84,000 ชุด กับ มนุษย์ตามธรรม! ฉากที่ 1

11 ม.ค. 2568 | 06:30 น.

84,000 ชุด กับ มนุษย์ตามธรรม! ฉากที่ 1 : คอลัมน์เปิดมุกปลุกหมอง โดย...ดร.สุรวงศ์ วัฒนกูล หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 4061

ผมมีวิธีหาบุญกุศลใส่ตัวง่ายๆ ด้วยการชวนแท็กซี่คุยธรรมะ เขาจะฟังไม่ฟังก็ต้องฟัง ถึงแม้ว่าจะเอามืออุดหูก็อุดได้ข้างเดียว เพราะมืออีกข้างต้องคุมพวงมาลัย คิดอยู่ว่าอย่าทะลึ่งปล่อยสองมือมาอุดหูก็แล้วกัน (ฮา) 

ช่วงรถติดไฟแดงพี่แกหันมาเอาคืนด้วยการถามผมว่า “คุณเล่าธรรมะน่าฟังนะ ผมบวชมาสามพรรษายังพูดได้ไม่ดีเท่าคุณเลย คุณรู้ไหมว่า คนที่เข้ามานั่งอยู่ในวัดนานโข เขาได้อะไรไปบ้างจากการเข้าวัด” ผมยิ้มแต่ในใจนึกอยู่เหมือนกันว่า Gruuuu…Ruuu ไม่น่าไปดึงหางสิงโตเล้ย (ฮา) 

นั่งรถผ่านไปสามป้ายรถเมล์ยังคิดไม่ออกเลย ต้องบากหน้าขอลดหย่อนผ่อนโทษว่า “พี่ใบ้ให้ผมหน่อยสิ” พี่แกใจดี๊ใจดีใบ้รีบทำตามคำขอว่า “ถ้านึกออกว่า คนสำคัญที่ตรงไหน? และ วัดสำคัญที่อะไร? คุณจะบรรลุทันที” 

ผมคิดอยู่ในใจว่า ให้มันได้อย่างนี้สิวะ ยิ้มแล้วตอบว่า “คนสำคัญที่จิตใจ! วัดสำคัญที่ธรรมะ! ถ้าเราเข้าไปเพื่อเรียนรู้ เราจะเกิดจิตใจที่เป็นธรรม เรามี ใจดี ไปแจกให้ทุกคนในครอบครัว” พี่แกโปรยยาหอมทันทีว่า “คุณมาถูกทางแล้วล่ะ…”

ผู้ที่ไม่สนใจในธรรม มักจะเป็นบุคคล 3 กลุ่ม คือ วัยหนุ่มสาว? มีทรัพย์สิน? และ ยังไม่ป่วยไข้? ความรู้นอกตำราที่ “อาจารย์แท็กซี่” สอนผมวันนั้น คิดถึงทีไรก็ขนลุกซู่ทุกครั้ง 

วันนั้นผมได้แง่มุมเพิ่มมาอีก “หนึ่งขันธ์” เวลาที่ผมไปเล่าให้พนักงานฟัง ผมจะเรียกว่า “หนึ่งขันธ์” แล้วสลับคำอีกทีว่า “หนึ่งชุด” มีคนถามว่า ทำไมถึงเรียกว่า “ชุด” อะไรคือจุดมุ่งที่ไม่เรียกว่า “ขันธ์” ผมชี้แจงกับ “ทนายธรรม” ว่า “ผมคาดว่าหลายคนจะไม่เข้าใจว่า ขันธ์ คือ อะไร และ ผมเชื่อว่าผู้ฟังทั้งห้องจะรู้ว่า ชุด คือ อะไร 

พจนานุกรมไทย แปล “ขันธ์” ว่า หมายถึง หมู่ กอง พวก หมวด และ ขันธ์ 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ผมเทหน้าตักกวักมือให้มาร่วมกันกรองแง่คิดร่วมกันว่า เวลา อาคันตุกะ นั่งรถทัวร์มาดูงานกันกลุ่มใหญ่ที่บริษัทเรา เราก็จะซุบซิบกันว่า โอ้โห รอบนี้มากัน - ชุดใหญ่ - เลยเว้ยเฮ้ย

พจนานุกรมไทย ก็แปลความหมายของคำว่า ชุด? คือ คนที่เป็นพวกเดียวกันได้! หรือ สิ่งที่จัดไว้ให้ใช้ด้วยกัน! เช่น ชุดรับแขก ชัดเจนไหมล่ะ…” 

                           84,000 ชุด กับ มนุษย์ตามธรรม! ฉากที่ 1

พูดถึง “พจนานุกรมไทย” ทำงานรับใช้แผ่นดิน “นาน…หมัก” เหตุที่ห้อยท้ายแถมว่า “หมัก” เพราะระดับชั้นของ “บิ๊กพจนานุกรมไทย” จัดว่าไม่ธรรมดา ถ้า พจนานุกรม เป็น บุคคลในวงดนตรี แม้ว่าจะไม่มอบหมายให้เป็น คอนดักเตอร์ ก็ควรจะมีศักดิ์ศรีไม่น้อยไปกว่า ปรมาจารย์เพลง นักร้องนักดนตรีโยกเอวกันสนุกสนาน ในมุมกลับกัน “พจนานุกรมไทย” ยังคงแบกรับเป็น มือฉาบ แช่…วับ! แช่…วับ! - แช่วับ… แช่วับ - แช่…วับ! (ฮา)

