ตีกลับ “กองทุนหมู่บ้าน” แอบขอเงินกู้โควิด 5 พันล้าน เสี่ยงไร้ประโยชน์

รายงานข่าวจากทำเนียบรัฐบาล เปิดเผยว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้ สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ในฐานะประธานคณะกรรมการกลั่นกรองการใช้จ่ายเงินกู้ ตามพ.ร.ก.กู้เงินฯ เพิ่มเติม 5 แสนล้าน ได้ตีกลับข้อเสนอของสำนักงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ ซึ่งเสนอโครงการนำร่องตามโมเดลเศรษฐกิจ BCG ของกองทุนฯ 

ทั้งนี้คณะอนุกรรมการฯ กลั่นกรองได้มีความเห็นเสนอมายังคณะกรรมการกลั่นกรองฯ ชุดใหญ่ หลังจากตรวจสอบโครงการดังกล่าว ของสำนักงานกองทุนหมู่บ้านฯ แล้วพบว่า ได้เสนอโครงการ BCG มาภายใต้กรอบวงเงินสูงถึง 5,103 ล้านบาท เพื่อให้กับกองทุนหมู่บ้านทั่วประเทศ จำนวน 3,007 กองทุน

ผลการพิจารณา ระบุด้วยว่า โครงการดังกล่าวมีลักษณะเป็นการให้เงินอุดหนุนกองทุนฯ เพื่อนำเทคโนโลยีการผลิตด้านเกษตรและอาหาร การผลิตน้ำดื่ม การเลี้ยงสัตว์หรือแมลง การเกษตรอัจฉริยะ แบบระบบปิด และระบบเปิด การผลิตพลังงานไฟฟ้าด้วยพลังงานทดแทน และการผลิตเชื้อเพลิงพลังงานจากวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรหรือขยะ ที่สอดคล้องกับแนวคิด BCG มาทำกิจกรรมทางเศรษฐกิจในพื้นที่

แต่จากการพิจารณากิจกรรมทั้งหมด มีความสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของเงินกู้ เพียงแค่บางส่วนเท่านั้น นอกจากนี้บางกองทุนหมู่บ้านฯ ยังไม่มีหลักเกณฑ์ในการเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมและสอดคล้องกับบริบทของพื้นที่ ทำให้เกิดความเสี่ยงที่จะไม่คุ้มค่าในการดำเนินการ

ขณะเดียวกันกิจกรรมส่วนใหญ่เป็นการจัดจ้างที่ปรึกษา การจัดซื้อวัสดุครุภัณฑ์ และการก่อสร้างโรงเรือน ที่ต้องใช้ระยะเวลาในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง และบางเทคโนโลยีต้องใช้เวลาในการดำเนินการ ทำให้อาจไม่สามารถทำโครงการให้เสร็จทัน หรือก่อให้เกิดผลลัพธ์ และผลสัมฤทธิ์ภายในกรอบระยะเวลาการใช้จ่ายเงินกู้ก้อนนี้

นอกจากนี้ในขั้นตอนวิธีการในการคัดเลือกกองทุนหมู่บ้านฯ ยังไม่แสดงให้เห็นถึงการคัดเลือกที่มีการกระจายตัวอย่างเหมาะสมในแต่ละพื้นที่ รวมทั้งโครงการยังขาดแนวทางการบริหารจัดการครุภัณฑ์ และสิ่งก่อสร้างภายหลังการดำเนินโครงการแล้วเสร็จที่แสดงให้เห็นถึงความยั่งยืนในการดำเนินโครงการ

ด้วยเหตุนี้คณะกรรมการกลั่นกรองฯ จึงได้เสนอเรื่องมายังที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เพื่อรับทราบผลการพิจารณาของคณะกรรมการกลั่นกรองฯ ในคราวประชุมครั้งที่ 26/2565 โดยมอบหมายให้สำนักงานกองทุนหมู่บ้านฯ รับความเห็นของคณะอนุกรรมการฯ ไปประกอบการจัดทำข้อเสนอโครงการ เพื่อขอรับการสนับสนุนแหล่งงบประมาณอื่น ตามขั้นตอนของกฎหมาย และระเบียบที่เกี่ยวข้องต่อไป