เมื่อ "อีคอมเมิร์ซ" กำลังทำให้ภาวะเงินฝืดของจีนแย่ลง
เมื่อการแข่งขันด้านราคาของธุรกิจอีคอมเมิร์ซบนโลกออนไลน์กลายเป็นดาบสองคม ส่งผลให้เศรษฐกิจจีนเผชิญภาวะเงินฝืดรุนแรง ท่ามกลางการที่รัฐบาลจีนออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจครั้งใหญ่ เพื่อพลิกวิกฤต
ทั่วโลกกำลังจับตาดูมาตรการนโยบายเพิ่มเติมอย่างใกล้ชิด เนื่องจากจีนได้ส่งสัญญาณถึงความเร่งด่วนในการนำเศรษฐกิจกลับมาสู่เส้นทางเพื่อบรรลุเป้าหมายการเติบโตที่ประมาณ 5%
ก่อนวันหยุดยาว 1 สัปดาห์ เนื่องใน "วันชาติจีน" มีการเปิดเผยนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจมากมาย รวมถึงการปรับลดอัตราดอกเบี้ย การลดข้อกำหนดการสำรองเงินสดในธนาคาร กฎการซื้ออสังหาริมทรัพย์ที่ผ่อนปรนมากขึ้น และการสนับสนุนสภาพคล่องสำหรับตลาดหุ้น 
เศรษฐกิจจีนอยู่ในภาวะย่ำแย่ ความพยายามกระตุ้นเศรษฐกิจแบบ "ทุกวิถีทาง" ของจีนจะสามารถพลิกสถานการณ์กลับมาได้หรือไม่ ท่ามกลางความท้าทายทางเศรษฐกิจที่ซับซ้อน โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาวะเงินฝืดที่เกิดจากการแข่งขันด้านราคาใน ธุรกิจอีคอมเมิร์ซ
ภาวะเงินฝืดจีนจากธุรกิจอีคอมเมิร์ซ
แพลตฟอร์มธุรกิจอีคอมเมิร์ซ อย่าง Pinduoduo กลายเป็นตัวเร่งสำคัญของภาวะเงินฝืดในจีน ด้วยกลยุทธ์การแข่งขันด้านราคาที่รุนแรง ไม่เพียงแต่กดดันให้ผู้ขายต้องลดราคาอย่างต่อเนื่อง แต่ยังส่งผลให้คู่แข่งอย่าง Alibaba และ JD.com ต้องปรับตัวตาม ส่งผลให้เกิดวงจรการลดราคาที่ไม่มีที่สิ้นสุด
ผลกระทบนี้ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงในโลกออนไลน์ แต่ยังส่งผลต่อเศรษฐกิจจีนในวงกว้าง โดยทำให้เกิดภาวะ "การใช้จ่ายแบบลดเกรด" ที่ผู้บริโภคมุ่งเน้นการประหยัดและหาสินค้าราคาถูกที่สุด ส่งผลให้อัตราเงินเฟ้อของจีนอยู่ในระดับต่ำมาอย่างต่อเนื่อง
วิกฤตอสังหาริมทรัพย์ที่ไม่มีทีท่าว่าจะจบสิ้น
ความหวาดหวั่นกับวิกฤตอสังหาริมทรัพย์ที่ไม่มีทีท่าว่าจะจบลงและตลาดแรงงานที่กำลังสั่นคลอน ผู้บริโภคชาวจีนกำลังใช้จ่ายน้อยลงและออมมากขึ้น ราคากำลังลดลง และกำไรกำลังหดตัว บริษัทต่างๆ ลังเลที่จะจ้างพนักงานเพิ่มหรือลงทุนในอนาคต ยิ่งสร้างความกังวลเกี่ยวกับเศรษฐกิจ
นักเศรษฐศาสตร์วิพากวิจารณ์ว่า หลังจากใช้มาตรการครึ่งๆ กลางๆ ที่ล้มเหลวในการฟื้นฟูเศรษฐกิจ ในที่สุดจีนก็ส่งสัญญาณว่าพร้อมที่จะดำเนินการอย่างเข้มข้นมากขึ้น แม้ว่าจะยังไม่ชัดเจนว่าจะทำได้มากแค่ไหน เมื่อปลายเดือนที่แล้ว รัฐบาลได้ประกาศลดอัตราดอกเบี้ยและมาตรการอื่นๆ เพื่อฟื้นฟูตลาดอสังหาริมทรัพย์ รวมถึงขั้นตอนในการพยุงตลาดหุ้น