“พจนานุกรมไทย” ยังคง “แช่ไว้…แช่ไว้” ไม่เลื่อนขั้น ไม่เลื่อนยศ ดูเหมือนราคาคล้ายต้นไม้ที่ไม่มีใครเอาน้ำมารด พ็อคเก็ตบุ๊ค ของ นักเขียนอิสระ หลายเล่ม ได้รับการชื่นชมว่า ผลงานสุดยอดติดอันดับหนึ่ง

มันทำให้ผมหวนนึกถึง “อีสป” แต่เดิมเขาเป็น “ทาส” อาศัยภูมิปัญญาที่ “ฉลาดโดยธรรม” สังคมจึงช่วยพลิกโฉมจนคนทั้งเมืองเชิดชู “อีสป กับ นิทานอีสป” คือ “ปราชญ์” ไม่อยากจะเชื่อว่า “พจนานุกรมไทย” ชะตาอาภัพกว่า “ปลวก” รู้ๆ กันอยู่ “สายหวย” เขาแวะมาไหว้  “จอมปลวก” กันเดือนละสองครั้ง (ฮา)

นึกอีกทีก็ดีแล้วที่ “สายหวย” ไม่แวะมาไหว้ “พจนานุกรมไทย” ไม่งั้น ห้องสมุด กับ ร้านหนังสือ “อิ๊บ…อ๋าย” เหลือไว้แต่เถ้าถ่าน (ฮา)

ผมว่า ถ้าจะให้เรื่องนี้มันดูดี เราควร “จัดกิจกรรมแข่งขันการออกแบบสัญลักษณ์เชิดชูพจนานุกรม!”   

ผมขอให้เครดิตอย่างเป็นธรรมแบบบ้านๆ ว่า อย่างน้อยที่สุด “พจนานุกรมไทย” ไม่น้อยหน้ากว่า  “ราชครู”  ผลโดยตรงที่ต้องเขย่าให้คนสนใจศึกษา “ศัพท์” คือ “พยัญชนะ” กับ “เนื้อหา” คือ “อรรถะ” ผลงาน จะ ตรงปก และ ยื่นหนึ่ง ได้ ถ้า ผู้นำเสนอ เข้าถึงครบถ้วน ทั้ง “อรรถะ” และ “พยัญชนะ” 

ผมคุยเรื่องนี้กับสหายผู้ใกล้ชิดว่า เขามีความเห็นอย่างไร เพียงแค่เขาขยับปาก ก็เริ่มมีแววว่า น่าจะเจอกับพายุงวงช้าง

เขาเข็นความเห็นออกมาวรรคเดียวแต่เป็นวรรคยักษ์ คำถามของเขาเพียงพอที่จะทำให้ผมท้องผูก เขาถามผมว่า “เอ็งอุตส่าห์เล่าธรรมทั้งที ทำไมถึงไปยุให้ พจนานุกรมไทย ออกมาทวง แบรนด์  วี.ไอ. พี.” 

ผมตั้งหลักบดถ้อยคำให้ละเอียดค่อยๆ เคี้ยวว่า “ที่คุณพูดมาก็ถูก สำคัญตรงที่ว่า ส่วนใหญ่จะสมัครใจเป็น -แฟนคลับ-ของ-วิมาน- มากกว่าจะ -หมั้นใจ-เป็น-แฟนคลับ-ของ -วิมุต- เพราะว่าการหมั้นเริ่มมีบรรยากาศว่า กำลังจะโดนผูกมัด  

ผมสมมุติว่า ถ้า -วิมุต- เป็น อิสตรี ผู้ชายสมัยก่อนมักจะยินดีและปลงใจที่จะเข้าร่วมพิธีหมั้น อัธยาศัยคนสมัยนี้ ต่อให้เธอสวยกว่านางงามจักรวาล เขาก็ไม่หมั้นใจ ที่จะเสนอตัวตนเป็น -แฟนคลับ- แม้แต่จะลองแจมเป็น -กิ๊กคลับ- ก็ยังลังเล ไม่อยากจะแบกภาระ…”

ผมเมาท์ต่อว่า “ผมชั่งใจว่า - บิ๊กพจนานุกรม- ก็ไม่ได้มุ่งหวังเป็น -แฟนคลับ- ของ -วิมุต- ทิศทาง - บิ๊กพจนานุกรม- ผูกพันอยู่กับ -แฟนคลับ-  ของ -วิมาน- แต่น้อยใจแทนที่ -แฟนหลับ-  ลูกศิษย์ผมเคยระบายความเซ็งให้ฟังว่า วันก่อนนัดแฟนไปทานอาหาร โทรบอกล่วงหน้าแล้วว่า จองโต๊ะชั้นสอง เอาเข้าจริงจัดให้นั่งพิงอยู่ชั้นหนึ่ง 

ผมก็ประโลมใจเขาว่า คราวหน้า พุทโธ เข้าไว้ จะได้บรรลุธรรม  เขาหัวเราะแล้วพูดว่า ขอบคุณที่อาจารย์เป็นห่วง วันนั้น ผมก็บอกพนักงานมันไปเลยว่า ไอ้น้อง พี่เข้ามาเพื่อจะซื้อความสะใจ พี่ไม่ได้มาร้านนี้เพื่อจะนิพพานนะ…” (ฮา)

เอวัง “วิมาน” คือ ที่ประทับของเทวดา “วิมุต” คือ การหลุดพ้นจากกิเลส ก็พักเมื่อยด้วยเหตุฉะนี้