"โรคหลอดเลือดสมอง" 3 วินาที มีผู้ป่วยใหม่ 1 คน ป้องกันได้ด้วย B.E.F.A.S.T
กรมควบคุมโรค เปิดสถิติ "โรคหลอดเลือดสมอง" ทั่วโลกพบผู้ป่วยกว่า 101 ล้านคน ทุกๆ 3 วินาที พบผู้ป่วยรายใหม่ 1 คน เสียชีวิตมากถึง 6.5 ล้านคน เผย 29 ตุลาคมนี้ รณรงค์ใหญ่
"วันหลอดเลือดสมองโลก ปี 2566" กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข จัดงานรณรงค์ใหญ่วันที่ 29 ตุลาคมนี้ หลังจากปีนี้ประเทศไทยพบผู้ป่วยแล้วกว่า 3 แสนราย เสียชีวิตกว่า 3 หมื่นราย พร้อมกับแนะนำประชาชนสังเกตสัญญาณเตือนด้วยตนเองตามหลักการ B.F.A.S.T
นายแพทย์ธงชัย กีรติหัตถยากร รักษาการแทนอธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า โรคหลอดเลือดสมองเป็นหนึ่งในสาเหตุหลักของการเสียชีวิตและความพิการที่สำคัญทั่วโลกและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น อย่างต่อเนื่อง
สถิติโรคหลอดเลือดสมอง
ทั่วโลกพบว่า 1 ใน 4 ของประชากรที่มีอายุมากกว่า 25 ปีขึ้นไป เป็นโรคหลอดเลือดสมอง และ 90% ของโรคหลอดเลือดสมองสามารถป้องกันได้ องค์การโรคหลอดเลือดสมองโลก (World Stroke Organization: WSO) ได้กำหนดให้วันที่ 29 ตุลาคมของทุกปีเป็นวันหลอดเลือดสมองโลก
สถานการณ์โรคหลอดเลือดสมอง ในปี 2562 (ข้อมูลจากองค์การโรคหลอดเลือดสมองโลก) ทั่วโลกพบผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมากกว่า 101 ล้านคน เป็นผู้ป่วยรายใหม่ 12 ล้านคน (ทุกๆ 3 วินาที พบผู้ป่วยรายใหม่ 1 คน) และเสียชีวิตมากถึง 6.5 ล้านคน
สำหรับประเทศไทยข้อมูลจากรายงานสถิติสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุขในปี 2566 ประเทศไทยพบผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมากถึง 349,126 ราย เสียชีวิต 36,214 ราย เป็นเพศชายมากกว่าเพศหญิง ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่มีอายุน้อยกว่า 70 ปี
การป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง
นายแพทย์ดิเรก ขำแป้น รองอธิบดีกรมควบคุมโรค ระบุว่า โรคหลอดเลือดสมองสามารถป้องกันได้ “ป้องกันไว้ดีกว่าการรักษา” เนื่องจากการรักษาที่ดีที่สุด คือ การป้องกันไม่ไห้เกิด
ดังนั้นการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิตเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง ทำได้โดยวิธีการดังนี้
- การควบคุมระดับความดันโลหิต ระดับน้ำตาล และระดับไขมันในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม
- ทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพลดหวาน มัน เค็ม
- มีกิจกรรมทางกายหรือออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- งดดื่มสุราหรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ งดสูบบุหรี่ งดการใช้สารเสพติดทุกชนิด
- หลีกเลี่ยงความเครียดพักผ่อนให้เพียงพอ
- ตรวจสุขภาพเป็นประจำอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
- ผู้ที่มีโรคประจำตัวควรพบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ
เช็กสัญญาณป่วยด้วยหลักการ B.E.F.A.S.T
และนอกจากวิธีป้องกันโรคหลอดเลือดสมองแล้วประชาชนควรรู้อาการหรือสัญญาณเตือนของโรคหลอดเลือดสมองด้วยตนเองตามหลักการ B.E.F.A.S.T ดังนี้
- B (Balance) เสียการทรงตัว เดินเซ วิงเวียน
- E (Eye) มองไม่เห็น, มีอาการตามืดบอดด้านเดียวหรือ 2 ข้างทันที, มองเห็นภาพซ้อน ปิดตา 1 ข้างหาย
- F (Face) ปากเบี้ยว หน้าเบี้ยวเฉียบพลัน
- A (Arm) แขน ขา อ่อนแรงหรือชาครึ่งซีก
- S (Speech) พูดไม่ชัด เสียงเปลี่ยน ลิ้นแข็ง พูดไม่รู้เรื่อง พูดไม่ออกทันทีทันใด
- T (Time) หากมีอาการให้รีบโทรสายด่วน 1669 และนำผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลโดยเร็ว หรือภายใน 4 ชั่วโมง 30 นาที หากไปพบแพทย์ช้า อาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต หรืออาจจะกลายเป็นโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต ทำให้ไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้
นายแพทย์กฤษฎา หาญบรรเจิด ผู้อำนวยการกองโรคไม่ติดต่อ กล่าวเพิ่มเติม การสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับอาการเตือนและปัจจัยเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองเป็นสิ่งสำคัญที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกัน เพราะประชาชนหรือผู้ป่วยสามารถนำความรู้มาป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดสมองและประกอบการตัดสินใจในการมารับการรักษาที่โรงพยาบาลอย่างเร่งด่วนเพื่อลดความเสี่ยงต่อความพิการและเสียชีวิต
อีกทั้งผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่ผ่านการรักษาจนพ้นวิกฤติแล้วควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด รวมทั้งรับประทานยาตามที่แพทย์สั่งอย่างสม่ำเสมอ ไม่ปรับยาและหยุดยาเองเพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำของโรคหลอดเลือดสมอง
ทั้งนี้ กรมควบคุมโรค ได้ดำเนินการขับเคลื่อนการดำเนินงานลดบริโภคเกลือและโซเดียมร่วมกับภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและเอกชน เพื่อส่งเสริมการป้องกันและลดปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมอง
สำหรับประเด็นการรณรงค์วันโรคหลอดเลือดสมองโลกในปี 2566 คือ Together we are #GreaterThan Stroke : ร่วมมือกันป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง โดยมุ่งเน้นการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนสร้างความตระหนักรู้เพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมองแก่ประชาชน
ดังนั้นการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองเป็นบทบาทที่ทุกคน ควรร่วมมือกันแก้ปัญหาหากทุกคนมีส่วนร่วมและร่วมมือกันจะช่วยลดอัตราป่วยและเสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดสมอง