อว.ดันโมเดล "บุรีรัมย์เซอร์กิต" ต้นแบบแก้จน-ลดเหลื่อมล้ำ

น.ส.ศุภมาส อิศรภักดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เปิดเผยว่า กระทรวง อว. โดยหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ได้สนับสนุนผลงานวิจัยและนวัตกรรมที่เป็นรูปธรรมภายใต้ชื่อ “บุรีรัมย์เซอร์กิต” ซึ่งเกิดขึ้นจากการสานพลังข้อมูลความรู้ กับพลังภาคีในพื้นที่ ระหว่างคณาจารย์นักวิจัย มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ กับ ภาคีภาคราชการ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม รวมทั้งพระสงฆ์ในพื้นที่ 

สำหรับผลงานบุรีรัมย์เซอร์กิต เป็นผลงานจากความร่วมมือกันของทีมวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ กับภาคีหลายภาคส่วนในพื้นที่ ทำให้เกิดระบบข้อมูลครัวเรือนยากจนจังหวัดบุรีรัมย์ หรือ BPMAP-Buriram Poverty Map ที่มีความถูกต้องแม่นยำทันสมัย สำหรับใช้เป็นเข็มทิศนำทางในการออกแบบและขับเคลื่อนโมเดลแก้ไขความยากจน ลดความเหลื่อมล้ำในจังหวัดบุรีรัมย์ได้อย่างเบ็ดเสร็จ 

รวมทั้งยังสอดคล้องกับบริบทความยากจนครอบคลุมทุกมิติ ทั้งมิติด้านทักษะความรู้เพื่อการประกอบอาชีพ มิติด้านการเงิน มิติด้านที่อยู่อาศัย มิติด้านที่ทำกิน รวมทั้งมิติด้านสังคมด้วย

“ผลงานภายใต้บุรีรัมย์เซอร์กิต ทำให้ครัวเรือนยากจนได้รับความช่วยเหลือให้มีอาชีพ มีรายได้ที่มั่นคง ผ่านโมเดลเกษตรแปลงรวมแก้จน และโมเดลรถพุ่มพวงแก้จน อีกทั้งยังได้รับการดูแลจากระบบสวัสดิการของรัฐอย่างทั่วถึง ไม่มีการตกหล่นหลงลืม” น.ส.ศุภมาส กล่าว 

นายปิยะ ปิจนำ ผู้ว่าราชการจังหวัดบุรีรัมย์ กล่าวว่า แผนงานนวัตกรรมการยกระดับแพลตฟอร์มขจัดความยากจนและลดความเหลื่อมล้ำทางสังคมแบบเบ็ดเสร็จและแม่นยำจังหวัดบุรีรัมย์ ของมหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ ภายใต้การสนับสนุนจาก บพท. ก่อเกิดกลไกความร่วมมือแก้ไขปัญหาความยากจน กับทุกภาคส่วน โดยเฉพาะศูนย์อำนวยการขจัดความยากจนและพัฒนาคนทุกช่วงวัยอย่างยั่งยืน ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงจังหวัด (ศจพ.จ.) จังหวัดบุรีรัมย์

โดยมีกระบวนการค้นหา สอบทาน และออกแบบระบบข้อมูลคนจนระดับพื้นที่ เพื่อชี้เป้าคนจนรายครัวเรือน ที่สะท้อนปัญหาและฐานทุนดำรงชีพรายครัวเรือนได้อย่างแม่นยำ นำไปสู่การออกแบบกลยุทธ์แก้ไขปัญหาความยากจน และระบบติดตามการช่วยเหลือคนจนที่ตรงเป้า ลดความซ้ำซ้อน รวมทั้งนำไปสู่การพัฒนาโมเดลแก้จนที่มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผลในการสร้างอาชีพ สร้างรายได้ ที่มั่นคง และยกระดับคุณภาพชีวิตคนจนให้ดีขึ้นอย่างยั่งยืน

ดร.พิสมัย ประชานันท์ รองอธิการบดีฝ่ายวิจัยพัฒนาเครือข่าย มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ กล่าวว่า บุรีรัมย์เซอร์กิต เกิดจากสานพลังความร่วมมือกันของคณาจารย์ นักวิจัย รวมทั้งนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ กับภาคีในพื้นที่ ระดับท้องที่และท้องถิ่น ในการสืบค้นและสอบทานข้อมูลครัวเรือนยากจนอย่างละเอียด 

