เปิดเบื้องหลัง Apple ยังไม่ย้ายฐานผลิต iPhone กลับสหรัฐ
เเม้รัฐบาลทรัมป์ประกาศยกเว้นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงสมาร์ทโฟน แต่ Apple ยังไม่มีท่าทีจะย้ายฐานการผลิต iPhone กลับสหรัฐฯ เพราะเบื้องหลังมีมากกว่าแค่เรื่องภาษี
รัฐบาลของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ คาดการณ์มาตลอดว่า การออกมาตรการเก็บภาษีศุลกากรชุดใหญ่ต่อจีนจะผลักดันให้ Apple หันมาผลิต iPhone ในสหรัฐ แต่ตามรายงานของสำนักข่าว AP รายงานโดยอ้างอิงความเห็นของ แดน ไอฟส์ นักวิเคราะห์จาก Wedbush Securities ถึงความเป็นไปได้ที่ถือว่าต่ำมาก
แม้ว่าในขณะนี้สหรัฐฯ จะเก็บภาษีนำเข้าสินค้าที่ผลิตจากจีนสูงถึง 145% แล้วก็ตาม โดยจีนคือประเทศที่ Apple ใช้เป็นฐานการผลิต iPhone ส่วนใหญ่ นับตั้งแต่รุ่นแรกเปิดตัวสู่ตลาดเมื่อ 18 ปีก่อน
สิ่งที่ทำให้ Apple ไม่อยากย้ายฐานการผลิตมายังสหรัฐฯ รวมถึงโครงสร้างห่วงโซ่อุปทานที่ซับซ้อน ซึ่งเริ่มต้นขึ้นตั้งแต่ช่วงปี 1990s ที่จีน หากจะย้ายสายการผลิตมายังสหรัฐฯ Apple ต้องใช้เวลาหลายปีและลงทุนหลายพันล้านดอลลาร์ในการสร้างโรงงานใหม่ อีกทั้งยังต้องเผชิญกับปัจจัยทางเศรษฐกิจที่อาจทำให้ราคาขาย iPhone พุ่งสูงถึง 3 เท่า ซึ่งอาจทำลายยอดขายสินค้าหลักของบริษัทได้
อาจมีช่องให้ Apple ผ่อนคลายได้บ้าง เมื่อช่วงค่ำวันศุกร์ที่ผ่านมา รัฐบาลทรัมป์ประกาศยกเว้นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงสมาร์ทโฟน จากการเก็บภาษีตอบโต้รอบล่าสุด แต่ก็ยังมีความเป็นไปได้ที่จะมีการเก็บภาษีแบบใหม่ หรือในรูปแบบอื่นกับสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ในอนาคต
แนวคิดที่จะให้ผลิต iPhone ในสหรัฐฯ นั้นเป็นไปไม่ได้เลยตั้งแต่ต้น ราคาจะเปลี่ยนแปลงรุนแรงจนแทบจินตนาการไม่ออก
แดน ไอฟส์ นักวิเคราะห์จาก Wedbush Securities กล่าว พร้อมสะท้อนมุมมองที่แพร่หลายในแวดวงนักลงทุนที่ติดตามความเคลื่อนไหวของ Apple อย่างใกล้ชิด เขาประเมินว่าหากย้ายการผลิต iPhone จากจีนหรืออินเดียมายังสหรัฐฯ ราคาขายจะพุ่งจาก 1,000 ไปเกินกว่า 3,000 ดอลลาร์ และเชื่อว่าหากจะย้ายฐานการผลิตจริง ๆ ก็คงทำไม่ได้ก่อนปี 2028
Apple ไม่ได้ตอบคำขอให้แสดงความคิดเห็นเมื่อวันพุธ บริษัทซึ่งมีสำนักงานใหญ่ในเมืองคูเปอร์ติโน รัฐแคลิฟอร์เนีย ยังไม่ได้ออกแถลงการณ์ต่อสาธารณะเกี่ยวกับท่าทีต่อมาตรการภาษีของทรัมป์ที่มีต่อจีน
อย่างไรก็ตาม ประเด็นนี้อาจถูกหยิบยกขึ้นมาในการประชุมสายวิดีโอกับนักวิเคราะห์เพื่อรายงานผลประกอบการและกลยุทธ์ของบริษัท ซึ่งกำหนดจัดขึ้นในวันที่ 1 พฤษภาคม ที่จะถึงนี้
ก่อนหน้านี้หนึ่งในเหตุผลที่ทำให้ Apple ยังสามารถตรึงราคาขาย iPhone ได้ในระยะสั้น แม้จะมีภาษีนำเข้าสินค้าจากจีน เพราะบริษัทสามารถทำกำไรส่วนใหญ่จากรายได้ในหมวดบริการและการสมัครสมาชิกที่เชื่อมโยงกับผลิตภัณฑ์ของตนอยู่แล้ว นักวิเคราะห์จาก Forrester Research ดิปันจัน แชตเตอร์จี กล่าวว่า ปีงบประมาณล่าสุด Apple ทำรายได้จากหมวดบริการสูงถึง 96,000 ล้านดอลลาร์ ซึ่งไม่อยู่ในข่ายที่ถูกเก็บภาษีศุลกากรโดยทรัมป์