แม้จะมีการบอกใบ้ถึงการใช้จ่ายด้านการคลังเพิ่มเติมเพื่อนำเงินเข้าสู่มือของผู้บริโภคชาวจีน แต่รัฐบาลก็ยังไม่ได้เปิดเผยแผนที่เฉพาะเจาะจง Rhodium Group บริษัทวิจัย กล่าวในรายงานว่าผู้กำหนดนโยบายได้แสดงความเต็มใจที่จะดำเนินการเกี่ยวกับเศรษฐกิจมากขึ้น แต่แรงกดดันด้านเงินฝืดยังคงเป็นหนึ่งในปัญหาสำคัญที่ยังไม่ได้รับการแก้ไข
ตัวคูณ GDP ของจีน ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้ทางเศรษฐกิจที่วัดราคาทั่วทั้งเศรษฐกิจอย่างกว้างๆ ได้หดตัวติดต่อกัน 5 ไตรมาส ซึ่งเป็นภาวะถดถอยที่ยาวนานที่สุด คำถามก็คือ เศรษฐกิจจะเติบโตเร็วเท่าที่ตัวเลข GDP หลัก ซึ่งจีนตั้งเป้าให้เพิ่มขึ้นประมาณ 5% ในปีนี้ หรือไม่
แพลตฟอร์มสัญชาติจีนเขย่าการค้าข้ามโลก
รัฐบาลได้มุ่งเน้นนโยบายส่วนใหญ่ไปที่การสนับสนุนการผลิตและการลงทุน แม้ว่าสิ่งนี้จะทำให้โรงงานของจีนยังคงดำเนินการต่อไป แต่ก็ทำให้ประเทศและคู่ค้าทั่วโลกเต็มไปด้วย สินค้าล้นตลาด ปริมาณอุปทานที่มากเกินไปกำลังช่วยให้ราคายังคงต่ำ
ที่เห็นได้ชัดคือ TEMU บุกตลาดไปแล้วราว 60 ประเทศ เข้าสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เมื่อปลายปีที่ผ่านมา จากฟิลิปปินส์ มาเลเซีย และไทยเมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา เเต่อินโดนีเซียเป็นประเทศที่เฝ้าระวังการเข้ามาของ Temu บูดี อาเรีย เซติอาดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการสื่อสารและสารสนเทศ กล่าวว่า การอนุญาตให้ Temu เข้าประเทศอาจส่งผลเสียต่อเศรษฐกิจและสังคมโดยเฉพาะอย่างยิ่งต่อวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมของอินโดนีเซีย
"เราจะไม่ให้โอกาสให้ Temu ได้เข้ามา"
ในประเทศจีนขณะนี้ Pinduoduo เข้ามา เนื่องจากการใช้จ่ายส่วนใหญ่ในจีนกำลังเกิดขึ้นทางออนไลน์ การลดราคาโดยแอปและแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซอื่นๆ ที่ลอกเลียนความสำเร็จของมัน จึงมีส่วนทำให้เกิดภาวะเงินฝืด ผู้บริโภคประมาณ 60% ของประเทศซื้อสินค้าผ่านอีคอมเมิร์ซ คิดเป็นมากกว่าหนึ่งในสามของการใช้จ่ายในภาคค้าปลีกทั้งหมด ตามข้อมูลของ HSBC
Pinduoduo ก่อตั้งในปี 2015 เติบโตเร็วกว่าคู่แข่งที่มีมาก่อน ล่าสุดขยายไปต่างประเทศด้วยแบรนด์ Temu ในไตรมาสล่าสุด Pinduoduo รายงานว่ารายได้เพิ่มขึ้น 86% อย่างไรก็ตาม บริษัทเตือนว่ากำไรในอนาคตอาจได้รับผลกระทบ เนื่องจากมีแผนจะลงทุนอย่างหนักเพื่อสนับสนุนร้านค้าคุณภาพสูง
โคลิน หวง ผู้ก่อตั้ง Pinduoduo หนึ่งในชายที่รวยที่สุดของจีน กล่าวว่า หนึ่งในค่านิยมหลักของบริษัทคือไม่ใช่การขายสินค้าราคาถูก แต่เป็นการนำเสนอสินค้าที่ลูกค้าจะรู้สึกว่ามีราคาถูกกว่าที่ควรจะเป็น
the new york times รายงานว่า ช่วงต้นปีนี้ผู้ขายในจางโจว กล่าวว่า Pinduoduo ได้ลงทะเบียนในระบบติดตามราคาอัตโนมัติ เพื่อให้บริษัทสามารถลดราคาผ้าอ้อมของเขา ได้ทุกครั้งที่ตรวจพบว่ามีสินค้าที่คล้ายกันในราคาที่ต่ำกว่า
Amazon Effect
นักเศรษฐศาสตร์ ศึกษาผลกระทบของอีคอมเมิร์ซต่อการกำหนดราคามาหลายปีแล้วในช่วงกลางทศวรรษ 2010 นักเศรษฐศาสตร์เริ่มอ้างถึงสิ่งที่เรียกว่า Amazon Effect สำหรับอิทธิพลที่ Amazon.com ผู้ค้าปลีกออนไลน์รายใหญ่ ใช้การกดราคาลงทั่วเว็บและในร้านค้าปลีกทั่วไป ผู้ค้าปลีกเกือบทั้งหมด รวมถึง Amazon ติดตามราคาของกันและกัน แล้วปรับราคาของตนเอง ด้วย การกำหนดราคาแบบไดนามิก ซึ่งราคาเปลี่ยนแปลงตามสภาวะตลาด
แนวคิดทั่วไป Amazon Effect ช่วยให้ราคายังคงต่ำ แต่นักเศรษฐศาสตร์จาก Harvard Business School โต้แย้งในปี 2018 ว่าอีคอมเมิร์ซกำลังทำให้ราคามีความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจมากขึ้น เช่น ต้นทุนพลังงานที่สูงขึ้น โดยสังเกตว่าราคาอาจเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว หากการเปลี่ยนแปลงเหล่านั้นเป็นไปในทิศทาง "เงินเฟ้อ"
ซึ่งจีนอาจกำลังประสบกับสิ่งที่คล้ายคลึงกันแต่ในทิศทางตรงกันข้าม การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจจากที่ซบเซากำลังสร้างแรงกดดันให้ราคาลดลง และผลกระทบนี้กำลังถูกเร่งโดยแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ
สงครามราคากำลังเกิดขึ้น
ความสำเร็จของ Pinduoduo ได้กระตุ้นให้คู่แข่งรายใหญ่สองรายคือ Alibaba และ JD.com เข้าร่วมการแข่งขันด้านราคาต่ำ
เมื่อปีที่แล้ว Taobao เว็บไซต์ช็อปปิ้งของ Alibaba เริ่มแคมเปญให้คะแนนผู้ขายตามการเปรียบเทียบราคากับแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซอื่นๆ ตามรายงานของสื่อจีน ผู้ขายที่มีราคาดีกว่าจะได้รับการจราจรและการเปิดเผยสินค้ามากขึ้น JD.com ซึ่งเคยเป็นที่รู้จักในการขายอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ระดับไฮเอนด์ ก็ได้สร้างแคมเปญราคาต่ำหลายชุดเช่นกัน
ในส่วนของหน่วยงานกำกับดูแลของจีนได้กำหนดกฎใหม่ในเดือนพฤษภาคม ห้ามแพลตฟอร์มออนไลน์กำหนดข้อจำกัดที่ไม่สมเหตุสมผลต่อราคา กฎการทำธุรกรรม และการจราจรของร้านค้า
อ้างอิงข้อมูล