พร้อมจัดทำเป็นระบบข้อมูลครัวเรือนยากจนจังหวัดบุรีรัมย์ หรือ BPMAP-Buriram Poverty Map สำหรับใช้เป็นฐานข้อมูลในการออกแบบโมเดลแก้จน ทั้งโมเดลเกษตรแปลงรวมแก้จน ซึ่งเปลี่ยนที่ดินสาธารณะที่ถูกทิ้งรกร้าง ให้เป็นที่ทำกินเกษตรแปลงรวม และโมเดลรถพุ่มพวงแก้จน ที่มีความสอดคล้องเหมาะสมกับบริบทความยากจนในพื้นที่ 

“ผลสัมฤทธิ์ของบุรีรัมย์เซอร์กิต ตลอดระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา ทำให้ครัวเรือนยากจน 214 ครัวเรือน มีอาชีพเกษตรกร บนที่ดินทำกินในโมเดลเกษตรแปลงรวมแก้จน และมีรถพุ่มพวงแก้จนเชื่อมโยงกับเกษตรแปลงรวมเกิดขึ้น จำนวน 120 คัน คนจนได้รับความช่วยเหลือไปแล้วจำนวน 776 คน และอยู่ในแผนรอรับความช่วยเหลืออีกจำนวน 13,479 คน อีกทั้งผลผลิตจากเกษตรแปลงรวมยังได้รับการสั่งซื้ออย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอจากโรงแรม และโรงพยาบาลด้วย”

ดร.พิสมัย กล่าวด้วยว่า ขณะนี้ระบบข้อมูล BPMAP ได้รับความเชื่อถืออย่างสูง และถูกหน่วยงาน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคมในพื้นที่จังหวัดบุรีรัมย์กว่า 29 หน่วยงาน นำไปใช้ประโยชน์ และ อีก 200 หน่วยงานทั่วทั้งจังหวัดบุรีรัมย์ มีแผนการจะนำไปใช้ประโยชน์ เพื่อการออกแบบแผนงานโครงการพัฒนา ตลอดจนแก้ไขปัญหาในพื้นที่ให้ได้ผลเต็มประสิทธิภาพ 

ดร.กิตติ สัจจาวัฒนา ผู้อำนวยการ บพท. กล่าวว่า ผลลัพธ์ ผลสัมฤทธิ์ และผลกระทบที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นกับคนจน ครัวเรือนยากจน ในพื้นที่จังหวัดบุรีรัมย์ มาจากการทำงานอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2563 ตั้งแต่การสืบค้น สอบทานข้อมูลครัวเรือนยากจน ร่วมกับภาคีทุกภาคส่วนในพื้นที่  พัฒนาไปเป็นระบบข้อมูล BPMAP ที่ใช้เป็นฐานข้อมูลออกแบบโมเดลแก้จน ซึ่งมีประสิทธิภาพในการแก้ปัญหาความยากจนอย่างเบ็ดเสร็จและแม่นยำ

ดร.กิตติ กล่าวว่า ทุกวันนี้วิวัฒนาการระบบข้อมูล BPMAP โดยทีมวิจัยมหาวิทยาราชภัฏบุรีรัมย์ มีการเชื่อมโยงแบบเรียลไทม์กับระบบข้อมูลครัวเรือนยากจนระดับจังหวัด (Practical Poverty Provincial Connext-PPP Connext) และแพลตฟอร์มขจัดความยากจนแบบเบ็ดเสร็จและแม่นยำระดับจังหวัด (Provincial Poverty Alleviatlon Operating System - PPAOS) ซึ่งช่วยยกระดับระบบข้อมูลครัวเรือนยากจนทั้งหมด ให้มีความถูกต้อง แม่นยำ และทันสมัยเป็นปัจจุบันมากยิ่งขึ้น สามารถนำไปใช้ประโยชน์อย่างมีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น

นายธิติวุฒิ นนพิภักดิ์ ประธานกลุ่มเกษตรกรสร้างสุข บ้านนาเกียรตินิยม และสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบลสะแกโพรง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ กล่าวว่า โมเดลแก้จนเกษตรแปลงรวม และรถพุ่มพวง ช่วยทำให้ 40 ครัวเรือนยากจน มีอาชีพ มีรายได้ มีเงินออม อีกทั้งยังช่วยส่งเสริมอาชีพ และยกระดับการพัฒนาพื้นที่ จากเดิมที่มีเพียงอาชีพเกษตรกรรม และรถพุ่มพวง กระจายผลผลิตจากเกษตรแปลงรวม จนปัจจุบันมีตลาดชุมชน ที่ชาวบ้านสามารถนำผลผลิตมาขายได้