เดือนกุมภาพันธ์ Apple พยายามแสดงท่าทีเชิงบวกต่อรัฐบาลทรัมป์ ด้วยการประกาศแผนลงทุนมูลค่า 500,000 ล้านดอลลาร์ และการจ้างงานในสหรัฐฯ กว่า 20,000 ตำแหน่งภายในปี 2028 แต่แผนดังกล่าวไม่มีรายละเอียดใดที่เกี่ยวข้องกับการผลิต iPhone ในสหรัฐฯ โดยตรง
ตรงกันข้าม Apple ให้คำมั่นว่าจะลงทุนในศูนย์ข้อมูลในเมืองฮิวสตัน เพื่อรองรับระบบเซิร์ฟเวอร์สำหรับปัญญาประดิษฐ์ (AI) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่บริษัทกำลังขยายธุรกิจในขณะนี้
เมื่อถูกถามในสัปดาห์นี้เกี่ยวกับมุมมองของประธานาธิบดีทรัมป์ว่า Apple มีแผนจะผลิต iPhone ในสหรัฐฯ จริงหรือไม่ โฆษกทำเนียบขาว คาโรไลน์ เลวิตต์ ชี้ไปที่แผนการลงทุนดังกล่าวของ Apple ว่าเป็นหลักฐานที่แสดงว่าบริษัทเชื่อว่าแผนนี้เป็นไปได้
ถ้า Apple ไม่คิดว่าสหรัฐฯ ทำได้ พวกเขาคงไม่ลงทุนเงินมหาศาลขนาดนั้นหรอก
รัฐมนตรีพาณิชย์สหรัฐฯ โฮเวิร์ด ลุตนิค เคยกล่าวในการออกรายการข่าวของ CBS เมื่อวันที่ 6 เมษายน ว่า มาตรการภาษีจะบีบบังคับให้เกิดการเปลี่ยนฐานการผลิตเช่นกัน
แรงงานนับล้าน ๆ คน ที่นั่งขันน็อตเล็ก ๆ เพื่อประกอบ iPhone แบบนั้นแหละที่กำลังจะเกิดขึ้นในอเมริกา
ในการปรากฏตัวในเวทีประชุมที่ประเทศจีนเมื่อปี 2017 ทิม คุก ซีอีโอของ Apple เคยแสดงความสงสัยว่า แรงงานในสหรัฐฯ จะมีทักษะสายอาชีพมากพอสำหรับงานประกอบอิเล็กทรอนิกส์ที่ต้องใช้ความละเอียดและความแม่นยำอย่างมาก หรือไม่
ทรัมป์เคยพยายามกดดัน Apple ให้ย้ายการผลิต iPhone กลับมายังสหรัฐฯ ตั้งแต่สมัยดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสมัยแรก แต่สุดท้าย รัฐบาลของเขาก็ยกเว้น iPhone จากการเก็บภาษีสินค้าจีนในขณะนั้น ซึ่งเป็นช่วงที่ Apple ประกาศแผนลงทุนมูลค่า 350,000 ล้านดอลลาร์ในสหรัฐฯ
มาตรการภาษีของทรัมป์ในสมัยแรกยังเป็นตัวกระตุ้นให้ Apple เริ่มย้ายบางส่วนของการผลิตไปยังอินเดีย และผลิตภัณฑ์บางอย่างไปยังเวียดนามด้วย
ปี 2019 ทิม คุก ยังเคยพาทรัมป์ไปเยี่ยมชมโรงงานในรัฐเท็กซัส ซึ่ง Apple ใช้ประกอบคอมพิวเตอร์ Mac บางรุ่นมาตั้งแต่ปี 2013 หลังจากนั้น ทรัมป์ได้โพสต์ข้อความว่า
วันนี้ ผมเปิดโรงงานผลิตของ Apple ขนาดใหญ่ในรัฐเท็กซัส ซึ่งจะนำงานที่มีรายได้ดีกลับคืนสู่อเมริกา
Today I opened a major Apple Manufacturing plant in Texas that will bring high paying jobs back to America. Today Nancy Pelosi closed Congress because she doesn’t care about American Workers!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 20, 2019
ทั้งที่โรงงานแห่งนั้นเปิดตัวตั้งแต่สมัยประธานาธิบดีบารัค โอบามา