ย้อนไปเมื่อปลายปีที่แล้ว ทางการจีนได้ประกาศยุตินโยบายโควิดเป็นศูนย์ ทำให้มีผู้ติดเชื้อไวรัสโคโรนาเพิ่มจำนวนขึ้นภายในเวลาอันรวดเร็ว กระทบตั้งแต่ภาคการบริโภคไปจนถึงการดำเนินงานของจุดให้บริการคลังสินค้าทั่วทั้งประเทศซึ่งมีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลก ต้องหยุดชะงัก
แดเนียล จาง ประธานและประธานเจ้าหน้าที่บริหารของอาลีบาบา กล่าวว่าผลงานของเราในไตรมาสนี้ยังคงแข็งแกร่ง แม้ท่ามกลางอุปสงค์ที่ลดลง ห่วงโซ่อุปทานและโลจิสติกส์ที่หยุดชะงัก เนื่องจากผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงด้านมาตรการควบคุมโรคโควิด-19”
EBITA ที่ปรับปรุงแล้วของอาลีบาบา ซึ่งเป็นการวัดแบบ non-GAAP เพิ่มขึ้น 16% เมื่อเทียบเป็นรายปี คิดเป็น 52.05 พันล้านหยวน (7.55 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 2.62 แสนล้านบาท ) ในไตรมาสสิ้นสุดวันที่ 31 ธันวาคม ซึ่งอยู่เหนือการคาดการณ์ของ Thomson ที่ก่อนหน้านี้ได้ประเมินไว้ที่ 47 พันล้านหยวน อาลีบาบาสามารถสร้างผลกำไรได้สูงกว่าการคาดการณ์รายไตรมาสอย่างต่อเนื่องในปีที่ผ่านมา โดยส่วนใหญ่มาจากประสิทธิภาพในการควบคุมต้นทุน นักวิเคราะห์ในภาคธุรกิจ
กำไรปรับลดแบบ non-GAAP ต่อหุ้น American Depository Share (ADS) สำหรับไตรมาสนี้พุ่งขึ้น 14% เมื่อเทียบเป็นรายปี แตะยอด 19.26 พันล้านหยวน สูงกว่าการประเมินการของ Thomson และ Bloomberg ที่คาดการณ์ไว้ประมาณ 16 พันล้านหยวน
“ในอนาคตข้างหน้านี้ เราคาดการณ์ว่าจะได้เห็นการฟื้นตัวอย่างต่อเนื่องในด้านความเชื่อมั่นของผู้บริโภค และกิจกรรมทางเศรษฐกิจ” จาง กล่าว
ซู หง ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายการเงินของอาลีบาบา กล่าวว่า "ในช่วงไตรมาสที่ผ่านมา เรายังคงปรับปรุงประสิทธิภาพการดำเนินงาน และปรับต้นทุนให้เหมาะสม ส่งผลให้กำไรเติบโตอย่างแข็งแกร่ง"
ตั้งแต่ต้นปี 2566 นักวิเคราะห์หุ้นได้ประเมินการฟื้นตัวของภาคการบริโภคทั่วประเทศจีน และสภาพแวดล้อมด้านกฎระเบียบที่เอื้ออำนวยมากขึ้นสำหรับอาลีบาบา จากการที่จีนกลับมาเปิดพรมแดนอีกครั้งในวันที่ 8 มกราคม และประกาศว่าจะให้ความสำคัญกับการกระตุ้นการบริโภค
ยอดโควิดพุ่ง
มูลค่าการค้าปลีกในสินค้าอุปโภคบริโภคทั้งหมดของจีนในปี 2565 ลดลง 0.2% เมื่อเทียบเป็นรายปี ตามข้อมูลของสำนักงานสถิติแห่งชาติของจีน ถึงกระนั้น ยอดค้าปลีกออนไลน์ก็ยังเพิ่มขึ้น 4% จากปีก่อนหน้า ซึ่งนักวิเคราะห์หุ้นมองว่าเป็นผลมาจากอุตสาหกรรมอีคอมเมิร์ซของจีนที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกอยู่แล้ว จึงมีส่วนสนับสนุนประมาณ 30% ของยอดค้าปลีกในประเทศจีน
ท่ามกลางสถานการณ์ในปัจจุบัน รายรับแต่ละไตรมาสของอาลีบาบายังขยับสูงขึ้น 2% เมื่อเทียบเป็นรายปี สู่ระดับ 247.76 พันล้านหยวน ซึ่งสูงกว่าการคาดการณ์ของนักวิเคราะห์ อย่างไรก็ตาม รายได้จากการบริหารจัดการลูกค้าแต่ละไตรมาสของธุรกิจค้าปลีกในจีนของบริษัท ซึ่งส่วนใหญ่เป็นบริการด้านการตลาดและค่าคอมมิชชั่น ปรับลดลง 9% เมื่อเทียบเป็นรายปี
มูลค่ารวมของสินค้าที่จับต้องได้ทางออนไลน์ (GMV) ในตลาดดิจิทัลของจีนอย่าง เถาเป่า (Taobao) และ ทีมอลล์ (Tmall) ซึ่งไม่รวมคำสั่งซื้อที่ค้างชำระ ลดลงเป็น "ตัวเลขกลางหลักเดียว" (mid-single-digit) ในไตรมาสเดียวกันเมื่อเทียบเป็นรายปี การลดลงนี้มีสาเหตุหลักมาจากการบริโภคที่ชะลอตัวและการแข่งขันอย่างต่อเนื่อง รวมถึงการเพิ่มขึ้นของผู้ติดเชื้อ โควิด-19 ซึ่งส่งผลให้ห่วงโซ่อุปทานและโลจิสติกส์หยุดชะงักในเดือนธันวาคม
