7 วิธีดู "สุริยุปราคา" 20 เมษายน 2566 ให้ปลอดภัย

สมาคมวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ หรือ NARIT ระบุว่า ในวันที่ 20 เมษายนนี้จะมีปรากฏการณ์ "สุริยุปราคาบางส่วน" เกิดขึ้นเหนือฟ้าเมืองไทย สังเกตได้บางพื้นที่ทางภาคใต้ อีสาน และตะวันออก

ช่วงเช้า 20 เมษายน 2566 จะเกิด "สุริยุปราคาบางส่วนเหนือฟ้าเมืองไทย" เวลาประมาณ 10.22 - 11.43 น. คราสบังมากสุดทางภาคใต้ที่ จ.นราธิวาส เพียงร้อยละ 4 และสังเกตได้เพียงบางพื้นที่เท่านั้น ได้แก่ 

9 จังหวัดในภาคใต้ (นราธิวาส ยะลา ปัตตานี สตูล สงขลา พัทลุง ตรัง นครศรีธรรมราช กระบี่) และบางส่วนของจังหวัดตราด อุบลราชธานี และศรีสะเกษ แต่ละพื้นที่ดวงอาทิตย์จะถูกบดบังมากที่สุดไม่เท่ากัน

แนะชมผ่านอุปกรณ์กรองแสง ห้ามดูด้วยตาเปล่า หรือแว่นกันแดดโดยเด็ดขาด เตรียมตั้งจุดสังเกตการณ์ ณ หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ สงขลา และถ่ายทอดสดผ่านทางเฟซบุ๊กสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARITpage) 

ปรากฏการณ์สุริยุปราคาที่จะเกิดขึ้นในวันที่ 20 เมษายน 2566 เป็นสุริยุปราคาแบบผสม (สุริยุปราคาวงแหวนและเต็มดวง) เป็นสุริยุปราคาลำดับที่ 52/80 ชุดซารอสที่ 129 แนวคราสจะเคลื่อนจากมหาสมุทรอินเดียไปยังมหาสมุทรแปซิฟิก

ส่วนใหญ่พาดผ่านมหาสมุทร และแผ่นดินบางส่วนที่เป็นเกาะใหญ่ ๆ อาทิ ประเทศออสเตรเลีย ประเทศติมอร์ตะวันออก และประเทศอินโดนีเซีย (เกาะปาปัวและปาปัวตะวันตก) ตั้งแต่เวลา 09:42 - 12:52 น. (ตามเวลาประเทศไทย) การเกิดคราสครั้งนี้ดวงอาทิตย์จะถูกดวงจันทร์บดบังนานที่สุดเพียง 1 นาที 16 วินาที  

ประเทศไทยจะเห็นเป็นสุริยุปราคาบางส่วน เริ่มตั้งแต่เวลาประมาณ 10.22 - 11.43 น. สังเกตได้ใน 9 จังหวัดภาคใต้ แต่ละพื้นที่ดวงอาทิตย์จะถูกบดบังมากที่สุดไม่เท่ากัน ดังนี้

• นราธิวาส (ร้อยละ 4.06)
• ยะลา (ร้อยละ 3.22)
• ปัตตานี (ร้อยละ 2.82)
• สตูล (ร้อยละ 1.77)
• สงขลา (ร้อยละ 1.77)
• พัทลุง (ร้อยละ 0.93)
• ตรัง (ร้อยละ 0.61)
• นครศรีธรรมราช (ร้อยละ 0.32)
• กระบี่ (ร้อยละ 0.01)
• ตราด (ร้อยละ 0.02)
• อุบลราชธานี (ร้อยละ 0.1)
• ศรีสะเกษ (ร้อยละ 0.01)

สุริยุปราคา เป็นปรากฏการณ์ที่ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และโลก โคจรมาอยู่ในแนวเดียวกัน มีดวงจันทร์อยู่ตรงกลาง เมื่อสังเกตจากโลกจะเห็นดวงจันทร์เคลื่อนเข้ามาบดบังดวงอาทิตย์ อาจบังทั้งดวงหรือบางส่วนก็ได้

