“อินเดีย”เขย่าตลาดข้าวโลก อนุญาตส่งออกข้าวขาว บีบไทยลดราคา

สำนักข่าวรอยเตอร์ รายงานเมื่อวันที่ 28 กันยายน 2567 ที่ผ่านมา อินเดียได้อนุมัติให้กลับมาส่งออกข้าวขาวที่ไม่ใช่บาสมาติอีกครั้ง เนื่องจากสินค้าคงคลังในประเทศผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ที่สุดของโลกเพิ่มขึ้น และเกษตรกรกำลังเตรียมเก็บเกี่ยวผลผลิตใหม่ในอีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้า

การส่งออกข้าวจากอินเดียที่เพิ่มขึ้นจะช่วยเพิ่มอุปทานโดยรวมในตลาดโลก และทำให้ราคาในตลาดโลกลดลง โดยบังคับให้ผู้ส่งออกรายใหญ่รายอื่นๆ เช่น ปากีสถาน ไทย และเวียดนาม ต้องลดราคาลง

คำสั่งของรัฐบาลระบุว่า นิวเดลีกำหนดราคาขั้นต่ำสำหรับการส่งออกข้าวขาวที่ไม่ใช่บาสมาติไว้ที่ 490 ดอลลาร์ต่อตัน ซึ่งการตัดสินใจของอินเดียที่จะอนุญาตให้ผู้ค้าส่งออกข้าวขาวที่ไม่ใช่บาสมาติในตลาดโลก เป็นไปตามมาตรการผ่อนคลายข้อจำกัดการส่งออกข้าวบาสมาติชั้นพรีเมียมและข้าวนึ่ง โดยเมื่อวันศุกร์ที่ 27 กันยายน 2567 อินเดียยังได้ลดภาษีส่งออกข้าวนึ่งลงเหลือ 10% จากเดิม 20%

ก่อนหน้านี้รัฐบาลได้ยกเลิกราคาขั้นต่ำสำหรับการส่งออกข้าวบาสมาติ เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรหลายพันคนที่ร้องเรียนว่าขาดการเข้าถึงตลาดต่างประเทศที่มีผลกำไรสูง เช่น ยุโรป ตะวันออกกลาง และสหรัฐอเมริกา

หลังจากเนื่องจากปรากฏการณ์เอลนีโญทำให้เกิดความกังวลเรื่องฝนมรสุมที่ไม่เพียงพอ อินเดียจึงได้ออกมาตรการจำกัดการส่งออกข้าวต่างๆ เมื่อปีที่แล้ว และขยายเวลาไปจนถึงปี 2567 เพื่อควบคุมราคาในประเทศก่อนการเลือกตั้งระดับชาติในเดือนเมษายน-มิถุนายน

นับตั้งแต่มีการห้ามส่งออกในปี 2566 อุปทานในประเทศเพิ่มขึ้น ทำให้สต็อกในคลังสินค้าของรัฐบาลเพิ่มขึ้น โดยสต็อกข้าวที่บริษัทอาหารแห่งรัฐ (Food Corporation of India) ณ วันที่ 1 กันยายน อยู่ที่ 32.3 ล้านตัน เพิ่มขึ้น 38.6% จากปีที่แล้ว ทำให้รัฐบาลมีห้องว่างเพียงพอที่จะผ่อนคลายข้อจำกัดการส่งออกข้าว

อย่างไรก็ตามในปี 2567 มีแรงหนุนจากฝนที่ตกชุก เกษตรกรได้ปลูกข้าวบนพื้นที่ 41.35 ล้านเฮกตาร์ (102.18 ล้านเอเคอร์) เพิ่มขึ้นจาก 40.45 ล้านเฮกตาร์ (99.95 ล้านเอเคอร์) ในปีที่แล้ว ใกล้เคียงกับค่าเฉลี่ย 40.1 ล้านเฮกตาร์ (99.09 ล้านเอเคอร์) ในช่วงห้าปีที่ผ่านมา

ราเจช พาฮาเรีย เจน ผู้ส่งออกข้าวในนิวเดลีกล่าวว่า การตัดสินใจอนุญาตให้ส่งออกข้าวที่ไม่ใช่บาสมาติจะช่วยเพิ่มรายได้ของเกษตรกรในชนบท และช่วยให้อินเดียกลับมามีตำแหน่งในตลาดโลกอีกครั้ง

บี.วี. กฤษณะ ราว ประธานสมาคมผู้ส่งออกข้าวกล่าวว่า แม้จะมีการกำหนดภาษีส่งออก 10% สำหรับข้าวนึ่ง และกำหนดราคาส่งออกข้าวขาวขั้นต่ำ 490 ดอลลาร์สหรัฐต่อตัน แต่ข้าวขาวของอินเดียก็ยังสามารถแข่งขันได้ในตลาดโลก

สำหรับราคาส่งออกข้าวขาว 5% ล่าสุด ของไทยอยู่ที่ราคา 570 ต่อตัน เวียดนาม 565-569 บาทต่อตัน  หากอินเดียกำหนดราคาส่งออกส่งออกข้าวขาวขั้นต่ำที่ 490 ดอลลาร์สต่อตันเชื่อว่าจะมีผลกระทบต่อราคาข้าวของไทย เวียดนาม และปากีสถาน ให้มีราคาลดลงอย่างแน่นอน