สุขภาพใจต้อง ‘ใส่ใจ’ กับการก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุ

การดูแลสุขภาพจิตของผู้สูงอายุเป็นสิ่งที่สำคัญมากในยุคปัจจุบันที่อายุขัยของประชากรโลกมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ผู้สูงวัยมักเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างทั้งในด้านร่างกายและจิตใจ ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิตหลายประการ เช่น ความวิตกกังวล, โรคซึมเศร้า, และสมองเสื่อม การรู้เท่าทันและมีมาตรการดูแลเหล่านี้อย่างเหมาะสมจึงเป็นเรื่องที่ต้องเราต้องมา “ใส่ใจ” ให้ความสำคัญและทำความเข้าใจ ไม่ว่าจะเป็น

1. การรู้จักปัญหาสุขภาพจิตในผู้สูงวัย ปัญหาสุขภาพจิตที่พบบ่อยในผู้สูงวัย ได้แก่

โรคซึมเศร้า : ซึ่งอาจเกิดจากการสูญเสียคู่ชีวิต, ปัญหาสุขภาพ หรือการเปลี่ยนแปลงบทบาทในสังคม

วิตกกังวล : อาจเกิดจากความกังวลเกี่ยวกับสุขภาพ, การเงิน, หรือการจากไปของเพื่อนและญาติ

สมองเสื่อม : การเสื่อมสภาพของสมองที่นำไปสู่ปัญหาความจำและการเรียนรู้ การรับรู้ถึงสัญญาณเหล่านี้และไม่มองข้ามเป็นสิ่งสำคัญในการเริ่มต้นการดูแลที่เหมาะสม

2. การสนับสนุนทางสังคม การมีสังคมที่ดีเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้ผู้สูงวัยมีสุขภาพจิตที่ดี ซึ่งรวมถึง

การมีส่วนร่วมในกิจกรรม : การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ ช่วยให้ผู้สูงวัยรู้สึกว่าตนยังมีคุณค่าและเป็นส่วนหนึ่งของสังคม

การสร้างเครือข่ายสังคม : การมีเพื่อนและสังคมที่แข็งแรงสามารถลดความเหงาและความเครียดได้

การใช้เทคโนโลยี : การเชื่อมต่อกับครอบครัวและเพื่อนผ่านโซเชียลมีเดียหรือวิดีโอคอลช่วยให้ผู้สูงวัยไม่รู้สึกโดดเดี่ยว

3. การบำบัดทางการแพทย์และการให้คำปรึกษา ในบางกรณีการบำบัดทางการแพทย์หรือการให้คำปรึกษาจากนักจิตวิทยาอาจจำเป็นสำหรับการรักษาโรคจิตเวชที่เฉพาะเจาะจง เช่น โรคซึมเศร้าหรือวิตกกังวล การรักษาเหล่านี้ อาจรวมถึง

การใช้ยา : การใช้ยาตามใบสั่งแพทย์สามารถช่วยควบคุมอาการและปรับปรุงคุณภาพชีวิต

การบำบัด : การพูดคุยกับนักจิตวิทยาเพื่อแก้ไขปัญหาทางอารมณ์และพัฒนากลยุทธ์ในการจัดการกับความเครียด

4. การให้ความรู้แก่ครอบครัวและผู้ดูแล ครอบครัวและผู้ดูแลมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนผู้สูงวัย พวกเขาควรได้รับการศึกษาเกี่ยวกับวิธีการสังเกตและตอบสนองต่อปัญหาสุขภาพจิตของผู้สูงวัย เช่นเดียวกับการเรียนรู้เกี่ยวกับทรัพยากรและการสนับสนุนที่มีให้ในชุมชน

จากที่กล่าวมา การดูแลสุขภาพจิตของผู้สูงวัยจึงไม่ใช่แค่เรื่องของบุคคลหนึ่ง แต่เป็นความรับผิดชอบร่วมกันของครอบครัว, ชุมชน และระบบสุขภาพ การให้ความสำคัญกับปัญหาเหล่านี้จะช่วยให้ผู้สูงวัยมีชีวิตที่มีคุณภาพและความสุขในช่วงวัยที่สำคัญ

หน้า 15 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 44 ฉบับที่ 3,990 วันที่ 9 - 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2567