ทั้งนี้ อาลีบาบากล่าวว่า การเติบโตของ GMV ในอัตราที่ลดลงนั้นเป็นผลกระทบจากความต้องการที่ลดลงในหมวดแฟชั่นและเครื่องประดับ ซึ่งตัวเลขส่วนนี้ก็ถูกชดเชยได้บางส่วน ด้วยอัตราการเติบโตที่สูงขึ้นของผลิตภัณฑ์ด้านการดูแลสุขภาพ การดูแลสัตว์เลี้ยง และผลิตผลสด รวมถึงการชะลอตัวของหมวดเครื่องใช้ไฟฟ้า ที่ลดลง
สร้างการเติบโต
ไช่เหนียว (Cainiao) ธุรกิจโลจิสติกส์ของอาลีบาบา มีรายรับเพิ่มขึ้น 27% ในแต่ละไตรมาส หลังจากแยกระหว่างเซกเมนต์ เมื่อเทียบแบบปีต่อปี คิดเป็น 16.55 พันล้านหยวน โดยได้แรงหนุนจากรายได้ที่เพิ่มขึ้นของบริการโลจิสติกส์สำหรับผู้บริโภคในประเทศและบริการโซลูชันคลังสินค้าระหว่างประเทศ
สำหรับธุรกิจคลาวด์ของอาลีบาบา ซึ่งประกอบด้วยอาลีบาบา คลาวด์ (Alibaba Cloud) และ ติงทอล์ก (DingTalk) สถานที่ทำงานร่วมกันแบบดิจิทัล มีรายรับเพิ่มขึ้น 3% ในแต่ละไตรมาส หลังจากแยกระหว่างเซกเมนต์ เมื่อเทียบเป็นรายปี คิดเป็น 20.18 พันล้านหยวน การเพิ่มขึ้นส่วนใหญ่ได้รับแรงหนุนจากการเติบโตของระบบคลาวด์สาธารณะที่มีประสิทธิภาพ เนื่องจากกลุ่มธุรกิจคลาวด์ยังคงมุ่งมั่นขับเคลื่อนการเติบโตของรายได้ที่มีคุณภาพสูงอย่างต่อเนื่อง และสามารถชดเชย การลดลงของรายได้บางส่วนจากระบบคลาวด์แบบไฮบริดได้อีกด้วย
สำหรับแพลตฟอร์มธุรกิจค้าปลีกระหว่างประเทศของอาลีบาบาอย่าง ลาซาด้า (Lazada), AliExpress, Trendyol และ Daraz มียอดสั่งซื้อรวมแต่ละไตรมาสเพิ่มขึ้น 3% เมื่อเทียบเป็นรายปี โดยได้รับแรงหนุนหลักจากการเติบโตของคำสั่งซื้อใน Trendyol ที่แข็งแกร่ง ขณะที่ในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ลาซาด้าสามารถสร้างการเติบโตของคำสั่งซื้อให้ฟื้นตัวขึ้นเล็กน้อยเมื่อเทียบเป็นรายปี ลาซาด้ามีการปรับปรุงอัตราการสร้างรายได้ด้วยการนำเสนอบริการที่มีมูลค่าเพิ่ม และพัฒนาประสิทธิภาพการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง โดยในระหว่างไตรมาส ยอดขาดทุนต่อคำสั่งซื้อของลาซาด้ายังคงดีขึ้น เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว
ท่ามกลางธุรกิจมากมาย Taobao Deals และ Taocaicai ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซสำหรับผลิตภัณฑ์ที่เน้นความคุ้มค่าเงินและตลาดชุมชน สามารถลดการขาดทุนได้ เมื่อเทียบกับไตรมาสเดียวกันแบบปีต่อปี อันเป็นผลมาจากการเพิ่มศักยภาพในการหาผู้ใช้รายใหม่ และการปรับปรุงประสิทธิภาพการดำเนินงานโดยรวม ตามลำดับ
Freshippo เครือข่ายค้าปลีกที่เป็นกรรมสิทธิ์ของอาลีบาบา สำหรับจำหน่ายของชำและสินค้าสด มียอดขายสาขาเดิมเพิ่มขึ้นเป็นเลขสองหลัก สร้างอัตรากำไรขั้นต้นที่สูงขึ้น และการขาดทุนลดลงอย่างมากเมื่อเทียบรายไตรมาสแบบปีต่อปี
ปริมาณคำสั่งซื้อบริการในท้องถิ่นของอาลีบาบายังทรงตัวในไตรมาสเดียวกันเมื่อเทียบเป็นรายปี การขาดทุนในธุรกิจนี้ค่อย ๆ ลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยได้แรงหนุนจากการปรับปรุงประสิทธิภาพการดำเนินงานของ Ele.me ซึ่งเป็นบริการในท้องถิ่นและแพลตฟอร์มการจัดส่งตามความต้องการ (on-demand delivery) ของอาลีบาบา
ในเดือนมกราคม เมื่อจำนวนผู้ติดเชื้อโควิด-19 คงที่ และความต้องการเดินทางเพิ่มขึ้น Amap แพลตฟอร์มการนำทางของอาลีบาบา ได้เล็งเห็นอุปสงค์ที่ฟื้นตัว สอดคล้องกับ Snowball ธุรกิจการท่องเที่ยวต่างประเทศของ Fliggy แพลตฟอร์มออนไลน์ด้านการเดินทาง