม่สามารถซื้อจากร้านขายยาทั่วไป 

 

ดังนั้นในเบื้องต้นหากตรวจพบเชื้อไวรัสโควิด ควรโทร. 1330 เพื่อลงทะเบียนเข้าสู่ระบบการรักษา ส่วนผู้ที่ติดเชื้อแต่ไม่แสดงอาการก็ไม่ต้องใช้ยาฟาวิพิราเวียร์เช่นกัน เนื่องจากหายได้เอง ไม่ต้องได้รับผลข้างเคียงจากยา และไม่แนะนำให้ใช้ยาฟ้าทะลายโจรร่วมกับยาฟาวิพิราเวียร์ เนื่องจากเพิ่มโอกาสในการเป็นพิษต่อตับ

 

รู้จักยาฟาวิพิราเวียร์(Favipiravir) 

• ยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir) เป็นยาต้านเชื้อไวรัสที่อยู่ในสูตรยารักษาผู้ป่วย COVID-19 ของไทย โดยใช้ควบคู่ไปกับยาอื่นและได้ผลดี ทั้งนี้ ยาฟาวิพิราเวียร์ เป็นยาต้านไวรัสที่ใช้กับไวรัสไข้หวัดใหญ่ที่มีฤทธิ์ต่อต้านอาร์เอ็นเอไวรัสหลายชนิด

 

ข้อดีของยาฟาวิพิราเวียร์

• ยานี้ดูดซึมง่าย แบ่งหรือบดเม็ดยา และให้ทางท่อหลอดอาหารได้ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ไม่ต้องปรับขนาดยา 

สิ่งที่ต้องระวังสำหรับยาฟาวิพิราเวียร์ 

• เนื่องจากไวรัสปรับตัวเร็วมีหลายสายพันธุ์ที่เริ่มดื้อยา  ถ้าใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ฟุ่มเฟือยโดยไม่มีข้อบ่งชี้ อาจะเกิดเชื้อดื้อยา  ทำให้ไม่มียารักษาผู้ป่วยโควิดที่มีอาการรุนแรง และจะทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตมากขึ้น 

ผู้ป่วยใดที่ควรได้รับยาฟาวิพิราเวียร์

• แพทย์จะพิจารณาเริ่มยาฟาวิพิราเวียร์ในผู้ป่วยที่มีภาวะปอดอักเสบ ที่มีอาการรุนแรง โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรง ได้แก่ อายุมากกว่า 60 ปี มีโรคประจำตัว ดังนี้ โรคปอดเรื้อรัง โรคตับ ไตเรื้อรัง โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง เบาหวาน รวมถึงในผู้ป่วยที่มีภาวะอ้วนหรือภูมิคุ้มกันบกพร่อง

 

วิธีการรับประทานยาฟาวิพิราเวียร์

• ยาฟาวิพิราเวียร์อยู่ในรูปแบบยาเม็ด ขนาดยาที่ใช้สำหรับผู้ใหญ่ รับประทานครั้งละ 9 เม็ดทุก 12 ชั่วโมงในวันแรก และลดเหลือครั้งละ 4 เม็ด ทุก 12 ชั่วโมงในวันที่เหลือ 

 

• ผู้ที่น้ำหนักมากกว่า 90 กิโลกรัม ขนาดยาจะสูงขึ้น โดยในวันแรกจะรับประทานครั้งละ 12 เม็ดทุก 12 ชั่วโมง และลดเหลือครั้งละ 5 เม็ด ทุก 12 ชั่วโมงในวันที่เหลือ

 

• สำหรับผู้ป่วยเด็กจะต้องมีการคำนวณขนาดยาตามน้ำหนักตัว

 

ผู้ป่วยควรรับประทานยาตามวันและเวลาที่กำหนดอย่างเคร่งครัด ระยะเวลาในการรักษาอยู่ที่ 5-10 วัน ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรคและการตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วยแต่ละราย

 

ผลข้างเคียงของยาฟาวิพิราเวียร์ที่พบ

• อาการคลื่นไส้อาเจียน 
• อาจทำให้ทารกในครรภ์มีความพิการ หากรับประทานยาในช่วงตั้งครรภ์ 3 เดือนแรก 
• มีผลทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดผิดปกติ เมื่อรับประทานร่วมกับยาบางชนิด 
• มีผลต่อการทำงานของตับ ดังนั้นไม่ควรรับประทานร่วมกับยาฟ้าทะลายโจร หรือยาที่มีผลต่อตับ จึงควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ 

 
ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยไม่ควรซื้อยาฟาวิพิราเวียร์ นอกระบบ เช่น ทางออนไลน์ เพราะเป็นยาอันตราย เนื่องจากคุณภาพที่ได้ไม่เพียงพอต่อการรักษา และอาจทำให้เกิดอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ 

 

ภาวะตาสีฟ้าจากยาฟาวิพิราเวียร์

ผลข้างเคียงของยาฟาวิพิราเวียร์ที่สร้างความฮือฮาก่อนหน้านั้น คือการทานยาแล้วตากลายเป็นสีฟ้า ซึ่งในกรณีนี้ รศ. พญ.งามจิตต์ เกษตรสุวรรณ จากโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ได้ระบุถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะตาสีฟ้า  รวมไปถึงคำแนะนำ โดยมีข้อมูลดังนี้

การเกิดภาวะตาสีฟ้าจากยาฟาวิพิราเวียร์

• เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเม็ดสีเมลานิน ที่เป็นผลจากการที่ร่างกายดูดซึมยาฟาวิพิราเวียร์ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสีที่บริเวณจอตา ถุงหุ้มแก้วตา ในผู้ป่วยบางรายอาจมีการเปลี่ยนแปลงของสีเกิดขึ้นที่บริเวณเล็บและน้ำลายทำให้เกิดเป็นสีฟ้าขึ้น

 

ตาสีฟ้ากับการมองเห็นของผู้ป่วยโควิด-19

• ภาวะตาสีฟ้าเป็นอาการไม่พึงประสงค์ที่เกิดจากการใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ แม้ว่าจากรายงานในปัจจุบันพบว่าไม่ส่งผลกระทบต่อการมองเห็นแต่ยังคงต้องเฝ้าระวังในระยะยาว เพราะอาจเกิดการมองเห็นที่ลดลงในอนาคต รวมทั้งต้องศึกษาข้อมูลในระยะยาวต่อไป

 

คำแนะนำจากแพทย์

• ภาวะตาสีฟ้าจากยาฟาวิพิราเวียร์สามารถหายได้เองเมื่อหยุดใช้ยา หากผู้ป่วยรับประทานยาและมีผลกระทบต่อการมองเห็น ควรแจ้งแพทย์ที่ดูแลรักษาทันที

 

 

ที่มาข้อมูล - ภาพ

• โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ สภากาชาดไทย 
• คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
• ศูนย์ข้อมูล COVID-19