สุริยุปราคาแบบผสม เป็นสุริยุปราคาที่เกิดขึ้น 2 ประเภทในครั้งเดียว ได้แก่ สุริยุปราคาวงแหวน และสุริยุปราคาเต็มดวง เนื่องจากโลกมีผิวโค้ง ทำให้แต่ละตำแหน่งบนโลกมีระยะห่างถึงดวงจันทร์ไม่เท่ากัน ผู้สังเกตที่อยู่ไกลจากดวงจันทร์จะเห็นเป็นสุริยุปราคาวงแหวน ในขณะที่ผู้สังเกตที่อยู่ใกล้ดวงจันทร์มากกว่าจะเห็นเป็นสุริยุปราคาเต็มดวง

สำหรับ สุริยุปราคาบางส่วน เกิดจากโลก ดวงจันทร์ และดวงอาทิตย์ไม่ได้เรียงอยู่ในแนวเดียวกันพอดี ขณะเกิดสุริยุปราคา ดวงจันทร์จึงบดบังดวงอาทิตย์เพียงบางส่วน ทำให้มีเพียงเงามัวของดวงจันทร์ทอดผ่านพื้นผิวโลก ผู้สังเกตบนโลกภายในบริเวณที่เงามัวของดวงจันทร์พาดผ่านจะเห็นดวงอาทิตย์ถูกดวงจันทร์บดบังเพียงบางส่วนเท่านั้น

สำหรับผู้สนใจชมปรากฏการณ์ในครั้งนี้ ห้ามสังเกตการณ์ด้วยตาเปล่า ทั้งนี้ ข้อมูลจากเพจ "สมาคมดาราศาสตร์ไทย" ได้แนะนำวิธีดูสุริยุปราคาให้ปลอดภัยมี 7 วิธีด้วยกัน ได้แก่

1.ใช้แว่นสุริยะ - แว่นสุริยะของสมาคมดาราศาสตร์ไทยออกแบบมาเพื่อใช้ดูดวงอาทิตย์โดยเฉพาะ

2.ฟิล์มเอกซเรย์ซ้อนกันหลาย ๆ ชั้น ใช้เฉพาะบริเวณที่ไม่มีภาพเท่านั้น

3.หน้ากากเชื่อมโลหะ ใช้เบอร์ 14 ขึ้นไป

4.ใช้กล้องโทรทรรศน์ฉายภาพไปยังฉากรับ (ห้ามมองเข้าไปในกล้องโดยตรงเด็ดขาด)

5.กระดาษเจาะรูบนกระจก - เจาะรูบนกระดาษเป็นรูเล็ก ๆ แล้วปิดทับกระจกเงา สะท้อนแสงอาทิตย์ไปยังฉากรับ (ระวังแสงสะท้อนเข้าตา)

6.ดูใต้ต้นไม้ - ต้นไม้ทำตัวเป็นกล้องรูเข็มให้ จะฉายภาพดวงอาทิตย์แหว่งๆ ลงพื้น แถมดูใต้ต้นไม้ ก็เย็นสบายไม่ร้อนด้วย

7.ดูรูปคนอื่นถ่าย 

นอกจากนี้ ทาง สดร.ได้เตรียมตั้งจุดสังเกตการณ์ "ปรากฏการณ์สุริยุปราคาบางส่วนเหนือฟ้าเมืองไทย" ในวันที่ 20 เมษายน 2566 ไว้ดังนี้

ณ หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา สงขลา 09.00-12.00 น. (ช่วงเวลาเกิดปรากฏการณ์ 10.31-11.33 น.) จะเห็นดวงอาทิตย์ปรากฏเว้าแหว่งมากที่สุดร้อยละ 1.82 (เวลาประมาณ 11.01 น.)

โดยจัดเตรียมอุปกรณ์ดูดวงอาทิตย์อย่างปลอดภัยไว้บริการประชาชน ผู้สนใจเข้าร่วมฟรี ลงทะเบียนร่วมงานที่ https://bit.ly/41rOwZT ลุ้นรับแว่นดูดวงอาทิตย์ภายในงาน (จำนวนจำกัด) 

ทั้งยังสามารถรับชมถ่ายทอดสดปรากฏการณ์ผ่านทางเฟซบุ๊กสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ที่ https://www.facebook.com/NARITpage ได้อีกทางหนึ่งด้วย